Sindroma e dhimbjes miofashiale: mundësi terapeutike interesante

Një studim ka krahasuar efikasitetin e injeksioneve intramuskulore të kolagjenit me ato të lidokainës në trupin e muskujve maseter për të reduktuar dhimbjen.
Një teknikë e re që parashikon injektimin intramuskulor të kolagjenit në nivelin e trigger point, duket se mund të ofrojë mundësi terapeutike interesante në trajtimin e sindromës së dhimbjes miofashiale, një gjendje e karakterizuar nga dhimbja kronike në nivelin e strukturave muskulore që mund të manifestohet në çdo pjesë të trupit, edhe në nivelin e muskujve mastikatorë.

Ajo që më parë njihej si miopatia disfunksionale, në fakt paraqet më shumë se gjysmën e rasteve të dhimbjes miofashiale. Në bazën e çrregullimit është një tension i tepërt, spasmë ose lodhje e muskujve mastikatorë: ata që vuajnë nga bruksizmi dhe dhimbjet në nivelin e muskulaturës mastikatote, ndonjëherë e pasqyruar edhe në zona të tjera të kokës dhe qafës. Për më tepër, mund të jenë të pranishme anomali të lëvizshmërisë së mandibulës dhe në përgjithësi gjenden lehtësisht trigger point lokalë, zona të vogla të forta, që dhembin, te të cilat presioni dixhital shkakton dhimbje. Diagnoza bazohet në anamnezën dhe ekzaminimin objektiv.

Trajtimi konservativ është në përgjithësi efikas dhe parashikon përdorimin e:
- analgjezikëve dhe anestetikëve të lehtë;
-splinte ose mbrojtëset e dhëmbëve;
- mund të merret në konsideratë konsumimi i një anksiolitiku përpara gjumit;
- mund të merren në konsideratë modalitete të ndryshme të terapisë fizike.
Dhimbja miofashiale është shpesh simptomë e një dëmtimi muskulor me origjinë patologjike (distrofi). Në korrespondencë me trigger point qarkullimi dëmtohet dhe oksigjenimi i indit është jashtëzakonisht i ulët; pra mund të indentifikohen zona me vaskularizim të dobët me pasojë hipoksinë, dëmtimin muskulor dhe lëshimin e mediatorëve të inflamacionit me dëmtime qoftë të indit muskulor qoftë të indit lidhor.
Stimujt në ngarkesë të muskulit në prani të sindromës së dhimbjes miofashiale bëjnë që të regjistrohet një ndryshim i matricës ekstraqelizore me pasojë depozitimin e pakët të kolagjenit. Ky ndryshim i turnover të kolagjenit promovon një shtim të fenomeneve apoptike dhe një reduktim të aftësive proliferative të mioblasteve me pasojë fillimin e fenomeneve distrofike.

Së fundmi është propozuar që të përdoren injeksionet intramuskulore të kolagjenit në nivelin e muskujve të prekur si një opsion i ri për trajtimin e dhimbjes miofashiale dhe për të favorizuar rigjenerimin muskulor. Ndër opsionet e ndryshme për terapinë e dhimbjes miofashiale, një nga më të përdorurit parashikon përdorimin e lidokainës së injektuar në trigger point. Kjo procedurë lejon që të merret një analgjezi me kohëzgjatje nga 30 minuta deri në 3 orë.
Mundësitë e ofruara nga injektimet lokale të kolagjenit janë vënë në provë nga kërkuesit e Departamentit të çrregullimeve temporomandibulare të Universitetit të Katowice, Poloni, në bashkëpunim me Departamentin e stomatologjisë eksperimentale në Universitetin e Wroclaw, Poloni, që kanë krahasuar efikasitetin e injektimeve intramuskulore të kolagjenit me ato të lidokainës në trupin e muskujve maseter në reduktimin e dhimbjes së sindromës miofashiale.

Janë rekrutuar 50 pacientë me moshë nga 18 deri në 80 vjeç me sindromën miofashiale të muskujve maseter, të diagnostikuar sipas kritereve diagnostikuese për çrregullimet temporo-mandibulare dhe me praninë e trigger point. Studimi i randomizuar, i kontrolluar në single blind, parashikonte që pacientët të ndaheshin në mënyrë rastësore në tre grupe (Grupi I Kolagjen, Grupi II Lidokainë 2% dhe Grupi III i Kontrollit, solucion fiziologjik) dhe kishte si rezultat primar vlerësimin e intensitetit të dhimbjes në nivelin e muskujve maseter dhe rezultat sekondar variacionin e kontraktimit muskular në EMG.
Pas randomizimit, 15 pacientë (5 meshkuj dhe 10 femra) janë shënuar që të trajtohen me Dental ATM Bioregulation solucion i injektueshëm intramuskulor 2 ml në trigger point (në studimin e sjellë me emrin komercial të Collagen MD-Muscle - Guna) - Grupi I; 13 (5 meshkuj dhe 8 femra) janë ndarë për grupin e trajtuar me lidokainë, - Grupi II; 15 (7 meshkuj dhe 8 femra) në grupin placebo (solucion fiziologjik) - Grupi III. Protokolli i studimit parashikonte trajtimin në vizitën e parë dhe në vizitën e dytë (me distancë 7 ditë nga e para) dhe follow up përfundimtar me distancë 7 ditë nga trajtimi i dytë.

Efikasiteti i terapisë është vlerësuar në rastin e follow up të parë dhe të dytë (dita e 7 dhe dita e 14 në krahasim me trajtimin e parë) duke marrë në konsideratë:
- reduktimin e dhimbjes së perceptuar të matur sipas Shkallës analogjike vizive VAS;
- aktivitetit mioelektrik sipërfaqësor të zbuluar nëpërmjet elektromiografisë së sipërfaqes.
Janë krahasuar zbulimet e bëra në kohën 0 (përpara injektimit të parë) dhe ato të kryera në distancën 7 dhe 14 ditore. Të tre grupet e pacientëve kanë paraqitur një reduktim të intensitetit të dhimbjes. Veçanërisht, në grupin e trajtuar me Dental ATM reduktimi i intensitetit të dhimbjes ka qenë 4,3 pikë në shkallë VAS (përmirësim i barabartë me 53,75%), kundrejt 2 pikë (përmirësim i barabartë me 25%) në grupin e pacientëve të trajtuar me lidokainë 2% dhe 1,63 pikë (përmirësim i barabartë me 20,1%) në grupin e kontrollit.
Në mënyrë analogjike, matjet elektromiografike, të kryera me të njëjtat intervale kohore, kanë lejuar që të tregohet sesi reduktimi më i rëndësishëm është verifikuar te pacientët e trajtuar me kolagjen (përmirësim i barabartë me 59,2%) në krahasim me grupin e trajtuar me lidokainë 2% (përmirësim i barabartë me 39,3%) dhe me grupin e kontrollit (përmirësim i barabartë me 14%).
Matjet elektromiografike të kryera në muskujt maseter kontrolateral pa trigger point nuk kanë evidentuar ndonjë variacion në rastin e tre zbulimeve.

Autorët e gjykojnë injektimin intramuskulor të kolagjenit si një metodë më efikase sesa lidokaina 2% për kontrollin e dhimbjes miofashiale në nivelin e muskujve maseter, edhe duke njohur kohëzgjatjen e shkurtër të periudhës së observimit të studimit. Kërkimi, shtojnë ata, inkuadrohet në fushën e qasjeve të reja ndaj trajtimit të sindromës miofashiale të bazuar në rigjenerimin e drejtuar nga biomaterialet, siç observohet në një kërkim tjetër që parashikonte injektimin e kolagjenit për të promovuar diferencimin dhe rigjenerimin e muskulit skeletor.
Matrica ekstraqelizore paraqet një rezervë të veçantë të kolagjenit për miocitet e reja që formohen gjatë procesit të rigjenerimit muskulor, përbërja e së cilës konsiderohet e rëndësishme përsa kohë që procesi rigjenerues zhvillohet në mënyrë të saktë dhe për të shmangur një zëvendësim të mundshëm nga ana e indit fibroz me formime të indit të cikatrizuar.
"Është e mundur," - sugjerojnë autorët e studimit, - "që molekulat e kolagjenit të injektuar të ndihmojnë në prodhimin e një rrjete ekstraqelizore që kontribuon në ruajtjen e miociteve në pozicion të saktë. Autorët afirmojnë se efekti i favorshëm i injeksioneve të kolagjenit mund të gjurmohet së pari nga mekanizmi specifik i veprimit të rigjenerimit të indit muskular dhe për faktin që të ofrojë një suplement kolagjenik, përveç kryerjes së të njëjtit injeksion.
Në fund ata theksojnë se kanë qenë të mjaftueshme vetëm dy injektime që të arrihet një efekt statistikisht i rëndësishëm dhe që gjatë studimit nuk ka pasur efekte anësore.

Për më tepër:
Šakalys D, Varoneckas A, Janužis G. Myofascial pain treatment in masticatory muscles: systematic review. IHS Conference abstract book/Lithuanian University of Health Sciences. Student Scientific Society [Edited by Elvinas Monstavièius]. Kaunas: Lithuanian University of Health Sciences 2018:362-6.
Karalaki M, Fili S, Philippou A, Koutsilieris M. Muscle regeneration: cellular and molecular events. In Vivo 2009;23(5):779-96.
Nitecka-Buchta A, Walczynska-Dragon K, Batko-Kapustecka J, Wieckiewicz M. Comparison between collagen and lidocaine intramuscular injections in terms of their efficiency in decreasing myofascial pain within masseter muscles: a randomized, single-blind controlled trial. Pain Res Manag 2018;2018:8261090. Published 2018 Jun 3. doi:10.1155/2018/8261090.
Kuraitis D, Ebadi D, Zhang P et al. Injected matrix stimulates myogenesis and regeneration of mouse skeletal muscle after ischaemic injury. European Cells and Materials 2012;24:175-95.
Blasco-Bonora PM, Pintado-Zugasti AM. Effects of myofascial trigger point dry needling in patients with sleep bruxism and temporomandibular disorders: a prospective case series. Acupuncture in Medicine 2017;35(1):69-74.

Me kontributin e pakushtëzuar të Guna

Përktheu:Valbona Spahia