A është parandalimi i kariesit një opsion trajtimi për të kursyer para?

Lorenzo Breschi

Sa kushton asistenca orale? Për të identifikuar peshën ekonomike të një patologjie, duhet të kuptojmë sasinë e burimeve që mund të kursehen nëse një sëmundje e tillë çrrënjoset pjesërisht ose plotësisht.

Për më tepër, vlerësimi i impaktit ekonomik të sëmundjeve dentare në shoqëri ofron informacione të rëndësishme për institucionin e politikave dhe vendimeve të shëndetit publik.

Liderët politikë dhe institucionalë priren t'i japin prioritet sëmundjeve me impakt të lartë në komunitet, si kanceri ose sëmundjet kardiovaskulare, ndërkohë që sëmundjet e kavitetit oral shpesh konsiderohet me rëndësi sekondare sociale dhe ekonomike.

Megjithatë, kariesi është një nga sëmundjet më të zakonshme në botë, pas sëmundjeve respiratore si shkak i mungesës së punës, që prek mbi 90% të popullsisë adulte.

Gjithashtu është sëmundja më e njohur kronike që prek fëmijët në vendet e industrializuara, 5 herë më e zakonshme se astma dhe 7 herë më e zakonshme sesa alergjitë stinore.

Lezionet karioze prekin rreth 2,5 miliardë persona në botë, me 190 milionë raste të reja çdo vit. Përveç kësaj kriza ekonomike po sjell një reduktim progresiv të pacientëve nga klinikat dentare, duke reduktuar në mënyrë drastike numrin e vizitave periodike të specializuara dhe si pasojë mundësinë e një diagnostikimi të parakohshëm të kësaj sëmundjeje.

Trajtimi i lezioneve karioze, pra "restaurimi dentar", përbëhet nga rikonstruktimi i pjesës së dëmtuar/që mungon të dhëmbit, por nuk ka ndonjë efekt mbi gjendjen infektive të përgjithshme të pacientit, sepse nuk eliminon bakteret kariogjene dhe mundësinë për të krijuar lezione karioze të reja.

Trajtimi dentar, pra, duhet të konsiderohet një pasojë shumë e kushtueshme e kësaj sëmundjeje, që sidoqoftë nuk redukton lëvizshmërinë, duke mos pasur efekte parandaluese. Në sintezë, kjo nënkupton vetëm zgjidhjen e kontingjentit të problemit dhe jo shkaqet e sëmundjes. Duke qenë se gjysma e popullsisë së botës vuan nga pasojat e sëmundjeve orale të patrajtuara është e lehtë të kuptohen humbjet e kësaj sjelljeje.

Prandaj, menaxhimi i duhur i kariesit duhet të përfshijë:
• një vlerësim të riskut individual;
• aplikimin e masave parandaluese për të reduktuar riskun e lezioneve të reja;
• ndalimin e progresionit të lezioneve në fazën fillestare, në mënyrë që të limitohen ndërhyrjet e ardhshme, apo të kurohen lezionet aktive.
Për të ruajtur një shëndet të mirë oral, parandalimi i bazuar në higjienën orale dhe ushqyerja janë thelbësore; vizitat periodike te një dentist janë të rëndësishme qoftë për parandalimin qoftë për trajtimin e hershëm të lezioneve karioze.

Ndjekja e protokolleve të sakta parandaluese mund të lejojë kosto shumë më të ulëta sociale sesa trajtimi i vetë lezionit karioz. Në këtë mënyrë, është e mundur të reduktohen kostot e larta të shërbimeve stomatologjike, një objektiv i vështirë për t'u arritur nëse nuk punohet për një mënyrë të saktë parandalimi.

Përktheu: Valbona Spahia