Analiza, përzgjedhja dhe komunikimi i ngjyrës në stomatologji

Propozime dhe sugjerime praktike

Roberto Favero

Objektivi i këtij artikulli është që të përshkruajë dhe propozojë një metodë të thjeshtë dhe praktike për analizën e ngjyrës në stomatologji por në të njëjtën kohë mbështetur nga të dhëna të matshme dhe të riprodhueshme.

Dy janë pyetjet për të cilat duhet të japim një përgjigje:

• Në cilën mënyrë mund të analizohet ngjyra?
• Me cilat modalitete këto informacione kolorimetrike duhet të transmetohen në mënyrë korrektë te tekniku i laboratorit?

Edhe nëse konceptet e kolorimetrisë në pamje të parë mund të shfaqen të vështira, madje dhe të pakuptueshme, principet bazë duhet t'i bëhen të ditura atij që dëshiron të optimizojë cilësinë e performancës stomatologjike mbi të gjitha në fushën estetike.

Duhet të kujtojmë se në anën e menaxhimit të ngjyrës ka investime të konsiderueshme si ato që kanë të bëjnë me botimin, industrinë tekstile dhe automobilistikën. Si mund këto kompani të matin, përcaktojnë, kopjojnë një ngjyrë nëse nuk do të bazoheshin dhe nuk do të aplikonin rregulla matematikore kolorimetrike të mirë përcaktuara?

Para se të përshkruajmë metodën përmbledhim shkurtimisht atë që duhet të bëjmë fillimisht para se të përpiqemi që të "marrim" ngjyrën:

• Analiza e ngjyrës duhet të kryhet në fillim të takimit
• Elementet dentare duhet të jenë të pastër
• Duhet të përdoret një burim korrekt drite
• Është e nevojshme që të bëjmë kujdes ndaj kontrastit vlerë-intensitet-ngjyrë
• Distanca e vëzhgimit duhet të jetë 35-40 cm
• Paletat duhet të jenë të pozicionuara në të njëjtin plan me dhëmbin
• Ngjyra duhet të vlerësohet në pjesën e tretë gingivale, të mesëm, incizal
• Midis një vlerësimi dhe tjetri të vërejmë një karton gri neutral
• Nuk duhet të ketë reflekse në dorezën metalike të paletës

Lista, sigurisht, nuk është e plotë por mendoj se kjo është një bazë e mirë për të filluar.

Tani përpiqemi që t'i përgjigjemi pyetjes së parë: Në cilën mënyrë mund të analizohet ngjyra?

Këshilla është që të kemi në dorë një spektrofotometër, një pajisje kjo për të matur ngjyrën. Prodhuesit e ngjyrave i përdorin për të kontrolluar precizionin e lyerjes në të gjitha fazat e prodhimit të saj. Spektrofotometrat mund të matin ngjyrën e letrës, lëngjeve, plastikave, indeve. Ekzistojnë lloje të ndryshme: ata që përdoren në stomatologji janë spektrofotometra portabël, të lëvizshëm (0°/45° o 45°/0°) që matin dritën e reflektuar me një kënd fiks në krahasim me kampionin.

Analiza e ngjyrës në modalitetin e reflektuar shprehet si kurbë e reflektimit spektral që është karakteristikë e asaj ngjyre të veçantë dhe jo rastësisht përcaktohet gjurma dixhitale e asaj ngjyre.

Spektrofotometri i përdorur në mënyrë korrekte përfaqëson kështu një ndihmë të vlefshme në zgjedhjen e ngjyrës. Nëse nuk keni një spektrofotometër mund të procedohet si vijon:

1. faza përgatitore në të cilën një herë në muaj kalibrohet dhe profilizohet fotokamera, kalibrohet dhe profilizohet monitori i klinikës dhe ai i kompjuterit të laboratorit
2. faza e analizave dhe dokumentacionit fotografik të ngjyrës. Në këtë fazë përdoret shkalla e ngjyrave Vita 3D Master Linearguide e cila lejon seleksionimin e paletës korrekte të ngjyrës në më pak se dy pasazhe: zgjidhet fillimisht vlera dhe më pas lyerja/intensiteti
3. faza e dërgimit të fotove në laboratorin dentar. Fotot e marra në format RAW hapen me një softuer të konvertimit të të dhënave RAW (për shembull, Lightroom + profili i fotokameras). Me kryerjen e balancimit të të bardhës, imazhet ruhen në format TIF dhe dërgohen te tekniku dentar nëpërmjet shërbimit të shpërndarjes Dropbox. Tekniku i laboratorit do të shohë imazhet me Lightroom në monitorin e tij të kalibruar dhe profilizuar. Ngjyrat duke ndjekur një procedurë do të mbeten të pa ndryshuara në kalimin nga periferia në periferi sipas teknologjisë moderne të menaxhimit dixhital të ngjyrës.

Figura 1 - Imazhi spektrofotometrik i elementit 1.1 me vlera kolorimetrike të referuara me shkallën Vita 3D Master

Figura 2 - Shkalla VITA-Linearguide-3D-Master

Figura 3 - Shkalla VITA-3D Master: bëhet përzgjedhja e parë për të stabilizuar nivelin korrekt të vlerës midis 0 dhe 5

Figura 4 - Foto e figurës 3 mund të transformohet në shkallën e grive për të vizualizuar dhe për ta bërë më të manovrueshme përzgjedhjen e ngjyrës