Duke qenė se funksioni mastikator dhe statusi nutricional janė tė ndėrlidhur, dėmtimi i funksionit mastikator mund tė favorizojė zhvillimin e dobėsisė dhe sarkopenisė, prandaj vlerėsimi i parametrave mastikator mund tė jetė veēanėrisht i rėndėsishėm nė moshėn geriatrike.
Ekzistojnė disa lloje testesh objektive tė efikasitetit mastikator dhe/ose performancės mastikatore. Megjithatė, shumė prej tyre kėrkojnė pajisje speciale dhe janė tė vėshtira pėr t'u kryer.
Testi i pėrzierjes me dy ngjyra, siē pėrshkruhet fillimisht nga Liedberg dhe Öwall, mbėshtetet nė aftėsinė e njė individi pėr tė gatuar nė nivel oral njė mostėr elastike me dy ngjyra, duke pėrdorur dyll. Mė pas, u pėrdor ēamēakėzi dhe, bazuar nė kėtė parim, Prinz et al. kanė zhvilluar njė analizė tė parė kompjuterike pėr tė vlerėsuar shkallėn e pėrzierjes sė ngjyrave.
Megjithatė, kjo rrjedhė pune kėrkon njė skaner zyre/laboratori me shtrat tė sheshtė dhe kjo mund tė jetė njė pengesė pėr studime mė tė mėdha epidemiologjike.
Njė zgjidhje mund tė jetė thjeshtimi i procedurave tė marrjes sė imazhit. Dixhitalizimi dhe zhvillimi i telefonave inteligjentė me kamera tė avancuara mund tė jetė njė mėnyrė pėr tė reduktuar kompleksitetin nė kėtė fushė.
Tipologjia e kėrkimit dhe modaliteti i analizės
Nė njė studim, tė botuar nė Journal of Oral Rehabilitation, autorėt vlerėsuan besueshmėrinė e imazheve tė marra nga kamerat e smartfonėve nė analizėn e performancės mastikatore duke pėrdorur njė test tė aftėsisė pėr pėrzierjen e ngjyrave.
Pjesėmarrėsit u pėrzgjodhėn nė mėnyrė rastėsore nė njė nga tre grupet (n=20 secili):
Grupi 1, subjekte me proteza parciale tė lėvizshme;
Grupi 2, subjekte pa probleme dentare;
Grupi 3, subjekte me proteza tė plota.
Pas kryerjes sė njė testi tė aftėsisė sė pėrzierjes sė ngjyrave pėr secilin pjesėmarrės, imazhet e mostrave tė ēamēakėzit (Hue Check Gum) u morėn me dy telefona inteligjentė dhe u krahasuan me imazhet e marra me njė skaner me shtrat tė sheshtė nga dy ekzaminues.
Imazhet u analizuan nga vlerėsimi subjektiv (SA) dhe vlerėsimi optoelektronik (VoH). U testua besueshmėria e kamerės brenda dhe ndėr-vlerėsuese.
Rezultatet
Tė gjitha teknikat e imazhit ishin nė gjendje tė dallonin performancėn e pėrtypjes midis tre grupeve.
Pėr SA, besueshmėria ndėrmjet vlerėsuesve rezultoi tė ishte e drejtė deri nė substanciale dhe besueshmėria brenda vlerėsuesit u gjet se ishte thelbėsore deri nė pothuajse tė pėrsosur.
Pėr VoH, besueshmėria ndėrmjet vlerėsuesve me telefonat inteligjentė ndonjėherė ishte e ndryshme midis dy vlerėsuesve, por vlerėsimi brenda vlerėsuesit ishte i besueshėm. Analiza optoelektronike zbuloi se imazhet e smartfonit nėnvlerėsuan ndjeshėm performancėn pėrtypėse nė krahasim me analizėn e skanerit.
Plakja shtatė-ditore e mostrave nuk ndikoi dukshėm nė rezultatet.
Konkluzionet
Nga tė dhėnat e kėtij studimi, tė cilat duhet tė vėrtetohen edhe nė punime tė tjera tė ngjashme, mund tė konkludohet se vlerėsimi i performancės mastike me Hue-Check Gum© ėshtė njė metodė e besueshme.
Pėrdorimi i telefonit inteligjent mund tė nėnvlerėsojė herė pas here performancėn mastikatore; Pėrvetėsimi i imazhit me njė skaner mbetet metoda mė e mirė pėr kėtė lloj vlerėsimi. Njė analizė e centralizuar e vaferės sė fotografuar mund tė promovojė besueshmėrinė e diagnozės.
Implikimet klinike
Duhet theksuar se ēdo telefon inteligjent mbėshtetet nė funksionet e integruara tė redaktimit tė ngjyrave dhe sė fundmi edhe nė mbivendosjet e automatizuara tė softuerit tė imazheve tė shumėfishta (shtypjet e imazhit) pėr tė arritur rezultate tė qarta dhe tė ndritshme.
Prandaj, imazhet e smartfonėve janė gjithmonė rezultat i modifikimeve dhe nuk paraqesin njė imazh realist si fotografia analoge ose njė imazh i marrė nga njė skaner me shtrat tė sheshtė qė pėrdoret pėrgjithėsisht nė studio.
Ėshtė e vėshtirė tė gjurmosh se cilat ndryshime janė zbatuar nga prodhuesi dhe ēfarė efekti mund tė kenė pėrditėsimet e softuerit nė pėrpunimin e imazhit. Megjithatė, pėr njė vlerėsim tė shpejtė subjektiv, imazhet SA tė marra me telefonat inteligjentė mund tė jenė tė mjaftueshme.
Pėr mė tepėr, mund tė jetė interesante tė riprodhohen studime tė ngjashme me kėtė nė subjekte tė veēanta, tė tilla si pacientėt me demencė ose fėmijėt ose subjektet e shtruar nė institucionet e kujdesit afatgjatė, pasi kėto popullata mund tė pėrfitojnė shumė nga njė diagnozė e thjeshtė dhe praktike.
Megjithatė, besueshmėria e kėtyre mjeteve diagnostikuese nė grupet e "pacientėve tė veēantė" duhet tė vlerėsohet pėrpara se tė rekomandohet pėrdorimi i tyre.
Pėr mė shumė informacion:
Liedberg B, Owall B. Oral bolus kneading and shaping measured with chewing gum. Dysphagia 1995;10:101-6.
Prinz JF. Quantitative evaluation of the effect of bolus size and number of chewing strokes on the intra-oral mixing of a two-colour chewing gum. J Oral Rehabil 1999;26:243-7.
Schimmel M, Rachais E, Al-Haj Husain N, Müller F, Srinivasan M, Abou-Ayash S. Assessing masticatory performance with a colour-mixing ability test using smartphone camera images. J Oral Rehabil ottobre 2022;49:961-9.