Dhunë dhe keqtrajtime, stomatologu i pari në njohjen dhe sinjalizimin e tyre. Udhëzimet e odontologut mjeko-ligjor

Njohja dhe sinjalizimi i keqtrajtimeve, dhunës, abuzimeve dhe i neglizhimeve, përfaqëson njërën nga detyrat më të rëndësishme të stomatologut dhe mjekut në fushën e mbrojtjes dhe ruajtjes së shëndetit. Të njohësh situatat e dyshimta nuk është e lehtë dhe stomatologu duhet të zotërojë njohuritë minimale të semiotikës së abuzimit fizik dhe të jetë në gjendje të vlerësojë dëmtimet, mbi bazën e diagnozave specifike diferenciale dhe në pikëpamjen e metodologjisë mjeko-ligjore. Kjo është në qendër të studimit "Keqtrajtimi i të miturve para syve të të gjithëve: detyrimet e stomatologut", nga Maria Sofia Rini, Odontologe mjeko-ligjore, Universiteti i studimeve Bologna, publikuar në dhjetor, në revistën Dental Cadmos, që analizon aspektet nga një pikëpamje klinike dhe mjeko-ligjore.

"Dhuna ndaj fëmijëve për fat të keq sot është shumë e përhapur", në të gjithë botën dhe përcaktohet si "fenomen transversal, i pranishëm në të gjithë nivelet sociale, ekonomike dhe kulturore". Për sa i përket shumë vendeve, "nuk ekziston një monitorim sistematik nga ana e organeve institucionale dhe është e pamundur që të kemi një kuadër gjithëpërfshirës dhe të plotë të situatës". Nga momenti që "fytyra është një nga pjesët më direkte trupore, e prekur më shpesh nga traumat, që i referohet keqtrajtimeve, ndjekur më pas nga koka dhe qafa", rrjedh "rëndësia e fushës stomatologjike, për sa i përket njohjes ose dyshimit për dhunë ndaj të miturve". Për këtë "ekipi stomatologjik mund të bëjë shumë, mbi të gjitha në evidentimin e lezioneve të dyshimta".
E dhëna e përgjithshme "është se pavarësisht karakteristikave të veçanta të lezioneve, numri i sinjalizimeve është shumë i reduktuar dhe problemi duket se injorohet ose nuk njihet as nga personeli shëndetësor. Shkaqet janë të shumta: nuk mbetet pas mundësia e dyshimeve diagnostikuese, mosbesimi, frika nga reagimi i prindërve apo kryerja e gabimeve (risku i denoncimeve të pabaza)". "Rastet që ngjallin pasiguri diagnostikuese bazë, nuk janë sinjalizuar dhe nuk përjashtohet një paaftësi e njohjes së patologjisë". Një nga problemet ka të bëjë me faktin se "bëhet fjalë për trauma që, për një sy pak ekspert, mund t'i bëjë konfuzë një ngjarje traumatike rastësore". Në përgjithësi, "sinjalizimet që vijnë nga Ndihma e shpejtë janë vetëm ato që lidhen me rastet shumë të dukshme të keqtrajtimit" dhe "numri i sinjalizimeve që vijnë nga struktura spitalore është dukshëm më i lartë është ai që vjen nga mjekët e mjekësisë së përgjithshme, pediatërve, mësueseve apo stomatologëve".

Pak mjekë dhe pak stomatologë dinë (ose kujtojnë) se ekziston një detyrim për referim/raportim, në rastet me dyshime të arsyeshme e me baza, me tutelën e shëndetit fizik dhe psikik të të miturve. Detyrimi shkon përtej frikës për të humbur një pacient në kontestin e aktivitetit të lirë dhe profesional dhe ndaj frikës në rastin e diagnozës së paqartë apo të gabuar të ndëshkimeve ligjore. Sekreti profesional nuk është një shfajësim, ashtu si besimi i dobët në mundësitë e institucioneve juridike dhe sociale.
Nga ana tjetër, megjithatë, "stomatologët ankohen për mangësi serioze në sistemin formues universitar dhe vështirësi në formulimin e qartë të diagnozës". Gjithashtu "testimi objektiv i pjesëve të tjera të trupit për verifikim/kërkim të lezioneve patognomonike është shumë vështirë të justifikohet karshi të rriturve të pranishëm".
Duhet thënë se "stomatologu dhe higjienisti dentar nuk kanë detyrimit për të diagnostikuar keqtrajtimin apo që të dinë të njohin shenjat dhe sinjalet e dyshuara, si me natyrë thjesht stomatologjike, si të përgjithshme: gjendje të sëmurë, kushte të një risku real dhe potencial ndaj të cilit mundësisht janë të ekspozuar të mitur dhe së fundi, sjellje negative ose të dyshimta të të rriturve/kujdestarëve". Por "stomatologu zë një pozicion strategjik për sa përcakton, si normë, një marrëdhënie terapeutike të gjatë me pacientin dhe kjo i lejon që të verifikojnë gjendjen e shëndetit të përgjithshëm ose përsëritjen e lezioneve të mundshme të dyshimta". E madhe është përgjegjësia e figurës stomatologjike që nuk mund të përmbahet nga fakti se është formuar në mënyrë relative me ekzistencën e fenomenit dhe të sjelljeve që duhen kryer në situata të dyshimta".

Francesca Giani

Përktheu: Erjola Taga