Eruptimi i dhëmbëve të qumështit dhe shfaqja e temperaturës: lidhja reale?

Lara Figini

Eruptimi dentar është një proces fiziologjik natyral që fillon me dhëmbin e parë që 4 deri në 10 muaj dhe plotësohet normalisht, për dhëmbët e qumështit, brenda moshës 30 muaj të fëmijës. Procesi i eruptimit të dhëmbëve primarë është shpesh i lidhur me disa simptoma që përfshijnë irritim, inflamacion gingival, rritje të prodhimit të pështymës, gjumë i shqetësuar, diarre, humbje e oreksit dhe temperaturë. Ndër simptomat, ajo që raportohet më shpesh nga prindërit është temperatura (Ramos-Jorge 2011).

Me temperaturë përkufizohet temperatura trupore mbi 98,6 ° F (37 ° C).

Nëse rritja e temperaturës është e lidhur apo jo me eruptimin e dhëmbëve të qumështit është një pyetje që është debatuar gjerësisht por që gjen përgjigje kontradiktore në literaturë; disa studime raportojnë ekzistencën reale të kësaj lidhje, ndërsa të tjera jo. Duhet të themi se te të porsalindurit nuk është kaq e thjeshtë të matim në mënyrë korrekte temperaturën (larg vakteve, nga gjumi, nga e qara etj...), gjithashtu të shumta janë mënyrat e mundshme të matjes: në sqetull, rektale, orale, frontale, në vesh, nga kontakti dermik. Matja në sqetull për shembull rezulton më pak invazive, por nuk reflekton temperaturën e brendshme dhe është në pjesën më të madhe e influencuar nga temperatura e ambientit dhe nga aktiviteti i enëve të gjakut. Matja rektale te të porsalindurit është me shumë mundësi ajo më e besueshmja por edhe më invazivja dhe duhet konsideruar se temperatura në nivel anal është më e lartë me rreth 1 ° F (0,5 ° C) nga temperatura orale dhe me 2 ° F (1 ° C) më e lartë se ajo në sqetull.

Pra rritja e temperaturës që lidhet me eruptimin dentar është vetëm një besim popullor i përhapur apo gjen komente reale shkencore?

Në një rishikim sistematik të publikuar në International Journal of Clinical Pediatric Dentistry, shtator 2017, kërkohet që t'i jepet një përgjigje.

Autorët kanë kryer një kërkim bibliografik nëpërmjet Pubmed, MEDLINE, Web of Science, Scopus dhe Cochrane regjistër nga të gjithë studimet e publikuara në gjuhën angleze për sa i përket lidhjes së mundshme midis shfaqjes së temperaturës gjatë eruptimit të dhëmbëve të qumështit. Janë përfshirë studime që kanë të bëjnë me pacientë me sindroma apo pacientë me çfarëdolloj patologjie sistemike. Metanalizat janë kryer me Review Manager (versioni 5.3). Vetëm studimet që kanë raportuar rezultate si të dhëna diktomike janë analizuar me Cochran-Test të Mantel-Haenszel në funksionin e metanalizës së Review Manager 5.3.

Kërkimi ka identifikuar 83 studime potenciale. Vetëm 6 studime janë seleksionuar dhe përfshirë në rishikimin final për sa janë gjykuar të rëndësishëm. Në metanalizën kompleksive nuk është hasur asnjë lidhje [OR = 1,32 (0,88-1,96)] midis temperaturës dhe erupsionit të dhëmbëve të qumështit. Megjithatë në analizën e nëngrupeve, nëse do të ishte përdorur metoda rektale për matjen e temperaturës është hasur një lidhje reale [OR = 2.82 (1.55-5.14)] midis temperaturës dhe eruptimit të dhëmbëve të qumështit. Autorët e studimit nënvizojnë se edhe rezultatet e përftuara mund të jenë ndikuar me shumë mundësi nga heterogjeniteti i studimeve të përfshira në metanalizë; të ndryshme janë njësitë trupore ku mund të matet temperatura dhe të ndryshme janë edhe termometrat e përdorshëm dhe të përdorur në studimet e ndryshme të përfshira: termometri me qelq me merkur, termometri elektronik me display (ekran) dixhital, me rreze infra të kuqe, termometri timpanik, termometri me kontakt apo me një përdorim, termometrat kimikë etj., prandaj është e vështirë që të krahasojmë të dhënat e përftuara nga studimet e ndryshme pa mundur që të konsiderojmë këto faktorë si "interferenca potenciale".

Si përfundim mund të themi se në literaturë në gjendjen aktuale ka pak studime të përshtatshme dhe të besueshëm për sa i përket lidhjes midis eruptimit të dhëmbëve të qumështit dhe temperaturës dhe ata më pak të hasur janë karakterizuar nga heterogjenitet të lartë midis tyre. Gjithashtu ky rishikim i kohëve të fundit ka dëshmuar vetëm një lidhje por të vërtetë midis temperaturës dhe eruptimit të dhëmbëve primarë vetëm kur temperatura trupore ishte matur në nivel rektal. Janë të nevojshme studime të mëtejshme për të bërë dritë mbi këtë lidhje duke përdorur parametra të zbulimit të temperaturës dhe instrumenteve në dispozicion, homogjene midis tyre.
Është shumë e rëndësishme që të nënvizojmë dhe të mos nënvlerësojmë praninë e temperaturës gjatë eruptimit të dhëmbëve të qumështit, duke u siguruar që të mos jetë shkak i infeksioneve të tjera në vijim.

Nën kujdesin e: Lara Figini, Koordinatore Shkencore Odontoiatria33

Për më tepër:
• Ramos-Jorge J, Pordeus IA, Ramos-Jorge ML, Paiva SM. Prospective longitudinal study of signs and symptoms associated with primary tooth eruption. Pediatrics 2011 Sep;128(3): 471-476. Ashley MP. It's only teething...a report of the myths and modern approaches to teething. Br Dent J 2001 Jul;191(1):4-8.
• Association between Fever and Primary Tooth Eruption: A Systematic Review and Meta-analysis Mariana A Nemezio, Katharina MH De Oliveira, Priscilla C Romualdo, Alexandra M Queiroz Francisco ËG Paula-e-Silva, Raquel AB Silva, Erika C Küchler International Journal of Clinical Pediatric Dentistry, July-September 2017;10(3):293-298

Përktheu: Erjola Taga