Menaxhimi i dhimbjes ėshtė njė nga problemet primare qė duhet tė pėrballet stomatologu. Tė kryesh trajtime stomatologjike pa ndier dhimbje ėshtė dėshira kryesore e pacientit, kryesorja dhe nė disa raste edhe e vetmja, kriter ky qė kushtėzon kėnaqėsinė e pacientit nė krahasim me punėn e dentistit apo tė klinikės. Kontrolli i dhimbjes shpesh rezulton i vėshtirė nė rastet, pėr shembull tė pulpitit irreversibėl, ku bėhet e nevojshme pėrshtatja e masave qė rrisin mundėsinė e anestezisė pėr tė qenė e suksesshme.
Njė artikull i publikuar nė JADA maj 2017 qė paraqet dhe komenton njė rishikim sistematik tė shfaqur nė Clin Oral Investig nė janar, dėshmon se si njė mjekim paraprak me analgjezikė si ibuprofeni apo axicam rrisin nivelin e anestezisė te molarėt inferiorė me pulpit irreversibėl.
Nė kėtė rishikim autorėt kanė kėrkuar nėpėrmjet 5 bankave tė tė dhėnave elektronike (Cochrane Databases for Systematic Review, Pub Med, Science Direct, Scopus, dhe Google Scholar, deri nė mars 2015) studime klinike tė randomizuara rreth argumentit. Nga tė gjithė studimet e gjetura janė pėrfshirė 16 nė rishikim, aq sa pėrshtateshin me kriteret e pėrfshirjes. Kėshtu janė regjistruar 1900 pjesėmarrės me moshė nga 23 nė 39 vjeē. Janė administruar kombinime tė ndryshme analgjezikėsh dhe nė shumė studime ėshtė hasur njė heterogjenitet i lartė. Analgjezikėt janė administruar si dozė e vetme orale me intervale tė ndryshme kohe sipas studimit qė mund tė ishin 30, 45 dhe 60 minuta para ndėrhyrjes.
Analgjezikėt e administruar nė studime tė ndryshme dhe tė pėrfshirė nė rishikim kanė qenė: iburpofeni, indometacina, ketorolac, meloxicam, acetaminophen, diclofenac potas, aceclofenac, iornoxicam, piroxicam, etodolac dhe paracetamol. Dozimi i ibuprofenit varion nga 200 nė 800 mg, ai i acetaminophen-it nga 325 nė 1000 mg. Katėr studime krahasonin bashkė administrimin e analgjezikėve (NSAID dhe acetaminophen ose dy NDSAID).
11 studime kanė vlerėsuar FANS si monoterapi. Nė tre studime pacientėt kanė marrė vetėm acetaminophen dhe nė dy studime pacientėt kanė marrė administrimin e njėkohshėm tė acetaminophen dhe opioide.
Anestetikėt lokalė tė pėrdorur kanė qenė mepivakaina nė 1 studim, artikaina nė njė tjetėr dhe lidokaina nė 14 (pra mė i pėrdoruri).
Nga rezultatet e rishikimit kemi mundur tė konstatojmė se mesatarisht te pjesėmarrėsit qė kanė marrė njė mjekim paraprak me analgjezikė oralė para ndėrhyrjes, mundėsia pėr tė pėrftuar njė anestezi tė suksesshme ishte 3,33 herė mė e madhe krahasuar me atė tė pjesėmarrėsve qė kanė marrė njė placebo.
Ndėr ata qė kanė marrė vetėm ibuprofen ėshtė vėrejtur njė probabilitet 2,27 herė mė i lartė pėr tė pasur njė anestezi tė suksesshme krahasuar me pjesėmarrėsit qė kanė marrė placebo. Administrimi i oxicam si analgjezik gjithashtu ka rritur probabilitetin pėr tė pėrftuar sukses nė anestezi 10 herė mė shumė se placebo.
Acetaminophen nuk ka dhėnė rezutlate mė tė larta krahasuar me placebon.
Pavarėsisht kufizimeve tė kėtij rishikimi qė mund tė jenė tė pėrbėra nga njė heterogjenitet dhe nga numri i reduktuar i studimeve tė pėrfshira dhe i kampioneve tė konsideruara nga rezultatet e pėrftuara tė metanalizės, mund tė afirmojmė se njė strategji pėr tė pėrmirėsuar suksesin anestetik nė rastet e pulpitit irreversibėl me ngarkesė tė molarėve inferiorė, ėshtė qė tė adoptojmė si protokoll njė mjekim paraprak me analgjezikė. Pėr tė maksimizuar efektin e anestezisė dhe tė mos ndėrhyjmė nė komplikimet me karakter algjik gjatė trajtimit kanalar ėshtė e kėshillueshme tė pėrshkruajmė disa lloje tė NSAIDs (indometacinė, meloxicam dhe prioxicam dhe Diclofenac potas), ose tė vijojmė me administrimin njėkohėsisht tė acetaminophen dhe opioide. Nė bazė tė rezultateve tė kėtij rishikimi artikaina duket se ėshtė anestetiku lokal mė efikas nė kėto rrethana.
Nėn kujdesin e: Lara Figini, Koordinatore Shkencore e Odontoiatria33
Pėr mė tepėr:
Brignardello-Petersen R., Preoperative oral ibuprofen and oxicam analgesics increase the rate of successful anesthesia of mandibular molars with irreversible pulpitis, J Am Dent Assoc. 2017 May;148(5)
Shirvani A, Shamszadeh S, Eghbal MJ, Marvasti LA, Asgary S. Effect of preoperative oral analgesics on pulpal anesthesia in patients with irreversible pulpitis: a systematic review and meta-analysis. Clin Oral Investig. 2017;21(1):43-52.
Pėrktheu: Erjola Taga