Vitaminat A, B6, B12, C, D, acidi folik, bakri, hekuri, seleniumi dhe zinku janė ndėr mikronutrientėt thelbėsorė tė nevojshėm pėr tė mbajtur sistemin imunitar tė shėndetshėm dhe tė qėndrueshėm, njė qėllim pėr tė cilin duhet vepruar nė disa fronte. Kjo ka dalė nga analiza e Integratori Italia dhe International Alliance of Dietary/food supplement Associations (IADSA).
Mikronutrientėt pėr funksionimin e duhur tė sistemit imunitar
Pandemia ka nxjerrė nė pah se si mbėshtetja e sistemit imunitar ėshtė e nevojshme pėr tė garantuar shėndetin e organizmit dhe pėr rrjedhojė, se si ndikon nė shėndetin e individėve. Me kalimin e moshės, rreziku dhe ashpėrsia e infeksioneve ndryshojnė nė bazė tė kapacitetit imunitar, nė varėsi tė mėnyrės se si ėshtė zhvilluar, maturuar dhe ka rėnė sistemi imunitar. Mė poshtė do tė gjeni njė pasqyrė tė mikronutrientėve kryesorė pėr njė funksionim tė mirė tė sistemit imunitar.
Vitamina D ėshtė e pėrfshirė kryesisht nė rregullimin e funksioneve tė sistemit imunitar. Mungesa e saj mund tė ndihmojė nė rritjen e rrezikut tė infeksioneve. Disa metaanaliza tė fundit kanė arritur nė pėrfundimin se suplementet mund tė ulin rrezikun e infeksioneve tė traktit respirator si te fėmijėt, ashtu edhe te tė rriturit. Vitamina D ėshtė studiuar kohėt e fundit, megjithėse me rezultate jo pėrfundimtare, edhe nė lidhje me efektet e saj tė mundshme nė infeksionin nga Sars-CoV-2.
Vitamina C mbėshtet rritjen dhe funksionimin e qelizave pėrgjegjėse pėr sistemin imunitar, nxit reagimin e qelizave tė bardha tė gjakut ndaj infeksioneve dhe eliminimin e mikroorganizmave patogjenė. Pėr mė tepėr, plotėsimi i dietės me vitaminė C duket se kontribuon nė parandalimin e infeksioneve respiratore dhe redukton kohėzgjatjen dhe ashpėrsinė e tyre.
Falė vitaminės B6, organizmi lehtėsohet nė formimin e qelizave tė bardha tė gjakut dhe nė sigurimin e funksionimit normal tė limfociteve.
Vitamina E mbron qelizat e organizmit nga stresi oksidativ. Pėr mė tepėr, rezultatet klinike do tė njihnin gjithashtu rolin e tij nė infeksionet e traktit respirator.
Marrja e zinkut nė sasinė e duhur ėshtė thelbėsore pėr zhvillimin dhe funksionimin normal tė qelizave qė marrin pjesė nė pėrgjigjen imunitare.
Pėrsa i pėrket hekurit, studimet nė njerėz kanė treguar se mungesa e tij, ndėr tė tjera, mund tė ndryshojė ekuilibrin midis qelizave antiinflamatore dhe proinflamatore. Kohėt e fundit, EFSA ka njohur rolin e hekurit edhe nė sistemin imunitar tė fėmijėve, duke deklaruar ekzistencėn e njė lidhjeje shkak-pasojė midis marrjes sė mineralit nėpėrmjet ushqimit dhe kontributit nė funksionin normal tė vetė sistemit imunitar deri nė moshėn 3-vjeēare.
Sipas njė studimi tė kohėve tė fundit, marrja e selenit nga subjektet e shėndetshme, por me nivele relativisht tė ulėta tė pėrqendrimeve tė selenit nė plazmė, pėrmirėson imunitetin qelizor. Sė fundi, njihet njė efekt i favorshėm nė ruajtjen e funksionit imunitar.
Pėrmirėsimi i edukimit ushqimor dhe pėrdorimi si duhet i integratorėve
"Gjithsesi, nė tė gjitha fazat e jetės, dieta korrekte mund tė jetė njė aleat i shkėlqyer pėr tė forcuar sistemin imunitar. Ndėr mikronutrientėt thelbėsorė pėr funksionimin korrekt tė tij gjejmė: vitaminat A, B6, B12, C, D, acidin folik dhe minerale, si: bakri, hekuri, seleniumi dhe zinku", deklaron Andrea Poli, President i Fondacionit mbi Nutricionin nė Itali, i cili, nė shqyrtimin e tij: "Stile di vita, alimentazione e integrazione nell'epoca del Covid-19. Lo stato dell'arte", botuar sė fundi nė internet, analizon gjerėsisht rolin e integrimit tė disa prej kėtyre substancave nė mbėshtetjen e sistemit imunitar.
Integratori Italia kujton: "Siē raportohet nė njė artikull tė kohėve tė fundit tė botuar nė Current Developments in Nutrition, dy miliardė njerėz nė botė nuk i konsumojnė kėto lėndė ushqyese nė sasi tė mjaftueshme. Kjo do tė thotė se njė pjesė e madhe e popullsisė botėrore, sidomos tė moshuarit, mund tė ndjekin njė dietė qė nuk ėshtė e duhura pėr tė mbėshtetur funksionimin e sistemit tė tyre imunitar. Pėr tė pėrballuar kėtė situatė, thelbi qėndron, sigurisht, nė edukimin mė tė mirė ushqimor dhe nė pėrdorimin korrekt tė suplementeve ushqimore, tė cilat mund tė luajnė njė rol tė rėndėsishėm jo vetėm pėr tė kompensuar mangėsitė ushqimore, por edhe pėr tė mbėshtetur mirėqenien e trupit. Funksioni imunitar mund tė pėrmirėsohet duke rivendosur nė nivelet e rekomanduara mikronutrientėt qė mungojnė, duke rritur kėshtu rezistencėn ndaj infeksioneve dhe duke mbėshtetur rikuperimin mė tė shpejtė nė rast infeksioni. Njė sfidė e madhe, e cila potencialisht mund tė sjellė pėrfitime pėr miliona njerėz, mbi tė gjitha pas asaj qė ndodhi gjatė pandemisė, me tė moshuarit mė tė rrezikuar sesa tė rinjtė pėr tė kaluar njė formė tė rėndė tė sėmundjes.".