Kisti periodontal lateral: rasti klinik

Kisti periodontal lateral (Lateral Periodontal Cyst - LPC) është një formim i ri beninj jo inflamtor që e ka origjinën nga mbetjet e fletës dentare dhe vendoset mbi sipërfaqen laterale të një rrënje ose ndërmjet rrënjëve të një dhëmbi të thyer dhe me jetë.

Longoni Salvatore, Porcaro Gianluca, Devecchi Michele, Simone Marco, Carini Fabrizio

Kisti periodontal lateral (Lateral Periodontal Cyst - LPC) është një formim i ri beninj jo inflamtor që e ka origjinën nga mbetjet e fletës dentare dhe vendoset mbi sipërfaqen laterale të një rrënje ose ndërmjet rrënjëve të një dhëmbi të thyer dhe me jetë. Incidenca e LPC-së e sjellë në literaturë dëshmon 0,4% të të gjitha kisteve odontogjene dhe 0.7% të të gjitha kisteve të nofullës. Këto lezione janë më të shpeshta tek të rriturit ndërmjet dekadës së pestë dhe të shtatë të jetës dhe sipas disa studimeve duket se janë më të shpeshta tek gjinia mashkullore; ndërsa studime të tjera nuk sjellin ndonjë preferencë gjinie.
Vendosja tipike e LPC-së është zona kanine dhe e paradhëmballëve (premolare) zonë e zgjedhur edhe për kistet e gingivave tek të rriturit me të cilin bën pjesë tek diagnoza diferenciale.
Simptomatologjia klinike e LPC-së përgjithësisht mungon, prandaj diagnoza e saj bëhet shpesh në bazë të gjetjeve gjatë radiografive rutinë. Vetëm rastësisht mund të ketë ënjtje të indeve të gojës. LPC-ja, përveç kësaj mund të ketë ekzema që komunikojnë me një xhep periodontal. Nga pikëpamja radiografike, LPC-ja paraqitet si një zonë radiotransparente me një ndarje, me formë rrumbullake ose oval, nga kufijtë sklerotikë dhe të përcaktuar mirë dhe me diametër 1cm, të vendosura kryesisht në anën laterale të rrënjës së një dhëmbi të thyer dhe me jetë. Diagnoza diferencuese bëhet me kistet e gingivave tek të rriturit, kistin paradental inflamator, kistin periapikal me zhvillim lateral, e në fund keratokistet me zhvillim lateral.

Përshkrimi i rastit:

Pacienti, 35 vjeç me etni negroide, ankohej për një fryrje të gingivës nga ana e gjuhës në zonën që përfshin elementët 3.2 deri tek 4.3 (fig.1).
Në ekzaminimin klinik vihej re një fryrje, që lëvizte kur prekej, e mukozës alveolare në afërsi të linjës muko-gingivale të zonës së thënë. Kryhej një hetim periodontal i dhëmbëve anësor, duke gjetur vlera ndërmjet 1 dhe 2 mm. Kryhet më tej një test i jetës termike (testi i të ftohtit) në nivelin e elementëve të përfshirë nga lezioni, që rezultonte pozitiv (pra me jetë).
Në ekzaminimin radiografik vihej re një zonë radiotransparente homogjene me kufij të përcaktuar mirë në korrispondecë me elementët 4.2-4.4 (fig. 2-3).
Në bazë të ekzaminimit klinik dhe radiografik formulohej diagnoza paraprake e LPC-së, pastaj kisti i gingivave nuk paraqet shenja radiografike, kisti paradental inflamator lidhet me një xhep periodontal dhe kisti periapikal me zhvillim lateral paraqet një dhëmb pa jetë. Në vijim të këtyre konsiderimeve diagnoza diferenciale përfshin vetëm fibromën ameoblastike dhe keratocistet odontogjene. Pasi merret leja e pacientit për trajtimin kirurgjik, programohej ndërhyrja e heqjes së lezionit dhe më pas testimi histologjik.

Trajtimi:

Pas anestezisë lokale që eliminon ndjeshmërinë e një trungu nervor me artikainë 2% dhe ngushtues i enëve të gjakut 1:100.000 (Ubistesin; 3M ESPE, Seefeld, Germany) vijohet me prerjen gjatësore në pjesën e brendshme dhe me heqjen e një pjese me trashësi të plotë mbi pjesën e gjuhës në zonën 3.4-4.3 (fig. 4,5).
Lezioni zbulohet plotësisht dhe dërgohet për ekzaminim histologjik (fig. 6). Proçedohet më pas me mbylljen e faqes kirurgjike me një qepje me penj 4/0 (Silkam, B. Braun Medical S.A., Rubi, SP) (fig. 7). Pas 14 ditësh, vijohet me heqjen e penjve (fig. 8). Ekzaminimi histologjik përcakton lezionin si kist odontogjen dhe bashkë me interesimin e kockës alveolare dhe të faqes, ajo ulej në favor të diagnozës së LPC-së (fig.9,10). Follow up-et që vijojnë kryhen pas 1 dhe 6 muajsh. Një muaj pas ndërhyrjes. Faqja tregon një shërim të plotë të indeve të buta (fig. 11). Në kontrollin e radhës, pas 6 muajsh, kryhen ekzaminimet klinike dhe radiografike (radiografia intraorale) pë vlerësimin e shërimit të plotë të faqes (fig. 12). Testi i vitalitetit termik rezulton pozitiv dhe hetimi periodontal zbulon të njëjtat vlera të fillimit.

Konsiderime klinike

Kurdo që të dyshohet për praninë e një LPC-je është e këshillueshme heqja e saj kirurgjike, që të ruhen në fund elementët dentar dhe kockat përreth. Në fakt, edhe pse klinikisht paraqitet asimptomatike, LPC-ja mund të jetë e dëmshme për shkak të përthithjes nga kockat përreth. Diagnoza klinike dhe radiografike është vetëm supozuese sepse vetëm ekzaminimi histologjik lejon një diagnozë më të saktë. LPC-ja dhe kisti i gingivave tek të rriturit paraqesin të njëjtën origjinë (fleta dentare), por vetëm LPC -ja përcakton zonat radiotransparente kockore, ndërsa kisti i gingivave tek të rriturit vendoset normalisht tek trashësia e indeve të buta. Në të dy rastet, literatura shkencore identifikon tek zbulimi kirurgjik zgjedhjen terapeutike, pastaj lejon zgjidhjen e plotë të patologjisë dhe mbylljen kirurgjike si qëllim i parë.

Tek ky link artikulli origjinal i publikuar në numrin e Shkurtit 2013 të revistës "Dental Cadmos".

Përktheu: Valbona Spahia