Efekti i ngarkesës së menjëhershme okluzale në rezultatin klinik dhe radiografik të terapisë endodontike

Periodontiti apikal (AP) është një inflamacion i indeve periradikulare i shkaktuar nga agjentë etiologjikë me origjinë endodontike. Terapia endodontike jokirurgjikale (NSET) është modaliteti kryesor i trajtimit me një përqindje suksesi midis 74 dhe 86%.

Është zbuluar se pavarësisht pajtueshmërisë maksimale me protokollin e trajtimit, NSET-ja mund edhe të dështojë. Shkaku kryesor i dështimit të saj është qëndrueshmëria ose rikontaminimi nga mikroorganizmat intrakanalë, veçanërisht në të tretën apikale të sistemit kanal.

Për më tepër, faktorë të tjerë që mund të shkaktojnë dështimin e këtyre terapive janë infeksioni ekstra-radikular, prania e një kisti ose një reaksioni të trupit të huaj. Trauma okluzale është cituar gjithashtu në literaturë si një shkak i mundshëm i dështimit të NSET-së, pasi duket se luan një rol themelor në shërimin e patologjisë periapikale. Është hipotezuar se trauma okluzale modulon përgjigjen e indeve periapikale të inflamuara ose të patologjisë apikale me infeksion të vazhdueshëm.

Në kushtet e forcave okluzale, patologjia apikale e infektuar ose periodontiumi mund të zbërthehet më lehtë se periodontiumi apikal i painfektuar.

Bazuar në këto konsiderata, mund të supozohet se në një dhëmb të trajtuar endodontikisht që paraqet një patologji periapikale, edhe forcat normale okluzale mund të bëhen të tepërta dhe të shkaktojnë trauma okluzale, me pasojë vonesa në shërim ose dështim në shërimin e patologjisë periapikale.

Tipologjia e kërkimit dhe modaliteti i analizës

Në këtë studim prospektiv, i cili do të publikohet së shpejti në Journal of Endodontics, autorët kanë vlerësuar efektin e ngarkesës së menjëhershme funksionale (IFL) të kurorave të mbulimit të plotë mbi rezultatin klinik dhe radiografik të terapisë endodontike jokirurgjikale (NSET) të kryer te molarët mandibular me nekrozë të pulpës dhe periodontit apikal asimptomatik.

Në njëzet subjekte, u krye një NSET e standardizuar në dy vizita në molarët e parë mandibular dypalësh me një diagnozë të nekrozës së pulpës dhe periodontit apikal asimptomatik dhe indeks periapikal radiografik (PAI) ≥3.

Në secilin subjekt, molarët e parë dypalësh mandibular jo vitalë u randomizuan në një nga dy grupet:
Grupi IFL ku u krye ngarkimi i menjëhershëm funksional;
Grupi NFL ku u krye ngarkimi funksional pas një intervali gjashtë mujor.

Protezat e përkohshme me mbulim të plotë u siguruan brenda shtatë ditëve nga përfundimi i terapisë endodontike. Rastet u ndoqën klinikisht dhe radiografikisht për 6 dhe 12 muaj. Radiografitë u vlerësuan për shërimin periapikal bazuar në rezultatet PAI që u ndanë si të shëruar (rezultati PAI ≤2) ose jo i shëruar (rezultati PAI ≥3).

Rezultatet

Në këtë studim u arrit një shkallë ndjekjeje 100% në fund të dymbëdhjetë muajve. Të gjithë dhëmbët në grupin IFL dhe grupin NFL ishin klinikisht asimptomatikë. Në një krahasim ndërgrupor midis përqindjes së dhëmbëve të shëruar dhe jo të shëruar (radiografik) u theksua një ndryshim domethënës (p <0.05) midis dy grupeve në favor të grupit NFL.

Konkluzionet

Nga të dhënat e këtij studimi, të cilat duhen konfirmuar edhe në punime të tjera të ngjashme, mund të konkludohet se ngarkimi i menjëhershëm funksional me anë të një kurore të një dhëmbi molar mandibular të trajtuar endodontikisht me nekrozë pulpe dhe periodontit apikal asimptomatik vonon shërimin periapikal.

Implikimet klinike

Nga të dhënat e këtij studimi mund të thuhet se për një rezultat të parashikueshëm rekomandohet ngarkimi funksional i një dhëmbi molar të trajtuar endodontikisht pas një periudhe 6 mujore. Në studimet e ardhshme, koha e ngarkimit funksional mund të shkurtohet nga 6 në 3 muaj dhe shërimi periapikal mund të krahasohet në përputhje me rrethanat.

Megjithëse një imazh dydimensional (2D) mund të përdoret për të vlerësuar shërimin e indeve periapikale, do të ishte më mirë të merret në konsideratë një imazh tredimensional (3D) duke përdorur tomografinë e kompjuterizuar me rreze konike (CBCT) për studimet e ardhshme.

Për më shumë informacion:

Gunadhar Singh Kangjam, Ajay Logani, Veena Jain, Vijay Kumar, Amrita Chawla, Babina Chirom. Effect of the time interval of functional loading on the periapical healing of endodontically treated mandibular molar tooth with pulp necrosis and asymptomatic apical periodontitis: a split-mouth randomized clinical study. J Endodont 2024, artcle in press: https://doi.org/10.1016/j.joen.2024.07.013.