Diabeti ėshtė njė sėmundje shumė e zakonshme, nė Itali 1 nė 18 persona vuajnė prej tij dhe incidenca rritet me rritjen e moshės. Nė fakt, duke e kufizuar kėtė fushė te personat mbi 65 vjeē, ėshtė 1 nė ēdo 6 persona qė vuajnė nga ai. Pėr mė tepėr, jo tė gjithė i dinė patologjitė dhe problemet e panumėrta qė lidhen me tė: ndėr to, lidhja midis diabetit dhe shėndetit oral duhet tė tė mos nėnvlerėsohet.
Bartės tė bindur tė kėtij mesazhi janė Straumann Group, lider global nė implantologji, dhe Dr. Fabio De Propris, dentist i specializuar nė implantologjinė dentare, tė cilėt sė bashku kanė identifikuar faktorėt themelorė lidhur me kėtė temė.
Ndikimi i diabetit nė zgavrėn e gojės
Ēdo vit mbi 2.5 milionė italianė duhet tė pėrdorin njė implant dentar, njė operacion qė mund tė jetė mė delikat pėr pacientėt e brishtė, siē janė diabetikėt. Kjo ndodh sepse diabeti shkakton furnizim tė dobėt me gjak nė zonat periferike, duke pėrfshirė edhe zgavrėn e gojės, duke ēuar kėshtu nė dy probleme tė mėdha: sė pari, gjatė fazės sė osteointegrimit, implanti nuk mund tė furnizohet plotėsisht me gjak, gjė qė ėshtė kushti i parė pėr njė shėrim tė mirė. Nė fakt, ėshtė treguar nė disa studime se njė gjendje e paqėndrueshme e glicemisė mund tė ndikojė negativisht nė procesin e integrimit tė implantit nė gojė. Problemi i dytė mund tė materializohet nė afat tė gjatė, rreziku ėshtė qė mbrojtja e zgavrės sė gojės kundėr patogjenėve ėshtė mė pak efektive pėr shkak tė proceseve inflamatore qė mund tė ndodhin.
Roli i dentistit: rėndėsia e shqyrtimit
Vizitat rutinė te dentisti janė hapi i parė pėr tė mos u kapur i papėrgatitur. Nga ana tjetėr, stomatologėt gjatė ekzaminimit dhe historisė mjekėsore duhet tė kryejnė njė depistim tė saktė tė pacientėve, duke u interesuar pėr praninė e sėmundjes dhe ekzaminimet specifike. Pėr mė tepėr, janė gjashtė faktorė pėr tė cilėve i duhet kushtuar vėmendje, si nga ana e pacientit, qė duhet t'i besohet gjithmonė specialistit, ashtu edhe nga ana e dentistit, tė cilėt duhet tė ndezin njė kėmbanė alarmi: mė pak lėngje dhe mė shumė pėshtymė viskoze, mė pak lėng dhe mė shumė pėshtymė viskoze, e dhėnė nga prania e glukozės mė tė madhe nė pėshtymė; prirje mė e lartė pėr tė zhvilluar karies; halitozė; formimi i mykut nė mukozėn e gojės dhe infeksionet; goja e thatė e shoqėruar me njė ndjesi djegieje; gjuhė mė e bardhė.
Qasja e duhur: jo invazive
Pacienti diabetik qė ka nevojė pėr njė implant (por jo vetėm) duhet tė ketė njė protokoll tė dedikuar klinik dhe operativ, me masa tė ndryshme pėr t'u zbatuar. Pėr shembull, pėr tė minimizuar traumėn kirurgjikale duke pasur parasysh kapacitetin e dobėt tė rigjenerimit, mund tė merren parasysh qasje tė ndryshme, si p.sh. preferenca pėr kirurgjinė e drejtuar, njė metodė qė lejon, nėpėrmjet softuerit dixhital dhe specifik, tė pėrpunojė virtualisht ndėrhyrjen, pėrpara se ta zbatojė atė, krahasuar nė njė mė tradicionale. Ėshtė e rėndėsishme tė mbahet mend se edhe pacienti duhet tė marrė vazhdimisht informacion tė saktė pėr trajtimin mė tė mirė, pėr njė kuptim dhe pranim mė tė mirė tė trajtimit.
Zgjidhja e duhur
Po aq e rėndėsishme pėr njė ndėrhyrje tė suksesshme ėshtė pėrdorimi i njė sipėrfaqeje tė pėrshtatshme. Nisur nga kushtet fillestare tė pacientėve me diabet, duhet tė preferohen sipėrfaqet hidrofile: duke u karakterizuar nga lagshmėria e madhe, ato janė nė gjendje tė tėrheqin mė shumė gjak nė njė zonė jo shumė tė perfuzuar si ajo e zgavrės sė gojės, duke favorizuar kėshtu njė proces tė mirė shėrimi
Roli i pacientėve: parandalimi ėshtė mė mirė se kurimi
Pacientėt me diabet duhet tė ndjekin disa masa paraprake qė mund tė luajnė njė rol tė rėndėsishėm nė shėndetin dhe parandalimin e sėmundjeve orale. Para sė gjithash, ėshtė mirė tė praktikohet aktivitet fizik adekuat dhe tė ndiqet me kujdes higjiena orale, me kontrolle tė rregullta nga dentisti. Dieta gjithashtu mund tė luajė njė rol: ajo duhet tė jetė e shėndetshme, e ekuilibruar dhe e pasur me kalcium, peshk, fruta dhe perime. Ndėr ushqimet me pėrfitimet mė tė mėdha kundėr inflamacionit dhe pėrhapjes sė baktereve, dhe qė mund tė ndihmojnė nė fazėn e parandalimit dhe shėrimit tė njė implanti, janė agrumet dhe qepa. Pėrveē kėsaj, ushqimet me pak sheqerna tė rafinuar, fibra dhe karbohidrate me ēlirim tė ngadaltė (si mielli integral, thekra) qė sigurojnė energji pėr trupin duke mbajtur tė ulėta nivelet e glicemisė mund tė jenė veēanėrisht tė pėrshtatshme. Niveli i kontrolluar i glicemisė, nė fakt, ka njė efekt pozitiv nė shėrim.