Sindroma e gojës që djeg dhe sasia e pështymës. A ekziston një lidhje mes tyre?

Nga Lara Figini

Sindroma e gojës që djeg (Burning Mouth Sindrome) është një gjendje idiopatike, kronike, e karakterizuar nga djegia e vazhdueshme orale ose ndjesia e djegies, e shoqëruar shpesh nga kserostomia, që nuk manifeston ndonjë mutacion klinik të zbulueshëm nga mukoza orale.

Në përgjithësi, mosha mesatare e pacientëve të prekur nga kjo sindromë i kalon 60 vjeç dhe prevalenca e sëmundjes ndryshon nga 0,1% deri në 3,9% sipas popullsisë. Femrat kanë 2 - 7 herë më shumë probabilitet për t'u prekur nga BMS në krahasim me meshkujt.

Shkaku i BMS është kryesisht i panjohur, por shpesh rezulton me efekte të mëdha negative për pacientin. Duke qenë se pështyma luan një rol të rëndësishëm në ruajtjen e homeostazës së shëndetit oral, kërkuesit po studiojnë një lidhje ndërmjet BMS dhe fluksit të pështymës.

Tipologjia e kërkimit dhe modaliteti i analizës
Në një studim të fundit të publikuar në Oral Disease në nëntor 2018 është kërkuar që të përkufizohen masat objektive për diagnozën e BMS. Qëllimi kryesor i studimit është ai i vlerësimit të pacientëve me BMS për praninë e pështymës në nivelin e mukozës vestibulare, labiale dhe linguale, si edhe e shpejtësive të fluksit të pështymës së pastimuluar (UWS) dhe pështymës së stimuluar (SWS).

Qëllimi sekondar i studimit është ai vlerësimit të sasisë së pështymës në lidhje me sëmundjet sistemike, në përdorimin e barnave dhe i fluksit të gjakut në mukozën orale. Pështyma mukozale e pacientëve të prekur nga BMS është vlerësuar duke përdorur metodën Periotron® dhe fluksin e gjakut të mukozës orale nëpërmjet fluksometrisë me laser doppler.

Janë regjistruar të dhënat e marra nëpërmjet pyetësorëve rreth patologjive bashkëvepruese sistemike, marrja e barnave apo drogërave nga ana e pacientëve të prekur nga BMS dhe prania e kserostomisë.

Rezultate
Pacientët me BMS kanë treguar se zotërojnë një sasi më të vogël të pështymës linguale dhe asaj të plotë, hiposalivacion më të madh dhe konsumim më të lartë të barnave/drogërave në krahasim me grupin e kontrollit te pacientët e shëndetshëm.

Analizat e regresionit kanë sugjeruar një lidhje të rëndësishme ndërmjet sasisë së pështymës dhe marrjes së barnave për praninë në nivel lingual dhe për SWS dhe një lidhje ndërmjet numrit total të barnave të marrë si edhe UWS.

Sasia e pështymës linguale dhe UWS janë zbuluar se lidhen me sëmundjet sistemike të pacientëve; kserostomia rezulton të jetë e lidhur shumë me përdorimin e barnave.

Konkluzione
Nga të dhënat e nxjerra nga studimi, që duhen të konfirmohen me punime të tjera analoge, mund të dalim në konkluzionin se te pacientët me BMS zbulohet një sasi më e vogël e pështymës që mund të lidhet me sëmundje të tjera sistemike dhe me barnat e marra nga pacientët e prekur nga BMS dhe jo me vetë sindromën.

Për më tepër:
Acharya S, Hägglin C, Jontell M, Wenneberg B, Ekström J, Carlén A. Saliva on the oral mucosa and whole saliva in women diagnosed with burning mouth syndrome. Oral Dis 2018 Nov;24(8):1468-76.

Përktheu: Valbona Spahia