Stomatologjia e sportit, mundësi për atletët dhe profesionistët. Udhëzimet dhe propozimet e FDI për një aktivitet fizik më të sigurt

FederataDentare Ndërkombëtare (FDI) ndërhyn në temën e stomatologjisë dhe sportit me një seri rekomandimesh. Midis masave të propozuara, shtysat në termat formues dhe argumentet që duhen vendosur në vëmendjen e qytetarëve apo të atyre që punojnë përfshijnë:
- përforcimin e rëndësisë së përdorimit të mbrojtëseve të gojës me porosi dhe materialeve që janë të afta të amortizojnë goditjet;
- ndihmesën e veprimeve parandaluese për mbajtjen e indeve orale të shëndetshme; futjen e indikacioneve për maskat e personalizuara dhe mburojave për të mbrojtur fytyrën, që duhen realizuar në mbikëqyrjen e dentistëve ose sidoqoftë nga profesionistët ekspertë,
- formimin e ekipeve stomatologjike përsa i përket metabolizmit të substancave në konflikt të mundshëm me normat e WADA (Agjencia Botërore Anti-Doping);
- pohimin e rëndësisë së shëndetit oral të atletëve, edhe për të pasur shërbime të mira;
- përforcimin e ndërgjegjësimit të rëndësisë së marrëdhënies midis shëndetit oral dhe atletëve dhe shëndetit të tyre të përgjithshëm;
- promovimin e përfitimeve edhe në termat e shëndetit oral që mund të prodhohen nga një dietë e balancuar dhe korrekte.

Edhe pse vihet re pak, stomatologu i sportit (degë e mjekësisë së sportit) merret me parandalimin dhe trajtimin e lezioneve orale që lidhen me praktikën sportive, gjithnjë e më të përhapur, edhe në nivel amatoresk.
Në mungesë të një trajnimi të përgjithshëm në këtë drejtim, atletët e rinj dhe sportistët e "të dielës" janë të ekspozuar ndaj një varieteti të madh të lezioneve orale. Edhe pse indikacionet për përdorimin e aparateve mbrojtës të personalizuar për gojën po përhapen dhe pavarësisht se efikasiteti i tyre është treguar gjerësisht, Federata zbulon nevojën e analizimeve në bazë të karakteristikave të çdo aktiviteti specifik sportiv, në moshën e praktikantëve, te materialet që përdoren, te mënyrat dhe kohët e përdorimit (provat më të fundit tregojnë që mbrojtëset e gojës mund ta humbasin efikasitetin e tyre me kalimin e kohës, për shkak të përdorimit dhe të mbajtjes).
Lezionet, frakturat e kockave faciale dhe shtypjet cerebrale duhet të kenë më shumë vëmendje, përderisa në praktikë shumë sporte mund të përfshijnë goditje dhe energji të lartë.

Në fakt është shumë aktual efekti i mundshëm indirekt në termat e dopingut të disa recetave të kryera në fushën stomatologjike. Është rasti i disa barnave opioide: për shembull, barnat që përmbajnë kodeinë nuk janë të ndaluar nga WADA, por në organizëm transformohen në morfinë, e cila është një substancë e ndaluar. Në fund kujtohet që disa probleme dentare, si kariesi apo lezionet cervikale jo karioze, mund të rrjedhin nga një stërvitje e tepërt, nga një dietë e gabuar, nga ngarkesa të gjeneruara nga akte parafunksionale përveçse nga një mungesë edukimi e sportistëve në lidhje me shëndetin oral.

Adelmo Calatroni

Përktheu: Valbona Spahia