Ankthi dhe frika qė lidhen me dentistin duhet tė konsiderohen si njė problem i vėrtetė i shėndetit publik, pasi odontofobia ka implikime tė rėndėsishme psikosociale dhe i mban pacientėt larg vizitave dhe trajtimeve dentare .
Por, cilat mund tė jenė mjetet juridike ose tė paktėn si mund tė ndihmohen pacientėt pėr tė kapėrcyer fobinė nga dentisti?
Pėrgjigjen e kėsaj pyetje e ka kėrkuar njė studim suedez i cili ka analizuar shkaqet pėr tė treguar zgjidhjet e mundshme. Bazuar nė klasifikimin e ofruar nga Organizata Botėrore e Shėndetėsisė (OBSH) dhe Shoqata Amerikane e Psikiatrisė, autorėt kanė hetuar etiologjinė dhe epidemiologjinė e fobisė sė lidhur me performancėn dentare, duke sqaruar se si, po ashtu pėr shumė lloje tė tjera ankthi/fobish, edhe ai dentar lidhet me faktorė tė ndryshėm, pėr shembull njė prind shumė i frikėsuar apo i shqetėsuar qė ia "transmeton" frikėn fėmijėve tė tij, tė cilėt pėr kėtė arsye si tė rritur do tė shmangin kryerjen e kontrolleve edhe tė thjeshta.
Faktorė tė tjerė etiologjikė janė tė lidhur me pamjet klinike si depresioni ose ērregullimi i stresit post-traumatik, sė bashku me kushte tė pafavorshme ekonomike ose kontekste veēanėrisht tė vėshtira sociale.
Por, sa e pėrhapur ėshtė fobia dentare globalisht?
Sipas disa studimeve, vlerėsohet se rreth 5-15% e tė rriturve janė subjekt i ndjenjave tė ankthit tė rėndė ose frikės nga performanca dentare. Prandaj, vendosja e diagnozės sė odontofobisė ėshtė thelbėsore, edhe pėr hartimin e planeve korrekte dhe mbi tė gjitha tė realizueshme tė trajtimit.
Nė rast se pacientėt vuajnė nga njė fobi e "entitetit tė mesėm", frika nga shėrbimet dentare gjithashtu mund tė kapėrcehet vetėm falė komunikimit tė mirė me stafin e praktikės, i cili duhet tė jetė nė gjendje tė sigurojė informacionin e duhur nė lidhje me llojet e ndryshme tė trajtimit.
Nė rastet mė tė rėnda, pacientėt fobikė nga trajtimet dentare mund tė ndihmohen nėpėrmjet terapisė sė sjelljes, me ndihmėn e psikologėve tė specializuar, tė cilėt do tė jenė kujdestarėt e parė qė do tė duhet t'u qasen kėtyre subjekteve.
Nėse kjo nuk mjafton, mund tė "pėrshtaten" trajtimet me pacientėt, duke pėrdorur teknika mė pak traumatike ose manuale ose duke pėrdorur metoda tė ndryshme qetėsimi.