Diabeti melit i tipit 1 ėshtė njė sėmundje autoimune kronike e karakterizuar nga shkatėrrimi i qelizave beta tė pankreasit dhe si pasojė e mungesės sė prodhimit tė insulinės. Prek mė shumė se gjysmė milioni fėmijė nė tė gjithė botėn dhe prevalenca e incidenca e tij ėshtė nė rritje sidomos, nė vendet evropiane.
Studime tė shumta epidemiologjike kanė referuar se diabeti i tipit 1 rrit riskun e sėmundjeve kardiovaskulare, sėmundjeve renale dhe rėnien konjitive te fėmijėt dhe adoleshentėt. Pėr mė tepėr, njė numėr nė rritje i studimeve indikon njė lidhje ekzistuese ndėrmjet diabetit tė tipit 1 dhe komplikacioneve orale, duke pėrfshirė sėmundjet periodontale dhe kariesin dentar.
Studimet e disponueshme aktualisht nė literaturė, qė vendosin prevalencėn e saktė tė kariesit tė dhėmbėve ndėrmjet fėmijėve dhe adoleshentėve me diabet tė tipit 1, pėr fat tė keq bien ndesh me njėri-tjetrin dhe nuk ekziston ndonjė meta-analizė sasiore qė lidhje me kėtė.
Tipologjia e kėrkimit dhe modaliteti i analizės
Nė njė rishikim sistematik, tė publikuar nė BMC Oral Health nė shtator 2019, autorėt kanė kryer njė kėrkim bibliografik nė nivel botėror, nė bazė tė njė strategjie kėrkimi tė vendosur mė parė, nėpėrmjet portaleve PubMed, Embase dhe China National Knowledge, pėr tė gjitha studimet e pėrshtatshme mbi prevalencėn e kariesit dentar te fėmijėt dhe tek adoleshentėt me diabet tė tipit 1 tė publikuar nė periudhėn nga korriku 1971 deri nė dhjetor 2018.
Prevalenca ėshtė llogaritur me intervale besueshmėrie nė 95% (IC me 95%) dhe analizat e nėngrupeve janė llogaritur duke pėrdorur njė model tė efekteve shkakėsore.
Rezultate
Nga 358 artikuj tė identifikuar fillimisht, janė pėrfshirė nė rishikimin pėrfundimtar njė total prej 10 artikujsh qė kanė pėrfshirė 538 pacientė.
Prevalenca kompleksive e kariesit dentar ndėrmjet fėmijėve dhe adoleshentėve me diabet tė tipit 1 ka rezultuar 67%. Prevalenca ka rezultuar tė jetė mė e lartė nė Amerikėn e Jugut (84%) dhe mė e ulėt te pacientėt diabetikė me njė kontroll tė mirė metabolik (47%).
Konkluzione
Nga tė dhėnat e marra nga ky rishikim, qė duhet tė konfirmohen me punime tė tjera analoge mund tė dalim nė pėrfundimin se prevalenca e kariesit dentar ėshtė e lartė ndėrmjet fėmijėve dhe adoleshentėve me diabet tė tipit 1.
Implikime klinike
Duke u nisur nga prevalenca e lartė e kariesit dentar ndėrmjet individėve tė rinj tė prekur nga diabeti i tipit 1, skrinimi dhe trajtimi parandalues duhet tė pėrfshihen nė rutinė si trajtime nė klinikat dentare pėr fėmijėt dhe adoleshentėt diabetikė, veēanėrisht tek ata me kontroll tė dobėt metabolik.
Pėr mė shumė informacione:
Wang Y, Xing L, Yu H, Zhao L. Prevalence of dental caries in children and adolescents with type 1 diabetes: a systematic review and meta-analysis. BMC Oral Health 2019 Sep 14;19(1):213.
Pėrktheu: Valbona Spahia