Pacientėt e prekur nga diabeti janė 2 deri nė 3 herė mė shumė nė risk pėr njė sėmundje periodontale infektive, veēanėrisht nėse glicemia e tyre nuk ėshtė nėn kontroll. Anasjelltas periodontiti infektiv mund tė japė njė pėrkeqėsim tė glicemisė dhe njė risk mė tė madh tė vdekjes pėr shkaqe kardiovaskulare dhe pėr sėmundjet e veshkave. Pra kjo patologji e gojės mund tė konsiderohet "spiune" e diabetit dhe tek individėt e sėmurė mund tė pėrcaktojė njė pėrkeqėsim nė kuadrin sistemik.
"Sėmundja periodontale ėshtė njė komplikim i diabetit dhe ka prova nė literaturė qė e tregojnė qė ka efekte anėsore mbi kontrollin e diabetit, mbi zhvillimin e komplikimeve dhe mbi pėrkeqėsimin e diabetit: mjaft tė mendohet qė prania njėkohėsisht e dy sėmundjeve kronike te njė pacient dyfishon mundėsitė e vdekjes nga sėmundjet kardiovaskulare," - shpjegon Robert J. Genco, profesor i biologjisė orale dhe mikrobiologjisė, Universiteti Shtetėror i New York nė Buffalo.
"Ekziston nė fakt njė lidhje mes patologjisė metabolike me atė tė gojės: nė njė popullsi diabetike me periodontit 37% e pacientėve e shohin sėmundjen e tyre metabolike duke u pėrkeqėsuar, pėrkundrejt vetėm 11% tė atyre qė e kishin gojėn tė shėndetshme."
Nė origjinėn e kėsaj marrėdhėnie ndėrmjet dy patologjive bakteret Gram-negative janė pėrgjegjėse pėr infeksionin oral.
Kėto ēojnė nė njė rritje tė rezistencės sė insulinės, e cila nga ana e saj ėshtė shkak pėr njė pėrkeqėsim tė kontrollit glicemik dhe anasjelltas, trajtimi periodontal duket se pėrmirėson ndjeshmėrinė ndaj insulinės dhe kontrollin e glicemisė.
Ėshtė vlerėsuar se nėse njė diabetik futet nė njė program kontrolli dhe kujdesi dentar sjell njė reduktim tė kostos sė nevojshme pėr kurimin me 20%. Mjeku gjatė vizitės sė tij tė kontrollit te pacientėt diabetikė duhet tė bėjė pyetje tė sakta mbi shėndetin oral: duhet tė pyesė pėr shembull nėse kanė humbur dhėmbė, nėse disa i lėvizin, nėse gingivat janė tė skuqura ose ka recesion gingival. Si dhe ėshtė e nevojshme qė tė njoftohen pacientėt nė mėnyrė qė tė kenė dijeni se njė kontroll i keq i glicemisė mund tė provokojė periodontitin dhe duhet t'i drejtojė ata te dentisti nė rast nevoje, duke u koordinuar me tė pėr tė garantuar njė kontroll efikas tė glicemisė gjatė trajtimit oral, pa tė cilin terapia stomatologjike duket se nuk ka asnjė dobi.
Pėrktheu: Valbona Spahia