Rezistenca ndaj antibiotikėve vazhdon tė jetė njė shqetėsim i njohur nė mbarė botėn, duke shkaktuar gjithnjė e mė shumė infeksione qė janė tė vėshtira pėr t'u trajtuar pasi antibiotikėt e administruar bėhen gjithnjė e mė pak efektivė.
Plani global i veprimit pėr rezistencėn ndaj antibiotikėve i Organizatės Botėrore tė Shėndetėsisė (OBSH) fokusohet nė pėrmirėsimin e ndėrgjegjėsimit dhe tė kuptuarit pėr tė njėjtėn gjė duke optimizuar pėrdorimin e antibiotikėve vetėm kur ėshtė rreptėsisht e nevojshme.
Ndėrkombėtarisht, stomatologėt vlerėsohen tė jenė pėrgjegjės pėr 10% tė tė gjitha recetave tė antibiotikėve pėr njerėzit. Studimet nė Mbretėrinė e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara (SHBA) kanė treguar se deri nė 80% e marrjes sė antibiotikėve nė nivelin dentar ėshtė e panevojshme (Agnihotry, 2019; Cope, 2016).
Tipologjia e kėrkimit dhe modaliteti i analizės
Nė njė studim, tė botuar nė International Journal of Pharmacy Practice, autorėt pėrdorėn mediat sociale pėr tė hetuar pėrvojat dhe qėndrimet e popullatės nė lidhje me marrjen e antibiotikėve pėr tė trajtuar dhimbjen e dhėmbit. U ndėrmor njė kėrkim sistematik i postimeve tė postuara nė Facebook dhe Twitter.
Kriteret e pranimit u zbatuan pėr tė zgjedhur postimet pėrkatėse tė publikuara nė rrjetet sociale pėr analizėn tematike tė pėrmbajtjes sė fjalės. Njė sistem kodimi induktiv pėrshkrues u zhvillua nga tė dhėnat dhe u zgjodhėn citate shembullore pėr tė ilustruar temat dhe nėntemat e identifikuara.
Rezultatet
Kėrkimet identifikuan 174 postime, nga tė cilat 144 u pėrzgjodhėn pėr analizė.
Pesė temat e identifikuara:
pėrvoja dhe pritshmėritė;
vetėkujdesi dhe trajtimi profesional;
aksesi nė kujdesin dentar;
cilėsia e jetės;
strategjitė e "pėrballjes".
Besimi se antibiotikėt janė njė trajtim i pėrshtatshėm pėr dhimbjen e dhėmbit ėshtė gjetur tė jetė i pėrhapur. Sjellja e kėrkimit tė antibiotikėve u zbulua se lidhet me aksesin nė kujdesin profesional dentar, duke pėrfshirė kryesisht shmangien e takimeve dentare pėr shkak tė "ankthit tė dentistit".
Janė identifikuar njė sėrė strategjish pėr tė pėrballuar ndikimin serioz qė ka dhimbja e dhėmbėve nė cilėsinė e jetės sė njerėzve, nga lutja deri te marrja e antibiotikėve.
Konkluzionet
Nga tė dhėnat e kėtij studimi, tė cilat duhen vėrtetuar edhe nė studime tė tjera tė ngjashme, mund tė konstatohet se rrjetet sociale pėrdoren gjerėsisht nga popullata pėr tė kėrkuar emrat e antibiotikėve pėr tė shmangur kujdesin dentar dhe pėr tė gjetur mbėshtetje dhe kėshilla pėr dhimbjen e dhėmbėve. Fatkeqėsisht, ekziston njė besim i pėrgjithshėm se antibiotikėt janė njė trajtim i pėrshtatshėm dhe i domosdoshėm pėr tė "shėruar dhimbjen e dhėmbit".
Implikimet klinike
Nė klinikat dentare duhet tė jepen shpjegime dhe informacione mė tė mira pėr antibiotikėt dhe shkaqet e "dhimbjes sė dhėmbėve", nė mėnyrė qė tė reduktohet marrja e panevojshme e antibiotikėve nga pacientėt, gjė qė mund tė ēojė vetėm nė rritjen e rezistencės ndaj tė njėjtave barna.
Pėr mė shumė informacion:
Agnihotry A, Gill KS, Stevenson RG III, Fedorowicz Z, Kumar V, Sprakel J, Cohen S, Thompson W. Irreversible pulpitis - A source of antibiotic over-prescription? Braz Dent J 2019;30(4):374-9.
Cope AL, Francis NA, Wood F, Chestnutt IG. Antibiotic prescribing in UK general dental practice: a cross-sectional study. Commun Dent Oral Epidemiol 2016;44(2):145-53.
Emmott R, Barber SK, Thompson W. Antibiotics and toothache: a social media review. Int J Pharmacy Practice giugno 2021;29(3):210-7.