Duke filluar nga shkurti 2020, sindroma e rėndė akute e frymėmarrjes nga koronavirus 2 (SARs-CoV-2) ka numėruar dhjetėra miliona tė infektuar nė tė gjithė botėn duke pėrfshirė kėtu edhe raste shumė tė rėnda qė ēojnė deri nė shtrim nė spital apo edhe vdekje.
SARS-CoV-2, virusi qė shkakton COVID-19, transmetohet kryesisht nga personi nė person pėrmes pikave qė pėrmbajnė virus (5-12 mm) dhe aerosoleve (5 mm).
Kategoria e dentistėve ėshtė sigurisht njė nga mė tė ekspozuarat ndaj rrezikut tė infektimit. Por, sa dentistė ka me tė vėrtetė qė e kanė marrė kėtė infeksion? Dhe a mund tė sigurohet kujdesi shėndetėsor oral nėse ndiqen masat e duhura mbrojtėse?
Tipologjia e kėrkimit dhe modaliteti i analizės
Nė njė studim gjatėsor, botuar nė "The Journal of the American Dental Association" nė qershor 2021, autorėt u pėrpoqėn tė pėrcaktonin prevalencėn kumulative dhe shkallėn e incidencės sė COVID-19 midis dentistėve amerikanė dhe gjithashtu vlerėsuan nivelin e tyre tė pajtueshmėrisė dhe zbatimit.
Stomatologėt amerikanė u ftuan tė marrin pjesė nė njė sondazh mujor nė internet, duke filluar nga qershori deri nė nėntor 2020. Nė studim morėn pjesė rreth njė e treta e tė gjithė tė anketuarve fillestarė (785).
Pyetėsori kishte ne brendėsi pyetje nė lidhje me testet COVID-19 tė kaluara gjatė periudhės sė shqyrtimit, nėse dentistėt kishin kontraktuar sėmundjen dhe ēfarė simptomash kishin hasur.
Dentistėt u pyetėn gjithashtu nė lidhje me procedurat e parandalimit tė infeksionit tė ndjekura nė praktikėn e tyre tė pėrditshme dentare.
Rezultate
Pėrgjatė njė periudhe 6-mujore, shkalla e pėrhapjes kumulative e infeksionit COVID-19 ishte 2.6%. Shkalla e incidencės varionte nga 0.2% nė 1.1% ēdo muaj.
Pėrqindja e dentistėve tė testuar pėr COVID-19 ėshtė rritur me kalimin e kohės, ashtu si edhe shkalla e dentistėve qė kryejnė procedura gjeneruese tė aerosolit.
Pėrmirėsimi i strategjive dhe kontrollit tė parandalimit tė infeksionit nė klinikat dentare u raportua nga pothuajse tė gjithė pjesėmarrėsit nė sondazh nė baza mujore.
Normat e optimizimit pėr pajisjet mbrojtėse personale, tė tilla si ndėrrimi i maskave pas secilit pacient, u zbulua se kishin rėnė me kalimin e kohės.
Konkluzione
Nga tė dhėnat nga ky studim gjatėsor, i cili duhet tė konfirmohet edhe nė studime tė tjera tė ngjashme, mund tė konkludohet se dentistėt amerikanė kanė mbajtur dhe vazhdojnė tė mbajnė njė nivel tė lartė tė respektimit tė procedurave tė pėrparuara tė kontrollit tė infeksionit nė pėrgjigje tė pandemisė nė vazhdim, duke rezultuar nė nivele tė ulėta tė pėrhapjes kumulative tė COVID-19 nė kategoritė specifike.
Implikimet klinike
Stomatologėt janė njė kategori qė vazhdon tė demonstrojė se i pėrmbahen njė protokoli rigoroz tė kontrollit tė infeksionit dhe falė kėsaj ėshtė njė mbrojtje e lartė pėr pacientėt, anėtarėt e ekipit dentar dhe veten e tyre.
Infeksionet COVID-19 midis stomatologėve praktikues ka tė ngjarė tė mbeten tė ulėta nėse vazhdojnė t'u pėrmbahen protokolleve tė mbrojtjes nė mėnyrė kaq rigoroze.
Pėr mė shumė informacion:
Araujo MWB, Estrich CG, Mikkelsen M, Morrissey R, Harrison B, Geisinger ML, Ioannidou E, Vujicic M. COVID-2019 among dentists in the United States: a 6-month longitudinal report of accumulative prevalence and incidence. J Am Dent Assoc 2021:152(6):425-33.