Diagnostikimi i Sindromës së apnea-ve obstruktive të gjumit duke përdorur CBCT

Sindroma e apnea-ve obstruktive të gjumit (OSAS) është një çrregullim i karakterizuar nga episode të përsëritura të shtrëngimit të rrugëve të frymëmarrjes gjatë gjumit. Faktorët që mund të predispozojnë OSA ndahen në anatomikë dhe joanatomikë.

Faktorët anatomikë përfshijnë të gjitha ato kushte që mund të ulin presionin intraluminal ose, anasjelltas, të rrisin presionin ekstraluminal. Ulja e presionit intraluminal mund të jetë për shkak të rritjes së rezistencës nazale, për shembull në prani të polipeve ose hipertrofisë së turbinateve të hundës, ose në një gjatësi më të madhe të rrugëve të frymëmarrjes të lidhura me një dislokim kaudal të kockës hyoid.

Nga ana tjetër, një rritje e presionit ekstraluminal mund të shoqërohet me një vëllim më të ulët të strukturës kockore (mikrognatia, kontraksion maksilar, etj.) ose me një vëllim të shtuar të indeve të buta përreth (hipertrofia adenoidale, hipertrofia e bajameve, etj.).

Diagnoza e OSAS nuk mund të vendoset nga kryerja e një polisomnografie (PSG), e cila është e nevojshme për të përcaktuar praninë e sëmundjes dhe shkallën e ashpërsisë së saj; me kalimin e viteve, janë propozuar mjete të shumta ndihmëse, si për qëllime diagnostikuese ashtu edhe për qëllime depistuese.

Teknika të ndryshme imazherike përdoren për të identifikuar faktorët anatomikë predispozues për OSAS, ndër të cilët më e përdorura, veçanërisht vitet e fundit, është padyshim Tomografia e Kompjuteruar me rreze Konike (CBCT - Cone Beam Computed Tomography).

Përdorimi i CBCT-së

CBCT-ja ofron imazhe të detajuara dhe tredimensionale të të gjithë masës së fytyrës, duke kufizuar sa më shumë, krahasuar me metodat dy dimensionale, mbivendosjet midis strukturave të ndryshme dhe shtrembërimin e imazhit. Prandaj përdoret gjerësisht për vlerësimin e rrugëve të sipërme të frymëmarrjes dhe identifikimin e faktorëve predispozues të natyrës anatomike në pacientët me OSAS, qofshin të rritur apo jo.

Te pacientët e rritur, CBCT-ja kërkohet zakonisht si një ndihmë për identifikimin e faktorëve të ndryshëm anatomikë predispozues për zhvillimin e OSAS; përveç kësaj, përdoret gjithnjë e më shumë nga dentistët që trajtojnë pacientët me OSAS duke përdorur pajisje për avancimin mandibular (MAD) për të hetuar gjendjen e shëndetit të kondilit dhe artikulacionit temporomandibular (TMJ), gjë që do të nxitet nga kjo terapi. Së fundi, gjen dobi të madhe në planifikimin e procedurave kirurgjikale, si të tipit otolaringologjik ashtu edhe maksilofacial, si dhe në simulimin e rezultateve me anë të softuerit special.

Në subjektet pediatrikë, faktori kryesor anatomik që duhet kërkuar është padyshim hipertrofia adeno-tonsilare; ndryshe nga ajo që ndodh me pacientët e rritur, për të kufizuar ekspozimin ndaj rrezatimit jonizues, në këto raste ka një tendencë në rritje për të ekzaminuar çdo test imazherie të kryer më parë, pa kërkuar një CBCT specifike.

Konkluzionet

Edhe pse ka shumë dobi, CBCT-ja duhet të konsiderohet gjithmonë si një ndihmë e thjeshtë diagnostike; në fakt është një ekzaminim i kryer mbi një pacient vigjilent dhe në pozicion vertikal, i cili si rrjedhojë mund të japë vetëm një imazh tregues, të pamjaftueshëm për të përcaktuar praninë ose mungesën e patologjisë.

Në dritën e asaj që është diskutuar, mund të thuhet se një CBCT-ja duhet gjithmonë të kërkohet nga një pacient i rritur me një diagnozë ose dyshim të fortë klinik të OSAS përpara fillimit të trajtimit; në fushën e pediatrisë, nuk duhet të kërkohet në mënyrë rutinore nga një person me një diagnozë ose dyshim të fortë klinik për OSAS, por duhet të hetohet tërësisht nëse është e mundur.