Analiza gjithëpërfshirëse e vlefshmërisë së skanerit me laser për matjen e shtresave të dhëmbit

Nga Lara Figini

Në dy dhjetëvjeçarët e fundit, konsumimi i smaltit antagonist me materialet e reja dentare është bërë një kriter i rëndësishëm në vlerësimin e këtyre materialeve.

Materiali dentar ideal është ai që do të ketë të njëjtën shpejtësi konsumimi me smaltin natyral, nuk do të shkaktojë dëmtime të rënda tek indet përreth dhe nuk do të përshpejtojë konsumimin e elementeve antagoniste. Konsumimi mund të shkaktohet nga faktorë mekanikë, kimikë ose biologjikë, të kombinuar ose veç e veç.

Megjithatë, matja dhe kuantifikimi i konsumimit të dhëmbit dhe të materialeve dentare është një manovër komplekse sepse shkaktohet nga një kombinim i faktorëve që janë të vështirë për t'u stimuluar, prandaj pjesa më e madhe e testeve që kryhen in vitro nuk përfaqësojnë konsumimin real që manifestohet në mënyrë intraorale.

Me zhvillimin e stomatologjisë dixhitale, janë krijuar skaner me laser për skanimin dhe krahasimin e sipërfaqeve të gërryera. Aplikimi i rrezeve të laserit prodhon një rezolucion më të lartë të imazheve.

Megjithatë, rrezja e laserit mund të prodhojë reflektime të tepërta, të njohura ndryshe si efekti kufi, në konturet e dhëmbit ose në pjesën inferiore të tyre, duke shkaktuar artefaktet dhe gabimet e matjes.

Përveç të tjerave, matjet e rrezeve të laserit mund të influencohen nga lloji i sipërfaqes, nëse është e ashpër, e lëmuar apo si xham.

Tipologjia e kërkimit dhe modaliteti i analizës
Në një studim in vitro, të publikuar në Journal of Oral Rehabilitation në qershor 2019, autorët kanë dashur të hetojnë nëse:
• një skaner me laser i përdorur për të matur thellësinë maksimale dhe humbjen e vëllimit prodhon të njëjtat rezultate të një profilometri të sipërfaqeve;
• ashpërsia e sipërfaqes së marrë në konsideratë mund të ndikojë në matjen e thellësisë maksimale dhe të humbjes së vëllimit të kryer me skanerin me laser;
• rezultatet analitike që arrihen me skanerin me laser të përdorur nga më shumë profesionistë nuk janë shumë të ndryshme ndërmjet profesionistëve;
• replikimi i kampionëve me shkumës ose me një material për marrjen e gjurmës është një metodë e kujdesshme për të matur konsumimin nëpërmjet skanerit me laser.
Autorët kanë matur vëllimin dhe thellësinë maksimale të konsumimit të gjeneruar me freza me granulometri të imët, mesatare dhe me kokrriza të mëdha në disqe xham-qeramikë duke përdorur dy pajisje: një profilometër për sipërfaqen (Dektak II, Veeco) dhe një skaner me laser 3D (LAS-20, SD Mechatronik).

Janë kryer edhe marrjet e gjurmëve në shkumës dhe polivinil-siloksan për të llogaritur humbjen e materialit pas gërryerjes me freza.

Rezultate
Krahasimi i të dhënave të konsumimit të marra me profilometrin dhe me skanerin me laser në disqe qeramike ka treguar një gabim mesatar me 13,61% për thellësinë dhe 25,32% për vëllimin.

Gabimet kanë rezultuar minimale për gjurmët (2,6% për gjurmën në polivinil-siloksan, 2,5% për atë në shkumës).

Konkluzione
Nga të dhënat e nxjerra nga ky studim, që duhet të konfirmohen me punime të tjera analoge, mund të dalim në përfundimin se skaneri me laser 3D është një instrument i dobishëm për të matur humbjen e vëllimit dhe thellësinë maksimale pra për të kuantifikuar konsumimin, por janë evidentuar gabime në lidhje me matjet e kryera me profilometrin e sipërfaqeve.

Një nënvlerësim apo një mbivlerësim i thellësisë dhe i vëllimit është gjendur si pasojë e efektit kufi, në natyrën e materialit ose në lartësi apo gjatësi të valës së rrezes së laserit.

Saktësia e matjeve të kryera me skanerin me laser është subjektive dhe varet nga kompetenca e profesionistit në njohuritë mbi përdorimin e saktë të makinerisë.

Implikime klinike
Për të matur konsumimin dentar dhe të materialeve protetike të pranishme në nivel oral stomatologu mund të bëjë punë me skanerin me laser (një pajisje që duhet konsideruar e vlefshme).

Duhet theksuar se një rol shumë të rëndësishëm ka eksperienca dhe kompetenca e profesionistit në menaxhimin dhe manovrimin e kësaj pajisjeje.

Për më tepër:
Hsu SM, Ren F, Abdulhameed N, Kim M, Neal D, Esquivel-Upshaw J. Comprehensive analysis of laser scanner validity used for measurement of wear. J Oral Rehabil 2019 Jun;46(6):503-10.

Përktheu: Valbona Spahia