Si të reduktojmë "frikën nga dentisti": studim cilësor

Ankthi për trajtimet dentare prek 10 deri në 60% të popullsisë dhe mund të ndikojë drejtpërdrejt në shëndetin oral të vetë pacientit. "Frika klasike nga dentisti" mund të ketë forma të ndryshme ashpërsie, në rastet më pak të rënda çon pacientin që të shtyjë ose që të mos kryejë kontrollet e rregullta te specialisti, ndërsa në rastet më të rënda ka çuar pacientin që të mos ketë kryer asnjëherë vizitë kontrolli te dentisti.

Literatura dëshmon korrelacionin e ngushtë midis "frikës së dentistit" dhe një shëndeti më të keq oral të këtyre pacientëve në krahasim me ata që nuk vuajnë. Përgjithësisht pacientët në ankth për trajtimet dentare kanë tendencën që të lënë pas dore gojën e tyre duke mbajtur dhe një higjienë të keqe orale në kushtet e shtëpisë. Megjithatë frika i shtyn këta pacientë që t'i nënshtrohen me vonesë kurave dentare me prognozë pasuese më të varfër dhe me probabilitet më të madh për të kryer ekstraksione të pashmangshme. Rrjedhimisht prognoza e dobët dhe terapitë e komplikuara të nevojshme për ashpërsinë e situatës dentare në të cilën kanë rënë këta pacientë mund të çojnë në përkeqësimin e mëtejshëm të frikës së tyre përveç dekurajimit nga kostot e larta të trajtimeve.

E rëndësishme është që stomatologu të kuptojë se çfarë i tremb më shumë këta pacientë, përse dhe si mund t'i ndihmojmë që të kalojnë këtë frikë.
Sipas një studimi të publikuar në Journal of Dentistry në nëntor 2017, katër janë hallkat thelbësore në të cilat duhet të punojmë për të tentuar që të kalojmë "frikën nga dentisti":
1. përgatitja e pacientit nëpërmjet informacionit adekuat
2. puna në skuadër
3. konfidenca e përforcuar
4. plani i posaçëm i trajtimit
Në këtë studim janë kryer intervista të ndryshme me 15 pacientë në ankth dhe janë grumbulluar karakteristikat respektive demografike.
Të gjithë pjesëmarrësit kanë shprehur dëshirën që të informohen me detaje dhe gjerësisht mbi llojin e trajtimit që do i nënshtrohen, përfshirë komplikimet e mundshme që mund të lindin dhe kanë nënvizuar që ngjarjet apo aktivitetet "e papritura" gjatë ose pas trajtimit dentar mundësojnë në mënyrë të pashmangshme një shtim të ankthit (informacion adekuat).

Pjesëmarrësit megjithatë kanë referuar se frika e tyre rezulton me e vogël nëse planifikimi i trajtimit dhe vendimet e mundshme ndërmerreshin bashkë me dentistin (dhe ekipin e tij) në mënyrë që pacienti të ndihej pjesë e atij procesi vendimmarrës. Pjesëmarrësit kanë përcaktuar rolet kyçe që higjienistët dentarë dhe asistentët luajnë në brendësi të ekipit dentar duke i treguar si idealë për t'i ndihmuar që të kuptojnë informacionet e dhëna nga stomatologu (puna në skuadër).
Pjesa më e madhe e pjesëmarrësve ka shprehur dëshirën që të ndërtojë një raport më konfidencial me vetë dentistin për aq sa kjo do të rriste besimin te mjeku dhe te trajtimet ndaj të cilëve duhet t'i nënshtrohet. Gjithashtu kanë shprehur dëshirën që të njohin në mënyrë të sinqertë prognozën e saktë edhe nëse kjo do të ishte e dobët duke qenë të vetëdijshëm për faktin se përballë lajmeve të këqija në një moment të parë mund të ndihen sigurisht në ankth, por për një kohë afatgjatë kjo do të reduktonte nivelet e tyre të ankthit (besim i përforcuar).
Së fundmi pjesëmarrësit kanë shprehur dëshirën që të njohin në detaj komplikimet dhe vështirësitë që mund të verifikohen gjatë ose pas trajtimit, kostot, kohën e trajtimit, sa takime konsiderohen të nevojshme për të plotësuar trajtimin, alternativat e mundshme terapeutike, risqet dhe përfitimet, të gjitha informacione që do të kishin reduktuar nivelin e ankthit.
Së fundmi edhe fakti që dentisti shfaq mirëkuptim dhe durim kundrejt tyre, pa i bërë që të ndihen në siklet për frikën që ndiejnë, ka rezultuar një faktor përcaktues që i ndihmon në procesin e trajtimit.
Adaptimi i planit të trajtimit ndaj nevojave të pacientit, edhe atyre emocionale, do e ndihmonte që të kalonte ankthin e tij apo që ta reduktonte atë (Plani i posaçëm i trajtimit).

Nën kujdesin e: Lara Figini, Koordinatore Shkencore Odontoiatria33

Për më tepër:
J Dent. 2017 Nov;66:45-51. A qualitative study of patients' views of techniques to reduce dental anxiety. Wang MC, Vinall-Collier K, Csikar J, Douglas G.

Përktheu: Erjola Taga