Receta e njė dentisti ėshtė shpesh ekspozimi i parė i njė personi ndaj barnave opioide dhe ndonjėherė mund tė pėrfaqėsojė fillimin e njė trajektoreje drejt pėrdorimit tė zgjatur ose problematik tė tyre.
Edhe pse analgjezikėt jo-opioidė si acetaminofeni dhe ibuprofeni rekomandohen si zgjedhja e parė pėr dhimbjet e dhėmbėve, shumė dentistė vazhdojnė tė pėrshkruajnė opioidė dhe kjo ėshtė veēanėrisht shqetėsuese pėr shkak tė rrezikut tė keqpėrdorimit, abuzimit dhe mbidozimit tė opioideve veēanėrisht nė popullatėn e re.
Prandaj, nevojitet tė kuptohet mė mirė se kur ėshtė nė tė vėrtetė e nevojshme tė pėrshkruhen kėto lloj barnash nė mėnyrė qė tė lejohen dentistėt t'i pėrshkruajnė dhe t'ua administrojnė siē duhet pacientėve.
Tipologjia e kėrkimit dhe modaliteti i analizės
Nė njė studim amerikan, tė botuar nė Journal of the American Dental Association autorėt kryen njė rishikim retrospektiv tė pacientėve mbi 12 vjeē tė cilėt i janė nėnshtruar ekstraktimit tė dhėmbėve nė Kolegjin e Stomatologjisė nė Universitetin e Kentakit qė nga viti 2013 deri nė 2020 me qėllim hetimin e lėshimit tė njė recete opioide nė lidhje me seancat dentare.
Rezultatet
Tė dhėnat janė marrė nga 44,387 pacientė nga tė cilėt 10,628 (23.9%) kanė marrė njė recetė opioide.
Rezultatet e regresionit logjistik me shumė variabla zbuluan se faktorėt qė lidhen me pėrshkrimin e njė opioidi pėrfshinin: bashkėpėrshkrimin e analgjezikėve jo-opioidė, bashkėpėrshkrimin e antibiotikėve, qetėsimin procedural, ekstraksionin kirurgjikale dhe ekstraksionin e molarėve tė tretė (1 dhėmb: aOR, 1.14; 95% CI 1,04 nė 1,25; 2 dhėmbė: aOR, 2,09; 95% CI, 2,87 deri nė 2,34; 3 dhėmbė: aOR, 2,73; 95% CI, 2,36 deri nė 3,15; 4 dhėmbė: aOR, 3,45; 93,38% CI, 2,73;
Faktorėt qė reduktuan rrezikun e pėrshkrimit tė opioideve pėrfshinin nėse trajtimi dentar ėshtė kryer ose jo nė vitin 2018 ose mė vonė (kjo pėr shkak se legjislacioni qė rregullonte dhe kufizonte pėrshkrimin e opioideve hyri nė fuqi nė vitin 2018 nė SHBA), nė njė student ose banor i klinikės universitare dhe nė ēdo ditė pėrveē tė premtes (e hėnė: aOR, 0.83; 95% CI, 0.76 deri nė 0.91; e martė: aOR, 0.90; 95% CI, 0.83 deri nė 0.99; e mėrkurė: aOR, 0.89; 95% CI, 0. nė 0,97; e enjte: aOR, 0,88; 95% CI, 0,81 deri nė 0,97).
Konkluzionet
Nga tė dhėnat e kėtij studimi, tė cilat duhen vėrtetuar edhe nė punime tė tjera tė ngjashme, mund tė konkludohet se recetat e opioideve nga dentistėt (konkretisht nga SHBA) lėshohen pas procedurave mė invazive (pėr shembull, ekstrakte kirurgjikale, ekstrakte me qetėsues, etj. Nxjerrja e shumėfishtė e dhėmbėve), me bashkė-receta specifike (antibiotikė dhe anti-inflamatorė) dhe nė ditė tė caktuara tė javės (kryesisht tė premteve).
Kjo sugjeron qė dentistėt tė marrin nė konsideratė nė mėnyrė aktive njė sėrė veēorish procedurale pėr tė udhėhequr vendimet e tyre pėr pėrshkrimin e opioideve, nė vend qė thjesht t'i pėrshkruajnė ato nė mėnyrė rutinore.
Implikimet klinike
Pėrmirėsimi i tė kuptuarit tė dhimbjes pas operacionit mund tė lehtėsojė zhvillimin e ndėrhyrjeve tė personalizuara pėr tė reduktuar pėrshkrimin e panevojshėm tė opioideve, tė cilat mund tė ēojnė nė keqpėrdorimin, abuzimin dhe mbidozimin e kėtyre barnave, veēanėrisht nė popullatėn e re.
Ėshtė e kėshillueshme qė tė kufizohet pėrshkrimi i opioideve vetėm pas procedurave veēanėrisht invazive.
Pėr mė shumė informacion:
Douglas R. Oyler, Marcia V. Rojas-Ramirez, Aisaku Nakamura; Dana Quesinberry, Philip Bernard, Hilary Surratt, Craig S. Mille. Factors influencing opioid prescribing after tooth extraction. JADA settembre 2022:153(9):868-77.