Çfarë pritet nga dentistria adezive e së nesërmes

Lorenzo Breschi

Në ditët e sotme, dentistria adezive ka arritur një standard cilësie të lartë dhe është në gjendje t'i ofrojë mjekëve një shumëllojshmëri opsionesh trajtimi për të arritur adezionin optimal në shtresat e ndryshme dentinale. Adezivët three-step-etch-and-rinse së bashku me sistemet 2-step-self-etch që përdoren me një protokoll selektiv enamel-etching janë konsideruar si standardi i artë. Kohët e fundit, adezivët universalë janë futur në treg për të thjeshtuar procedurat restorative dhe për të reduktuar variablat e varura nga eksperienca e profesionistit. Pretendohet se ata janë njësoj funksionalë edhe me protokollin etch-and-rinse edhe me self-etch dhe janë efikase në restaurimet direkte dhe indirekte.
Pavarësisht pranisë së performancës së lartë të adezivëve dhe kompozitave, përpjekja për të krijuar materialin ideal, me veti më të mira mekanike dhe rezultate klinike, vazhdon me shpejtësi.

Kërkimi aktual është fokusuar në zhvillimin e materialeve adezive që janë në gjendje të bëjnë më shumë sesa thjesht të lidhin indet e dhëmbit. Qëllimi është që të prodhohen materiale me veprim terapeutik shtesë për të lejuar përgatitjen e kaviteteve më pak invazive dhe të parandalohet zëvendësimi i restaurimeve të hershme për shkak të degradimit të lidhjes ose përsëritjes së kariesit. Efekti i lartpërmendur terapeutik është përkufizuar përgjithësisht si "bioaktivitet" i mundshëm i rezinës dhe mund të përfshijë efekte anti-bakteriale, anti-enzimatike dhe/ose rimineralizuese. Një strategji kyçe për të kundërvepruar te dhëmbët e dëmtuar është restaurimi i strukturës karioze dhe në të njëjtën kohë për të promovuar procesin e rimineralizimit me anë të trajtimit biomimetik.
Prandaj, kompozitat me bazë rezine me agjentë bioaktivë rimineralizues kërkohen shumë. Përbërja kimike e këtyre materialeve është bazuar zakonisht në prani të fosfatit të kalciumit sintetik (fosfati i kalciumit amorf, hidroksiapatiti, fosfat tetrakalciumi, etj.) ose Bioactive glass që përbëhet kryesisht nga silikoni, kalciumi, natriumi, fosfori dhe oksigjeni. Këto materiale janë biokompaktibël, të padëmshme, jo-irrituese, jo-inflamatore dhe jo-toksike e kanë përfitime minimale bio-rezorbimi. Mbushësit bioaktivë të inkorporuar në matriksin e rezinës së kompozitës kanë provuar se lëshojnë kalcium, fosfat dhe jone silici dhe si pasojë aktivizojnë procesin e rimineralizimit. Një çështje tjetër e rëndësishme për rezinën restorative është aftësia për të ndërvepruar me biofilmat oralë; pra, karakteristikat tërheqëse për zhvillimin e materialeve të reja duhet të marrin në konsideratë:
1) frenimin e adezionit të biofilmit,
2) dekurajimin e rritjes së biofilmit,
3) prekjen e metabolizmit të biofilmit,
4) rregullimin e ekosistemit mikrobial.

Ditët e sotme, janë bërë përpjekje për të përmirësuar përbërjet kimike të agjentëve lidhës për të rritur lidhjen e fortësisë. Për më tepër, agjentët e lidhjes antibakteriale janë sintetizuar për të çrrënjosur bakteret e mbetura në kavitetin e dhëmbit duke demonstruar aktivitetin antibakterial pa dëmtuar lidhjen e fortësisë. Një shembull është adezivi që përmban dimethylamino-dodecyl methacrylate (DMADDM), që frenon rritjen e S. mutans pa efekte anësore në lidhjen e fortësisë me dentinën. Për më tepër, së fundmi një molekulë amoni kuaternar methacryloxy siliane ishte inkorporuar gjithashtu tek adezivët eksperimentalë për të vlerësuar potencialin e mundshëm antimikrobial dhe anti-proteolitik për të parandaluar kariesin sekondar dhe degradimin e shtresës hibride. Supresioni i rritjes së biofilmit dhe prodhimit të acidit paraqet vetëm një nga strategjitë e ndryshme për të kundërshtuar formimin e kariesit dhe progresionin. Një alternativë interesante duhet të jetë modulimi i specieve të biofilmit kundrejt një përbërjeje të shëndetshme, në vend të eliminimit të të gjitha baktereve. Në fakt, studime të ndryshme hetuan sesi materialet bioaktive mund të influencojnë përbërjet e specieve të biofilmit. Sidoqoftë, për suksesin dhe jetëgjatësinë klinike, jo vetëm natyra bioaktive e materialit por edhe morfologjia e pjesëzave të përfshira në matriks është me rëndësi thelbësore dhe përcakton vetitë rezultante të kompozitës. Prandaj, në të ardhmen më shumë kërkime duhet të fokusohen në përmirësimin e vetive fizike dhe mekanike të kompozitave të reja bioaktive, pa prekur potencialin e tyre biologjik.

Për ta përmbyllur, në këtë epokë të re në dentistri, ku evolucioni i menaxhimit të kariesit është duke u zhvendosur në një trajtim "jo-invaziv", materialet restorative janë investuar me pritshmëri shumë të larta. Sidoqoftë, shumica e studimeve të bazuara në zhvillimin e një gjenerate të re të materialeve adezive janë in vitro, ndërsa studimet in vivo janë ende të nevojshme për të plotësuar procesin. Megjithatë, kërkimi multidisiplinor, pritet që të ofrojë përfitime të jashtëzakonshme në shëndetin oral.

Përktheu: Valbona Spahia