Bakteret kundër baktereve: një "luftë" për dhëmbët dhe gingivat

Nga Debora Bellinzani

A janë probiotikët vërtetë efikasë për të ruajtur shëndetin e zgavrës së gojës? Ose, me fjalë të tjera, mundet stomatologu të jetë i sigurt për dobinë e tyre deri në pikën sa të këshillojë përdorimin e tyre te pacientët e tij? Për t'iu përgjigjur këtyre pyetjeve dhe që të kuptojmë nëse efikasiteti i probiotikëve në fushën e shëndetit oral është "një mit apo realitet", një grup kërkuesish kanadezë ka rilexuar studimet e realizuara deri tani rreth këtij argumenti duke arritur në konkluzionin se bakteret e dobishme mund të parandalojnë vërtetë dhe ndonjëherë aq sa të ndihmojnë në kurimin e disa çrregullimeve patologjike të zgavrës së gojës si kariesi dhe inflamacioni periodontal.
Në pritje që produktet për shëndetin oral që përmbajnë probiotokë specifikë që sot studiohen në laborator të arrijnë bankat e farmacive, mund të jetë e dobishme që të kemi informacione se cilat specie bakteriale të shtuara, për shembull, në kosin që është aktualisht në treg mund të jenë të dobishme për pacientët.

Probiotikë vs kariesi: lufta ndaj streptokokëve
"Studimet që kanë hetuar efektin e konsumit të probiotikëve në lidhje me zhvillimin e kariesit, nuk janë shumë të shumta në numër por janë sigurisht inkurajuese: një eksperiment finlandez në rreth 600 fëmijë ka treguar për shembull se konsumi i qumështit të shtuar me Lactobacillus rhamnosus redukton praninë e Streptococcus mutans në zgavrën orale dhe zvogëlon në mënyrë të ndjeshme zhvillimin e lezioneve karioze, sidomos në fashën e moshës nga 3 në 4 vjeç", afirmon Daniel Grenier, docent pranë fakultetit të stomatologjisë dhe drejtor i Oral Ecology Research Group të Laval University në qytetin e Quebec në Kanada. "Forca e probiotikëve qëndron në kapacitetin e tyre për të konkurruar me speciet bakteriale të dëmshme për pushtimin e njësive të adezionit, "duke u zëvendësuar" pjesërisht me ato dhe duke zvogëluar në këtë mënyrë praninë e tyre; disa probiotikë gjithashtu prodhojnë substanca antibakteriale si acide organike, peroksid hidrogjeni dhe bakterocine që reduktojnë në mënyrë të drejtpërdrejtë praninë e patogjeneve duke reduktuar numrin: janë këto proceset kryesore nëpërmjet të cilëve probiotikët e ndryshëm arrijnë të kundërshtojnë praninë e baktereve specifike të dëmshme dhe duke penguar aktivitetin. Disa shembuj probiotikësh efikas në këtë sens janë bakteri laktik Wissella cibaria dhe Lactobacillus Reuteri, të dy të aftë të pengojnë proliferimin e Streptococcus mutans; një eksperimentim i kryer në Japoni ka dëshmuar në veçanti se konsumi i kosit të shtuar me Lactobacillus Reuteri për një periudhë të vazhduar prej dy javësh ka çuar në reduktimin e përqendrimit të Streptococcus mutans në pështymë me 80%; rezultate të ngjashme janë përftuar me çamçakëz dhe kompresa të tretshme në gojë eksperimentale që përmbajnë probiotikun e sipërpërmendur".

Probiotikët vs sëmundja periodontale: besimi ndaj laktobacileve
"Studime të ndryshme që kanë hetuar marrëdhënien midis specieve bakteriale dhe inflamacionit të produktit kanë arritur në konkluzionin se laktobacilet janë në gjendje që të inhibojnë proliferimin e patogjeneve që lidhen me zhvillimin e sëmundjes periodontale në veçanti Porphyromonas gingivalis, Prevotella intermedia dhe Actinobacillus actinomycetemcomitans: kjo do të thotë që të favorizosh kolonizimin e zgavrës së gojës nga ana e disa laktobacileve mund të çojë në një riekuilibër të përgjithshëm të florës bakteriale tek ata që vuajnë nga ndonjë formë e inflamacionit të indeve periodontale" vijon docenti. "Lactobacillus Reuteri në veçanti i shtuar në çamçakëz ka dëshmuar se mund të reduktojë indeksin e pllakës bakteriale te pacientët me forma të gingivitit të moderuar dhe të rëndë: kjo është shkaktuar nga prodhimi i dy bakteriocinave që inhibojnë zhvillimin e patogjeneve të ndryshëm dhe në kapacitetin për të aderuar tek indet orale në mënyrë efikase duke zënë në precedencë hapësirën e shfrytëzuar nga specie të tjera bakteriale. Gjithashtu si probiotikë të tjerë, Lactobacillus reuteri kryen dhe një veprim indirekt: efekti i tij antiinflamator te qelizat e mukozës intestinale çon në një zvogëlim të parametrave inflamatore në të gjithë organizmin". Probiotikë të tjerë premtues janë Lactobacillus helveticus, i aftë që të stimulojë veprimin e odontoblasteve dhe kështu ndërtimin e indeve kockore dhe lactobacillus brevis, që në vetëm katër ditë konsum nëpërmjet kompresave që shkrihen në gojë, ka dëshmuar se është në gjendje që të reduktojë pllakën bakteriale, gjakrrjedhjen gingivale dhe treguesit e inflamacionit në individë të prekur nga sëmundja periodontale kronike. "Në këtë fushë është tashmë në treg produkti i parë i krijuar specifikisht për të kundërvepruar me sëmundjen periodontale që përmban Lactobacillus Reuteri Prodentis: prodhuesi këshillon që ta lëmë të tretet në gojë një kompresë në ditë pas pastrimit të dhëmbëve në mënyrë që t'i mundësojmë baktereve të dobishme që të aderojnë me indet; premisat janë inkurajuese por janë të nevojshme studime të mëtejshme që hetojnë efektet afatgjatë të konsumit të këtij lloj produkti".

Probiotikët vs halitosis: një e ardhme me çamçakëzë dhe kolutorë
Halitosis shpesh prodhohet nga një çekuilibrim i florës orale në favor të baktereve anaerobe që prodhojnë komponime sulfurore volatile dhe në këtë sens mund të kundërshtohet nga mikroorganizmat që kolonizojnë zgavrën e gojës dhe mund të favorizojnë një riekulibrim. "Probiotiku Wissella cibaria, për shembull, ka kapacitetin që të reduktojë prodhimin e komponimeve sulfurore volatile nga ana e Fusobacterium nucleatum: nëse konsumohet nëpërmjet gargarave pasi është shtuar në mënyrë eksperimentale me një kolutor ka dëshmuar se mund të çojë në reduktimin neto të prodhimit të sulfurit të hidrogjenit dhe metanetiolit dhe si pasojë të erës së pakëndshme" përshkruan docenti. "Një probiotik tjetër që ka treguar të jetë efikas është Streptococcus salivarius: kjo specie prodhon bakterocine në gjendje që të kundërshtojë proliferimin e mikroorganizmave që prodhojnë substanca me aromë dhe një kompani prodhuese e Zelandës së Re ka hedhur tashmë në treg çamçakëz "me streptokok" që kanë treguar efikasitet te pacientët me halitosis". Autorët e artikullit, publikuar nga Journal of the Canadian Dental Association, përfundojnë rishikimin duke afirmuar se probiotikët janë sigurisht një fushë e re dhe premtuese e kërkimit në fushën e shëndetit oral. "Vetëm fakti që speciet bakteriale probiotike bëjnë natyrisht pjesë në florën bakteriale orale bën "subjektet" më të përshtatshëm që të futen në këtë mjedis dhe që të përshtaten me qëllimin për të përmirësuar ekuilibrin ekologjik dhe gjendjen shëndetësore".

Burimi: Odontoiatria33.it

Përktheu: Erjola Taga