Regjimi i duhur ushqimor dhe funksionaliteti mastikator te pacientët me proteza të reja totale të lëvizshme

Nga Lara Figini

Humbja e dhëmbëve përgjithësisht rritet me rritjen e moshës. Për të rikthyer funksionin mastikator te pacientët edentulë janë të disponueshme lloje të ndryshme trajtimesh protetike si proteza fikse, të lëvizshme dhe implantologjia.

Pacientët që kanë proteza totale të lëvizshme shumë shpesh kanë vështirësi që të mësohen me to dhe gjatë muajve të parë shfaqin shqetësime gjatë ngrënies së vakteve për shkak të reduktimit të funksionalitetit mastikator.

Një trajtim protetik i kombinuar me një ndërhyrje dietetike mund të jetë efikas për të përmirësuar konsumimin e ushqimit dhe nutrientëve sidomos në muajt e parë të vendosjes së protezës totale të lëvizshme.

Tipologjia e kërkimit dhe modaliteti i analizës
Në një studim të publikuar në Journal of Oral Rehabilitation në dhjetor 2019, autorët kanë dashur të qartësojnë influencën e këshillave të thjeshta dietetike mbi funksionin mastikator tek individët ku ishin vendosur proteza të reja dentare totale.

Pjesëmarrësit janë ndarë rastësisht në:
• Grupi 1, apo grupi i ndërhyrjes, i përbërë nga 15 meshkuj dhe 15 femra, me moshë mesatare 74,8±8,0 vjeç, të cilëve përveç dorëzimit të një proteze totale të lëvizshme i janë dhënë edhe këshilla të thjeshta dietetike (duke i dhënë edhe një broshurë, versionin geriatrik të guidës ushqimore japoneze Spinning Top të nxjerrë nga ministria japoneze, që përmban informacione të dobishme sesi të praktikojnë një dietë të balancuar, "çfarë" të hamë dhe "sa" vakte duhen konsumuar në ditë) përveç këshillave mbi ruajtjen dhe pastrimin e protezës së re;
• Grupi 2, apo ai i kontrollit, i përbërë nga 15 meshkuj dhe 14 femra, me moshë mesatare 78,6±6,8 vjeç, të cilëve përveç dorëzimit të protezës së re totale i janë dhënë vetëm këshilla rreth kujdesit për të.
Funksioni mastikator është analizuar duke përdorur një çamçakëz që ndryshon ngjyrë sipas aftësisë së përzierjes dhe prerjes. Aftësitë e përzierjes dhe prerjes janë vlerësuar në kohën 0 (pre-trajtim) dhe 3 apo 6 muaj pas trajtimit.

Në çdo moment të vlerësimit, aftësia e përzierjes është krahasuar duke përdorur testin t të Student dhe aftësia e prerjes është krahasuar duke përdorur testin U të Mann-Whitney. Diferencat në brendësi të grupit në aftësinë e përzierjes janë analizuar duke përdorur analizën e variacionit njëdrejtimësh me matje të përsëritura dhe ato rreth aftësisë së prerjes janë analizuar duke përdorur testin e Wilcoxon me korrigjime nga Bonferroni.

Rezultate
Në Grupin 1 aftësia e përzierjes dhe prerjes rezulton më e mirë në mënyrë të konsiderueshme pas 3 dhe 6 muajsh trajtimi.

Në Grupin e kontrollit aftësia e përzierjes rezulton më e madhe në mënyrë të konsiderueshme pas 6 muajsh trajtimi.

Nga rezultatet e studimit, Grupi i ndërhyrjes, në të cilin anëtarët kanë marrë një protezë të re totale dhe këshilla dietetike, ka regjistruar një konsumim në mënyrë të konsiderueshme më të lartë të ushqimeve të caktuara (për shembull, mishi i pulës) dhe substanca nutritive (për shembull, proteinat) që në muaj e parë pas dorëzimit të protezës së re totale në krahasim me Grupin e kontrollit.

Konkluzione
Nga të dhënat e nxjerra nga ky studim, që duhet të konfirmohen me punime të tjera analoge, mund të dalim në konkluzionin se ndjekja e protokolleve të thjeshta dietetike të një ushqyerje të shëndetshme me vakte të rregullta dhe me orare fikse mund të ndihmojë pacientët që të kenë një funksion mastikator më të përshtatshëm menjëherë pas vënies së një proteze të re totale të lëvizshme (3-6 muaj).

Implikime klinike
Për të ndihmuar pacientët që të mësohen me një protezë të re totale të lëvizshme dhe të arrijnë një mastikacion më të mirë për një kohë të shkurtër, stomatologu (përveç këshillave mbi kujdesin dhe mirëmbajtjen e protezës së re) duhet të japë edhe informacione mbi përçueshmërinë e një ushqyerje të shëndetshme dhe të rregullt.

Për më shumë informacione:
Suzuki H, Kanazawa M, Komagamine Y, Iwaki M, Amagai N, Minakuchi S. Influence of simplified dietary advice combined with new complete denture fabrication on masticatory function of complete denture wearers. J Oral Rehabil 2019 Dec;46(12):1100-6.

Përktheu: Valbona Spahia