|

Protezim | 24 Prill 2017 |

Zëvendësimi i një incizivi lateral superior me urë në disilikat litiumi me cantilever

Hyrje
Përdorimi i elementeve me zgjatje (cantielver) për të zëvendësuar një ose me shumë elemente dentare është i shpeshtë në praktikën klinike dhe është gjerësisht i dokumentuar në literaturë. Ofron disa avantazhe: mbi të gjitha lejon reduktimin e kostos biologjike duke kufizuar numrin e elementeve dentare që duhen përgatitur. Rezulton pra në një trajtim më pak invaziv krahasuar me urën tradicionale. Natyrisht paraqet dhe kufizime të forta: është e pafavorshme nga pikëpamja biomekanike për shkak të momentit të forcës që krijohet përreth aksit të rrotullimit që amplifikon stresin me ngarkesë si të lidhësve si të elementit shtyllë.
Stresi është aq i madh sa ç'është e madhe zgjatja e cantilever. Elementi shtyllë është në risk edhe për infiltrimin margjinal dhe për kariesin sekondar vijues. Edhe për këto arsye përqindjet e mbijetesës dhe të suksesit për urat me elemente në zgjatje rezultojnë në mënyrë domethënëse inferiore krahasuar me urën tradicionale. Pavarësisht këtyre konsideratave është e mundur që t'i drejtohemi elementeve me zgjatje në raste të përzgjedhura klinike, nëse arrihet që të kontrollohen të gjitha variablat.
Qëllimi i punës është prezantimi i një rasti klinik me zëvendësim të një incizivi lateral maksilar me një urë në disilikat litiumi me cantilever.

MATERIALE DHE METODA

Përshkrimi i rastit

Një paciente 65 vjeçare paraqitet për trajtimin e incizivit lateral të sipërm në të majtë, të thyer. Në testin intraoral është evidentuar një frakturë kurorë-rrënjë e komplikuar me ngarkesë të elementit 2.2, (Fig. 1 dhe 2) Pacientes iu propozua ekstraksioni i elementit dhe zëvendësimi me një implant të integruar në kockë dhe një kurorë protetike. Pacientja ka përjashtuar mundësinë e implantit dhe ka kërkuar një zgjidhje tradicionale. Për shkak se në mënyrë distale me elementin që duhet zëvendësuar ishte prezente një urë në metal qeramikë që nuk kishte nevojë për ndërhyrje, pacientes iu propozua kryerja një ure të ankoruar vetëm në elementin 2.1 me elementin 2.2 me zgjatje. Zgjedhja e materialit shkoi për disilikatin e litiumit. Pas përftimit të pëlqimit të informuar nga pacientja, filloi trajtimi.

Trajtimi

U morën dy gjurmë në alginat të nofullave për të realizuar provizorin para limimit.
Në seancën e radhës u përgatit incizivi qendror i sipërm në të majtë, me një chamfer iuxtagingival, u ekstraktua rrënja e incizivit lateral dhe u adaptua provizori në rezinë akrilike duke e rivendosur në bazë. (fig. 3).
U ndoq shërimi i indeve të buta duke modifikuar profilin e pontic në kohë. 4 muaj nga ekstraksioni u përfundua sërish përgatitja e elementit 2.1 dhe u morr gjurma përfundimtare (fig. 4). U realizua ura në disilikat litiumi për presim (e.Max Press, Ivoclar Vivadent AG, Schaan, Liechtenstein) dhe struktura akoma e ashpër u provua klinikisht dhe u rregullua ana funksionale (fig. 5). Pas shtresëzimit të qeramikës nga veshja (fig. 6) ura u cementua. Sipërfaqja e plotë është gdhendur me acid fluorhidrik me 5% (IPS Ceramic Gel, Ivoclar Vivadent AG, Schaan, Liechtenstein) për 20 sekonda, pra ura është shpëlarë dhe zhytur në alkool të pastër në vaskë me ultratinguj për 10 minuta. Pas tharjes, sipërfaqja e brendshme është trajtuar me një agjent silani (Monobond Plus, Ivoclar Vivadent AG, Schaan, Liechtenstein) për 60 sekonda dhe është tharë në të ngrohtë. Elementi 2.1 është trajtuar me self-etching primer (Multilink Primer, Ivoclar Vivadent AG, Schaan, Liechtenstein).
Cementi kompozitë dyfishe (Multilink Automix, Ivoclar Vivadent AG, Shcaan, Liechtenstein) është përzier automatikisht dhe është hedhur në brendësi të urës që është e fiksuar. Pas një polimerizimi paraprak me llambë fotopolimerizuese janë hequr tepricat dhe ura është mbajtur në pozicion deri në plotësimin e reaksionit të polimerizimit (fig. 7).

REZULTATE DHE DISKUTIME

Kontrolli pas 24 muajsh ka dëshmuar mbajtjen estetike dhe funksionale të rehabilitimit (fig. 8). Në rastin e humbjes së elementit dentar opsioni i parë terapeutik, gjithmonë e më shpesh, është zëvendësimi me një implant të integruar në kockë dhe një kurorë protetike. Kjo zgjidhje lejon në fakt që të mos përfshihen elementet ngjitur. Në rast se nuk është e mundur që të vendosim një implant për arsye lokale apo sistemike, alternativa është ura fikse tradicionale duke përgatitur elementet mezial dhe distal me atë që duhet zëvendësuar. Në rastin e prezantuar, në mënyrë distale me incizivin lateral që duhet zëvendësuar ishte tashmë e pranishme një urë fikse: të përdorësh elementin 2.3 si shtyllë distale, për urën e re do të sillte heqjen e urës distale dhe realizimin e një ure të re më të shtrirë nga elementi 2.1 deri në elementin 2.7. Për të shmangur këtë u vendos që të vijohej me një urë që përfshinte vetëm elementin mezial 2.1, duke reduktuar koston si biologjike si ekonomike për pacienten. Në përkufizimin e një plani trajtimi, që të parashikojë qasjen e një proteze fikse me elemente me zgjatje, është e nevojshme që të merren në konsideratë disa aspekte që mund të influencojnë prognozën e restaurimit"

•  gjendja e dhëmbit shtyllë
• kontrolli i forcave funksionale (dhe para funksionale) që këmbëngulin në restaurim
• përzgjedhja e materialit të restaurimit

Variabla të tilla janë vlerësuar me kujdes në rastin e prezantuar. Dhëmbi shtyllë i përdorur (incizivi qendror maksilar) ka një sipërfaqe të rrënjës më të madhe se incizivi lateral, nuk kishte restaurime, ishte vital, nga ana periodontale ishte i shëndetshëm dhe me lëvizshmëri minimale. Ngarkesa funksionale në përgjithësi reduktohet me shtimin e moshës: është menduar se një individ femër 65 vjeçare kishte një ngarkesë funksionale jo të lartë. Në anamnezë pacientja nuk kishte referuar aktivitet parafunksional si kërcitja ose shtrëngimi i dhëmbëve dhe fasetat e pranishme të përdorura janë quajtur kompatibël me përdorim fiziologjik. Kujdes i veçantë është kushtuar në kontrollin okluzal: elementi me zgjatje është mbajtur qëllimisht i lirë nga udhëzimet si në zgjatim si në laterotrusion. Overbite i reduktuar i pacientit ka thjeshtuar në mënyrë të ndjeshme këtë aspekt.

Për sa i përket zgjedhjes së materialit opsionet ishin: metal-qeramika tradicionale, zirkon-qeramika dhe qeramika integrale. Opsioni i fundit, krahasuar me dy të parat, ka avantazhin që të jetë më konservativ: trashësia e kërkuar për qeramikën monolitike (shtresëzimi ishte vetëm vestibular) në fakt është inferiore krahasuar me atë që është e nevojshme për framework (metal ose zirkon) dhe qeramikën për veshjen. Është e mundur pra që të përftojmë një rezultat mjaft të mirë estetik duke minimizuar largimin e substancës dentare. Duke konsideruar se elementi shtyllë ishte vital, reduktimi i përgatitjes paraqet pa dyshim një avantazh biologjik.
Disilikati i litiumit është një qeramikë integrale me cilësi të mira mekanike dhe i duhuri për restaurimet teke parciale dhe totale, si anteriore si posteriore. Në literaturë nuk janë të disponueshme të dhëna rreth urave në disilikat. Vëmendje e veçantë i është kushtuar, në njësinë e projektimit, vëllimit të lidhësit që duhet të jetë adekuat për të dhënë ashpërsinë e duhur të strukturës. Aspekti i fundit por thelbësor ka të bëjë me cementimin: cilësitë mekanike të disilikatit janë përmirësuar nga një cementim adeziv korrekt, që duket të parashikojë gravurën dhe silanizimin e sipërfaqes së brendshme të qeramikës.

KONKLUZIONE

Në përfundim të rastit klinik të paraqitur është e mundur të themi se disilikati i litiumit mund të përdoret për të realizuar urat anteriore me një element me zgjatje me kusht që të kontrollojë të gjitha variablat e çdo rasti klinik.

Përktheu: Erjola Taga