Kaninët e impaktuar. Krahasim i trajtimeve të ndryshme

Nga Lara Figini

Kaninet janë një komponent i rëndësishëm i estetikës së buzëqeshjes dhe anomalitë e tyre si për shembull morfologjia, pozicioni ose mungesa e këtyre dhëmbëve, mund të ndikojnë negativisht në vetëvlerësimin e pacientit. Kaninët e impaktuar mund të prodhojnë efekte të padëshiruara të tilla si resorbimi i incizivëve ngjitur dhe zhvillimi i kisteve.

Incidenca e kaninëve të impaktuar në popullatën e bardhë është midis 1 dhe 3,5%, të cilët përfaqësojnë dhëmbët e dytë të përhershëm më të prekur pas molarit të tretë. Trajtimi i kaninëve të impaktuar synon të arrijë shtrirjen e duhur në harkun dentar pa pasoja të pafavorshme për vetë kaninin, dhëmbët ngjitur dhe indet periodontale.

Diagnoza dhe trajtimi i kaninëve të impaktuar rëndë është shpesh multidisiplinar, me komponentë ortodontikë dhe kirurgjikal. Modalitetet e trajtimit për kaninët e pozicionuar ektopikisht përfshijnë vëzhgimin klinik, trajtimin interceptiv, ekstrusionin ortodontik, transplantin transalveolar (përfshirë drejtimin kirurgjikal të dhëmbit) dhe nxjerrjen e kaninit.

Tipologjia e kërkimit dhe modaliteti i analizës

Në një studim retrospektiv, të botuar në Journal of the American Dental Association, autorët krahasuan metodat e ndryshme të trajtimit dhe rezultatet e tyre për kaninët maksilarë dhe mandibularë të impaktuar.
Autorët përfshinë 102 pacientë me 118 kaninë të impaktuar (82 maksilarë dhe 36 mandibularë). Kaninët e impaktuar u konfirmuan nga ekzaminimet klinike dhe radiologjike. Tetëdhjetë e pesë pacientë (83%) me 97 kaninë të impaktuar nisën trajtimin. Autorët analizuan llojet e ndryshme të trajtimit dhe rezultatet. U planifikuan nxjerrja e dy kaninëve maksilarë dhe 4 mandibularë.

Rezultatet

U ekzaminuan gjithsej 102 pacientë me 118 kaninë të përfshirë (82 maksilarë, 36 mandibularë). Nga kaninët maksilarë të përfshirë, 65 (79.3%) u prekën palatalisht, 8 (9.8%) në mënyrë bukale dhe 9 (10.9%) në mënyrë qendrore në proceset alveolare.

Në kaninët mandibular të impaktuar 24 (66.7%) u prekën në nivel labial, 5 (13.9%) në nivel gjuhësor dhe 7 (19.4%) në nivel qendror alveolar.

Diagnoza e kaninëve të impaktuar u konfirmua gjatë ekzaminimit klinik dhe në radiografitë (panoramike, CBCT) te të gjithë pacientët. Shtatëmbëdhjetë pacientë që benë konsultë nuk vazhduan asnjë trajtim.

Pas analizave klinike dhe radiografike u zgjodhën opsionet e mëposhtme të trajtimit:
• trajtim interceptiv duke përfshirë nxjerrjen e një kanini primar dhe hapjen e hapësirës ortodontike me aparate fikse;
• ekstrudion ortodontik; - transplant transalveolar;
• nxjerrja e kaninit.

Ekstrudimi ortodontik, pas ekspozimit kirurgjik, u zbulua se ishte trajtimi më i shpeshtë i kryer për kaninët maksilar të impaktuar. U zgjodh gjithashtu për të ekstruduar një e treta e kaninëve mandibular të impaktuar.

U përzgjodhën disa teknika të tërheqjes ortodontike. 72% e kaninëve maksilar të impaktuar u ekstraduan duke përdorur një TPB.

Pajisjet e tërheqjes fikse u përdorën në 21.5% të kaninëve maksilarë të ekstruduar dhe në të gjithë kaninët mandibularë që iu nënshtruan ekstrusionit ortodontik pas ekspozimit kirurgjik.

Autotransplantimi transalveolar (9 kaninë) dhe tërheqja ortodontike (8 kaninë) ishin metodat e trajtimit më të zgjedhura te pacientët me kaninët mandibularë të impaktuar.

Te të gjithë pacientët, kaninët u rreshtuan pas operacionit me aparate fikse.

Ekstraksioni ishte programuar për 6 pacientë (3 femra, 3 meshkuj), 2 maksilarë dhe 4 mandibularë. Trajtimi ishte i suksesshëm për 87 kaninë (96%) në 79 pacientë. Shpërthimi spontan i kaninit ishte i suksesshëm në të gjitha rastet.

Hapja e hapësirës ortodontike për një erupsion spontan të kaninit u krye vetëm për kaninët maksilarë të impaktuar në mënyrë bukale dhe për kaninët mandibularë të përfshirë lingualisht.

Ekstrudimi ortodontik dështoi në 3 pacientë me 3 kaninë maksilarë të impaktuar (4.6% e të gjithë kaninëve maksilarë të imaktuar) në kaninët e impaktuar palatalisht, të cilët u ekstruduan duke përdorur një TPB. Një kanin u nxor dhe u zëvendësua me një implant dentar, një tjetër u nxorr dhe hapësira u mbyll ortodontikisht, i treti mbeti në pozicionin e tij fillestar në qiellzë me praninë e një kanini primar të ruajtur.
Transplanti transalveolar u krye vetëm për kaninët mandibularë të impaktuar me rrënjë në zhvillim, me një përqindje suksesi 89%.

Konkluzionet

Nga të dhënat e këtij studimi, të cilat duhen të konfirmohen edhe në studime të tjera të ngjashme, mund të konkludohet se ekzistojnë metoda të ndryshme trajtimi për kaninët e impaktuar maksilarë dhe mandibularë dhe shkalla e suksesit të tyre të përgjithshëm është e lartë.

Implikimet klinike

Suksesi i trajtimeve të ndryshme për kaninët e impaktuar përcaktohet nga planifikimi i duhur dhe nga vëmendja me të cilën kryet trajtimi ortodontik dhe kirurgjik. Diagnoza e hershme është thelbësore për të lehtësuar shpërthimin spontan të kaninit dhe zbatimin në kohë të transplantimit transalveolar.

Për më shumë informacion:

Stabry³ J, Plakwicz P, Kuku³a K, Zadurska M, Czochrowska EM. Comparisons of different treatment methods and their outcomes for impacted maxillary and mandibular canines. A retrospective study. J Am Dent Assoc 2021:152(11):919-26.