Reaksionet alergjike dhe hiperndjeshmėria ndaj materialeve tė lugės pėr marrjen e masave qė mund tė verifikohen gjatė trajtimeve dentare nuk janė aq tė rralla, pėr mė tepėr nėse flitet pak, pasi shumė pak studime tė kohėve tė fundit janė tė pranishme nė literaturė. Pėr materialet e lugės nė polieter, tė pėrdorur zakonisht nė stomatologji qė nga viti 1970 pėrshkruhen reaksione alergjike pėr tė cilat ėshtė kėrkuar qė tė shmanget kjo problematikė duke ndryshuar pėrbėrjen e katalizatorit pėr tė reduktuar riskun e alergjive.
Nė vijim rastet e reaksioneve alergjike janė reduktuar por janė gjithnjė tė mundshme. Nė njė studim raportohet se 10 pacientė nė 2000 shfaqin reaksione alergjike nė veēanti ndaj katalizatorit metil-diklorobenzen sulfonat.
Alergjia mund tė ketė shfaqje tė ndryshme qė shkojnė nga njė skuqje e lehtė nė dhimbje tė forta, gojė qė djeg me stomatit tė pėrhapur, tharje e mukozės, stomatit dhe keilit jospecifik. Pacientėt shpesh nuk janė tė ndėrgjegjshėm pėr kėtė reaksion alergjik, gjė qė e bėn identifikimin e hershėm tė shkakut pothuajse tė pamundur. Megjithatė simptomat zakonisht fillojnė pas 24 orėsh dhe pėr mė tepėr nė pacientė me njė histori tė vazhdueshme tė reaksioneve alergjike. Megjithatė mund tė kenė dhe njė hiperndjeshmėri tė vonuar (Tipi IV) dhe njė hiperndjeshmėri tė menjėhershme (Tipi I).
Nė njė artikull tė publikuar nė Journal of Prosthetic Dentistry, shfaqet rasti klinik i njė gruaje 74 vjeēare qė kurohet pranė Departamentit tė Protezave tė Ludwig Maximilians University, Monaco nė Baviera, Gjermani, pėr rehabilitim mandibular tė anės sė majtė. Luga pėr marrjen e masės ėshtė realizuar me njė polieter (Impregum Penta; 3M ESPE). Asnjė problem nuk ėshtė raportuar nga pacientja apo tė jetė vėrejtur nga stomatologu gjatė momentit tė punės.
Pacientja ka referuar pas marrjes sė masės simptoma tė tharjes sė gojės dhe fillimin e njė fryrje tė lehtė dhe skuqje. Pas 24 orėsh pacientja papritur ka shfaqur dhimbje dhe fryrje tė buzėve dhe gjuhės dhe skuqje me njolla tė bardha nė mukozėn mandibulare qė ishte nė kontakt me materialin e lugės nė polieter. Frymėmarrja dhe pėrtypja ishin tė pandryshuara. Kėshilla e stomatologut ishte qė pacientja t'i nėnshtrohej njė terapie antihistaminike por pacientja ka preferuar vetėm marrjen e barnave kundėr dhimbjes (ibuprofen 600 mg) dhe tė kryejė shpėlarje me klorheksidinė 0.2%. Pas 24 orėsh (48 orė pas marrjes sė masės), skuqja dhe fryrja ishin qetėsuar tashmė. Pas 10 ditėsh ėshtė pėrftuar shėrimi i plotė i mukozave.
Reaksionet alergjike ndaj materialeve tė lugės pėr marrjen e masės nuk janė kaq tė shpeshta por janė tė mundshme. Stomatologėt duhet tė dinė t'i njohin dhe t'i identifikojnė alergjitė ndaj materialeve tė lugės pėrveē se tė identifikojnė riskun e pacientėve tė tyre dhe nė kėto raste tė parapėlqejnė materiale luge alternative ndaj polietereve si pėr shembull ato nė polivinil siloksan.
Nėn kujdesin e: Lara Figini, Koordinatore Shkencore, Odontoiatria33
Pėrktheu: Erjola Taga