Koncepti i estetikės dentare ėshtė kthyer nė njė ēėshtje tė rėndėsishme edhe pėr fėmijėt pasi perceptimi i tyre pėr bukurinė po ndikohet edhe nga kultura e ditėve tė sotme, e cila po orientohet gjithnjė e mė shumė drejt pamjes sė jashtme.
Ruajtja e shėndetit dentar dhe oral me njė pamje mė tė mirė estetike ėshtė gjithashtu e rėndėsishme pėr zhvillimin fiziologjik dhe psikologjik tė fėmijėve.
Materiale tė ndryshme hibride restauruese janė zhvilluar pėr qėllime estetike dhe restauruese nė stomatologjinė pediatrike, duke pėrfshirė rrėshirat e pėrbėra tė modifikuara me poliacid (kompomerėt), ēimento qelqi-jonomer tė modifikuar me rrėshirė (RMGIC) dhe ēimento qelqi-karbomerike (ēimento qelqi nano-qelqi tė karbomizuara GCP tė zhvilluara nga qelqi konvencionale ēimento jonomer qė pėrmban grimca pluhuri me madhėsi nano tė hidroksiapatitit dhe fluoroapatitit) pėr tė kombinuar vetitė superiore tė ēimentos jonomere konvencionale tė qelqit me avantazhet estetike tė kompoziteve.
Pėrveē jetės sė tyre funksionale, stabiliteti afatgjatė i ngjyrave ėshtė gjithashtu i rėndėsishėm pėr suksesin e tė gjitha materialeve restauruese. Ēngjyrosja e materialeve restauruese mund tė shkaktohet nga faktorė tė ndryshėm tė brendshėm dhe/ose tė jashtėm.
Aktualisht ka disa pasta dhėmbėsh komerciale nė treg, secila me njė funksion tė veēantė. Pėr shembull, fluoridet nė formėn e amino fluoridit (AmF), fluoridit tė stanit (SnF2), fluorit tė natriumit (NaF) dhe monofluorofosfatit tė natriumit (SMFP) janė shtuar nė pastat e dhėmbėve pėr kontrollin dhe parandalimin e kariesit.
Nė literaturė, janė raportuar efekte negative tė pastave tė ndryshme me formulime tė ndryshme fluori nė vrazhdėsinė e sipėrfaqes sė dhėmbėve dhe materialeve restauruese dhe nė ndryshimin kromatik tė dhėmbėve. Nga ana tjetėr, kanė qenė tė paktė studimet qe kanė hetuar ndryshimin e ngjyrės sė materialeve restauruese tė shkaktuar nga pėrdorimi i zgjatur i pastave tė dhėmbėve me bazė fluori.
Tipologjia e kėrkimit dhe modaliteti i analizės
Nė njė studim tė publikuar nė European Oral Research, autorėt vlerėsuan efektet nė ndryshimin e ngjyrės sė materialeve restauruese, tė pėrdorura zakonisht nė stomatologjinė pediatrike, tė bėra nga pastat e dhėmbėve pediatrike me pėrmbajtje tė ndryshme fluori.
Autorėt pėrgatitėn 120 ekzemplarė disqesh tė tre materialeve restauruese qė pėrdoren zakonisht nė stomatologjinė pediatrike:
ēimento qelqi hibride (Equia Forte [EF]);
xhami karbomer (GCP GlassFill [GCP]);
kompozues (Dyract XP [DXP]).
Nė studim u pėrdorėn katėr lloje pastash pėr tė testuar ndryshimin e ngjyrės sė materialeve tė listuara mė sipėr pas aplikimit tė tyre:
pastė dhėmbėsh me fluor natriumi (NaF);
pastė dhėmbėsh me bazė amino fluori (AmF);
pastė dhėmbėsh me bazė fluori stanoz (SnF2);
pastė dhėmbėsh pa fluor (DXP).
Larja e simuluar e dhėmbėve u krye pėr ēdo mostėr duke aplikuar 6720 goditje pėr 6 muaj. Variacionet e ngjyrave u llogaritėn duke pėrdorur procedurėn e modelit linear tė pėrgjithėsuar dhe tė dhėnat iu nėnshtruan analizės sė dyanshme tė variancės.
Rezultatet
Variacionet mė tė larta tė ngjyrave pėr grupet ku janė pėrdorur pasta e dhėmbėve NaF dhe AmF u vunė re nė materialin restaurues GCP (p <0.05). Ndryshimet e ngjyrave tė materialeve restauruese tė testuara me grupin e pastės sė dhėmbėve SnF2 ishin statistikisht tė ndryshme (p <0,05) pėr secilin material dhe vlerat e ndryshimit tė ngjyrės sė vėzhguar rezultuan tė jenė: GCP> EF> DXP.
Pasta e dhėmbėve SnF2 siguroi tė dhėna mė tė mira pėr stabilitetin e ngjyrave pėr tė gjitha materialet restauruese tė hulumtuara sesa pastat e dhėmbėve NaF dhe AmF, megjithėse kjo nuk ishte statistikisht domethėnėse.
Mostrat e grupit GCP iu nėnshtruan vlerave tė ndjeshme tė zbardhjes gjatė larjes me tė gjitha llojet e pastave tė dhėmbėve.
Konkluzionet
Nga tė dhėnat e kėtij studimi, tė cilat duhet tė konfirmohen edhe nė punime tė tjera tė ngjashme in vitro dhe klinike, mund tė konkludohet se materialet e qelqit karbomer pėsojnė njė ndryshim tė konsiderueshėm tė ngjyrės kur pastrohen me pasta dhėmbėsh me bazė fluori, ndėrsa kompomerėt duket se janė mė rezistent ndaj ndryshimi i ngjyrės kur lahen me tė gjitha llojet e pastave tė dhėmbėve, me dhe pa fluor.
Implikimet klinike
Pėrmbajtja e fluorit nė pastat e dhėmbėve mund tė ēojė nė njė ēngjyrosje afatgjatė tė materialeve restauruese.
Pasta e dhėmbėve qė pėrmban Stannous Fluoride garanton qėndrueshmėri mė tė mirė tė ngjyrave pėr tė gjitha materialet restauruese sesa pastat qė pėrmbajnė fluorid natriumi dhe amine fluoride, ndaj ėshtė mė e kėshillueshme pėr pacientėt me nevoja tė veēanta estetike.
Pėr mė shumė informacion:
Emine Kaya, Sinem Yildirim. The effects of pediatric dentifrices with different types of fluoride on the color change of restorative materials. Eur Oral Res 2022 Jan 1;56(1):42-8.