Bruksizmi gjatė natės (SB) pėrkufizohet si "njė aktivitet mastikues i muskujve gjatė gjumit i karakterizuar nga njė lėvizje ritmike (fazike) ose joritmike (tonike)". Shkaqet (ose etiologjia) e bruksizmit gjatė natės janė ende tė panjohura.
Faktorėt e rrezikut pėr bruksizmin gjatė natės mund tė pėrfshijnė ēėshtje emocionale dhe psikologjike, tė tilla si ankthi dhe stresi; ērregullime tė sjelljes dhe personalitetit, tė tilla si agresioni dhe hiperaktiviteti; gjumė i dobėt, makthe dhe gėrhitje.
Pėr sa i pėrket cilėsisė sė gjumit, fėmijėt dhe adoleshentėt me bruksizėm kanė treguar njė incidencė tė madhe mikrozgjimi nė polisomnografi, tė cilat mund tė ndodhin nė ēdo fazė tė gjumit, por mė shpesh nė fazat 1 dhe 2 tė gjumit REM.
Pėrveē kėsaj, pacientėt me hiperaktivitet pėr shkak tė ērregullimit tė deficitit ose vėmendjes (ADHD) tė trajtuar farmakologjikisht tregojnė njė probabilitet mė tė madh pėr tė zhvilluar bruksizėm sesa pacientėt me ADHD qė nuk trajtohen farmakologjikisht.
Diagnoza e SB-sė zakonisht bazohet nė raportet e prindėrve/kujdestarėve dhe nė ekzaminimin klinik. Kėto mund tė plotėsohen me polisomnografi, e cila ėshtė standardi i artė nė diagnozėn e SB-sė. Megjithatė, polisomnografia ėshtė e kushtueshme dhe ka disa kufizime, duke pėrfshirė kryesisht faktin qė fėmijėt duhet tė flenė nė njė vend/studio qė nuk ėshtė shtėpia e tyre.
Historia (anamneza) e fėmijės e dhėnė nga prindėrit/kujdestarėt duhet tė pėrfshijė tingujt e dėgjuar kur fėmija fle dhe shprehjet e fytyrės sė tij/saj nė rastet e tkurrjes. Dhimbja ose shqetėsimi janė gjithashtu tė rėndėsishme pėr t'u regjistruar, siē janė shpeshtėsia e dhimbjeve tė kokės dhe mbindjeshmėria ndaj ushqimit tė nxehtė ose tė ftohtė. Duhet tė vihet re edhe prania e parasomnisė, pasi ėshtė parė gjithashtu njė lidhje midis SB-sė dhe tė folurit nė gjumė, ecjes nė gjumė ose ērregullime tė tjera tė gjumit.
Nė ekzaminimin klinik nė rastin e pacientėve pediatrikė me bruksizėm ėshtė e rėndėsishme tė zbulohet veshja e dhėmbėve, prania e recesioneve gengivale, dhėmbėt e thyer ose restaurimet, prania e dhimbjes nė muskujt e pėrtypjes dhe TMJ, zhurmat e kyēeve dhe hipertrofia e muskujve pėrtypės.
Tipologjia e kėrkimit dhe modaliteti i analizės
Nė njė studim vėzhgues retrospektiv tė botuar nė International Journal of Environmental Research and Public Health, autorėt pėrcaktuan prevalencėn e bruksizmit gjatė natės (SB) dhe vlerėsuan tendencėn e tij nė njė kampion pacientėsh pediatrikė qė ndoqėn stomatologjinė pediatrike nė Lisbonė.
Studimi u krye mbi bazėn e informacionit tė dhėnė nga prindėrit/kujdestarėt e pacientėve pediatrikė me ose pa praninė e njė ekzaminimi polisomnografik.
Tė dhėnat u mblodhėn nė periudhėn gusht 2019-dhjetor 2020 nga pesė dentistė.
Rezultatet
U pėrfshinė gjithsej 1900 pacientė, 961 meshkuj (50.6%) dhe 939 femra (49.4%). Shumica ishin pacientė (822; 43.3%) ndėrmjet 12 dhe 17 vjeē, tė ndjekur nga 725 subjekte (38.2%) ndėrmjet 7 dhe 11 vjeē dhe 353 (18.6%) ndėrmjet 0 dhe 6 vjeē.
Nga pacientėt e pėrfshirė, 334 u identifikuan se kishin SB, duke pėrfshirė 182 meshkuj dhe 152 femra. SB-ja u identifikua nė 73 (20.7%, 95% CI 16.6-25.3%) pacientė ndėrmjet 0 dhe 6 vjeē, 141 (19.4%, 95% CI 16.6-22.5%) pacientė ndėrmjet 7 dhe 11 vjeē dhe 120 (14.6%, 95). % CI 12,3-17,2%) ndėrmjet 12 dhe 17 vjeē.
Duke marrė parasysh 939 paciente femra tė pėrfshira, SB-ja u identifikua nė 34 (CI 19.2%, 95% 13.7-25.8%) paciente tė moshės 0-6 vjeē, 60 (16.9%, 95% CI 13.1-21.2%) paciente femra ndėrmjet 7 dhe 11 vjeē dhe 58 (14.3%, 95% CI 11.0-18.1%) ndėrmjet 12 dhe 17 vjeē.
Nga gjithsej 961 pacientė meshkuj, SB u identifikua nė 39 (22.2%, 95% CI 16.3-29.0%) ndėrmjet 0 dhe 6 vjeē, 81 (22.0%, 95% CI 17.8 -26.5%) ndėrmjet 7 dhe 11 vjeē dhe 62 (14,9%, 95% CI 11,6-18,7%) ndėrmjet 12 dhe 17 vjet.
Nuk ka asnjė dėshmi tė rėndėsishme statistikore pėr tė arritur nė pėrfundimin se prevalenca ėshtė e ndryshme midis femrave dhe meshkujve brenda grupmoshave tė ndryshme tė konsideruara nė njė nivel sinjifikance prej α = 0.05.
Konkluzionet
Nga tė dhėnat e kėtij studimi, tė cilat duhen konfirmuar edhe nė studime tė tjera tė ngjashme, mund tė konstatohet se 17.6% e popullatės pediatrike tė hulumtuar nė studim ka SB, me njė prevalencė pak mė tė lartė te pacientėt meshkuj dhe qė po zvogėlohet me moshėn.
Implikimet klinike
Nevojiten studime tė mėtejshme pėr tė kapėrcyer kufizimet e kėtij studimi dhe pėr tė vendosur korrelacionet e sakta duke eliminuar faktorėt ngatėrrues, si prania e sėmundjeve shoqėruese, ndarja e dhomės sė gjumit midis prindėrve dhe fėmijėve dhe rutina e hapjes ose mbylljes sė dyerve tė dhomės sė gjumit.
Dentisti duhet t'u japė prindėrve informacion tė detajuar nė lidhje me bruksizmin infantil gjatė natė, nė mėnyrė qė t'i kuptojė dhe tė pėrmirėsojė ndėrgjegjėsimin e tyre pėr kėtė temė.
Pėr mė shumė informacion:
André Brandćo de Almeida, Rita Salgado Rodrigues, Carina Simćo, Raquel Pinto de Araśjo, Joana Figueiredo. Prevalence of sleep bruxism reported by parents/caregivers in a Portuguese pediatric dentistry service: a retrospective study. Int J Environ Res Public Health 2022;19:7823.