Ērregullimet muskuloskeletore (MSD) shkaktohen nga ekspozimi i papritur ose i zgjatur ndaj lėvizjeve tė pėrsėritura, dridhjeve dhe pozicioneve tė sikletshme. Kėto ērregullime mund tė prekin muskujt, nervat, tendinat, kyēet dhe kėrcet.
Sipas OBSH-sė, ērregullimet muskuloskeletore prekin afėrsisht 1.71 miliardė njerėz nė mbarė botėn dhe janė njė shqetėsim i madh pėr shėndetin publik.
Bruksizmi (BR) ėshtė raportuar tė jetė i lidhur (nė mėnyrė jo shkaktare) me faktorė dhe patologji tė ndryshme, si apnea obstruktive e gjumit, refluksi gastroezofageal, dhimbjet e kokės dhe ērregullimet temporomandibulare (TMD), si dhimbje tė lokalizuara tė muskujve gjatė pėrtypjes.
Konsumimi i dhėmbėve (TW) (humbja e indeve tė forta dentare nga sipėrfaqja pėr shkaqe tė tjera pėrveē kariesit, traumės ose ērregullimeve tė zhvillimit) mund tė jetė njė tregues i bruksizmit gjatė gjumit dhe zgjimit.
Tipologjia e kėrkimit dhe modaliteti i analizės
Nė njė studim ndėrseksional, qė do tė botohet nė muajin gusht nė "Journal of Dentistry", autorėt kanė hetuar lidhjen midis bruksizmit (BR) dhe ērregullimeve muskuloskeletore (MSD). Objektivi dytėsor i kėtij studimi ishte tė hetonte lidhjen midis konsumimit tė dhėmbėve (TW) dhe AMD-sė.
Studimi pėrfshiu 425 pjesėmarrės nga njė klinikė dentare universitare nė Liège nė Belgjikė.
Prania e ērregullimeve muskuloskeletore u vlerėsua duke pėrdorur njė pyetėsor tė standardizuar. Vlerėsimet e bruksizmit gjatė gjumit dhe zgjimit u kryen nė bazė tė ekzaminimit klinik dhe vetėvlerėsimit. TW-ja u mat me indeksin BEWE.
Faktorėt socio-demografikė, historia mjekėsore, zakonet e stilit tė jetesės dhe stresi u analizuan si faktorė tė mundshėm ngatėrrues.
Rezultatet
91% e pacientėve raportuan tė paktėn njė MSD nė 12 muajt e mėparshėm dhe 75.5% u diagnostikuan si bruksistė. Nė analizat me shumė variacione, BR-ja u shoqėrua me njė rrezik 5-fish tė rritur tė AMD mbizotėruese (OR = 5,88 [2,7-12,5], p < 0,0001).
Pėr WT-nė, pėr njė rritje me njė pikė nė rezultatin e mėparshėm BEWE, rreziku pėr MSD u rrit me 53% (OR=1,53 [1,12-2,08], p=0,0076). Pėr mė tepėr, BR-ja u zbulua se lidhej nė mėnyrė tė pavarur me dhimbje muskulo-skeletore nė qafė, shpatull, pjesėn e sipėrme tė shpinės, pjesėn e poshtme tė shpinės, ijeve, kofshėve dhe gjurit.
WT-ja e pėrparme u zbulua se ishte e lidhur nė mėnyrė tė pavarur me MSD-tė e qafės, shpinės, ijeve dhe kofshėve.
Konkluzionet
Nga tė dhėnat e kėtij studimi, tė cilat duhen vėrtetuar edhe nė punime tė tjera tė ngjashme, mund tė konkludohet se bruksizmi dhe konsumimi i dhėmbėve shoqėrohen me ērregullime muskulo-skeletore.
Marrėdhėniet shkak-pasojė midis kėtyre faktorėve duhet tė analizohen pėr tė optimizuar parandalimin dhe ndihmėn terapeutike.
Implikimet klinike
Gjetjet sugjerojnė se trupi ėshtė njė sistem muskulor i tėrė, i ekuilibruar, ku secila pjesė pėrbėn njė lidhje nė zinxhir. Menaxhimi dhe parandalimi i ērregullimeve muskuloskeletore mund tė kėrkojė njė qasje shumėdisiplinore dhe perspektivat nė tė ardhmen duhet tė pėrfshijnė pėrcaktimin e rolit tė dentistit nė kėtė kontekst, veēanėrisht nė lidhje me diagnostikimin dhe trajtimin e bruksizmit.
Pėr mė shumė informacion:
Mainjot AK, Oudkerk J, Bekaert S, Dardenne N, Sylvie Streel S et al. Bruxism as a new risk factor of musculo-skeletal disorders? J Dent 135 (agosto 2023),104555.