Kariesi dentar ėshtė njė sėmundje kronike e ndėrmjetėsuar nga biofilmi dhe pėrcaktohet nga faktorėt biologjikė, ata tė sjelljes, psikosocialė dhe mjedisorė. Duke qenė me origjinė multifaktoriale, kariesi dentar ka njė ndikim tė pėrhapur qė prek rreth 40% tė popullsisė botėrore.
Strategjitė qė synojnė kontrollin e sėmundjes bazohen kryesisht nė parandalimin e saj. Fluoridet (F) kanė mbetur prej kohėsh ndėrhyrja kryesore strategjike pėr kontrollin e kariesit. Veprimi topik i fluorit pėrmirėson remineralizimin duke lehtėsuar depozitimin e kalciumit (Ca2 +) dhe fosforit (PO43-), duke penguar demineralizimin dhe duke stimuluar formimin e mėvonshėm tė kristaleve tė fluorapatitit.
Megjithatė, disa studime tė literaturės kanė treguar njė efekt tė kufizuar tė zgjatur tė fluorit nė biofilmat mikrobiale dhe zhvillimin e rezistencės ndaj efektit tė tij antimikrobik nga patogjenėt kariogjenė si Streptococcus mutans. Pasoja e kėtyre kufizimeve tė F prek ndjeshėm pacientėt me rrezik tė lartė tė kariesit, tė cilėt mbajnė biofilma kariogjene tė dominuara nga bakteret acidogjene dhe acidofile.
Arginina (Arg) ėshtė njė aminoacid gjysmė esencial natyral, i disponueshėm nė pėrqendrime mikromolare nė biofilmin e pėshtymės dhe pllakės. Pėshtyma dhe pllakat e metabolizuara nga sistemi arginolitik bakterial arginine deaminase (ADS) shkojnė nė rrugėn e amoniakut (NH3) e cila ndihmon nė rritjen e pH intraoral.
Rritja e aktivitetit tė ADS lidhet me pacientėt me rrezik tė ulėt tė kariesit dhe anasjelltas. Me rritjen e aktivitetit ADS ka njė mbizotėrim tė baktereve arginolitike (Streptococcus sanguinis, Streptococcus parasanguinis dhe Streptococcus gordonii) nė biofilm me acidifikim tė lehtė / tė rrallė, duke parandaluar kėshtu zhvillimin e biofilmave kariogjenė.
Prandaj, aminoacidi L-arginine (L-Arg) u inkorporua nė pastat e dhėmbėve me fluor, dhe kėto tė fundit duket se ofrojnė njė efekt mbrojtės dukshėm mė tė madh kundėr kariesit sesa pastat e dhėmbėve me vetėm fluor.
A mund tė zbatohet ky efekt edhe pėr llakun me fluor?
Tipologjia e kėrkimit dhe modaliteti i analizės
Nė njė studim eksperimental tė botuar nė Journal of Dentistry, autorėt ekzaminuan efektin modulues tė llakut arginine (Arg) -fluoride (F) nė njė biofilm shumėllojsh.
Llaku eksperimental u pėrgatit duke pėrfshirė L-Arg (1%, 2% dhe 4%) nė 5% fluorid natriumi NaF. Grupi i kontrollit pėrbėhej vetėm nga 5% llak NaF.
U studiuan grupet e mėposhtme :
Grupi 1, 1% Arg nė llak NaF (1% Arg-NaF);
Grupi 2, 2% Arg nė llak NaF (2% Arg-NaF);
Grupi 3, 4% Arg nė llak NaF (4% Arg-NaF);
Grupi 4, llak NaF (NaF) qė pėrmban lėndė ndihmėse si etanol, dyllė blete tė bardhė, shelak, kolofon BP, mastikė, sakarinė natriumi, aromatizues;
Grupi 5, pa trajtim.
Biofilma me shumė lloje duke pėrfshirė Streptococcus mutans, Streptococcus sanguinis dhe Streptococcus gordonii u rritėn nė disqe hidroksiapatiti (HA) dhe u trajtuan me Arg dhe F sipas pėrqendrimeve pėrkatėse tė grupeve eksperimentale dhe tė kontrollit.
Trashėsia e biofilmit dhe numri i baktereve tė gjalla/tė vdekura u analizuan duke pėrdorur imazhe tė marra nga mikroskopi konfokal, ndėrsa pėrbėrja e polisaharideve, proteinave dhe biofilmave tė ADN-sė jashtėqelizore (eDNA), u vlerėsua nė mėnyrė spektrofotometrike.
Pėrbėrja bakteriale nė biofilma u analizua duke pėrdorur reaksionin sasior tė zinxhirit polimerazė nė kohė reale (qPCR). Shprehja e gjenit relativ (RGE) u pėrcaktua pėr gtfB, SMU.150, nlmD, arcA dhe sagP.
Rezultatet
Tė dy grupet 2% dhe 4% Arg-NaF reduktuan trashėsinė e biofilmit, ku grupi 4% Arg-NaF tregoi njė pėrqindje dukshėm mė tė lartė tė baktereve tė vdekura, e ndjekur nga grupet 1% dhe 2% Arg- NaF.
Tė gjitha grupet Arg-NaF reduktuan ndjeshėm pėrmbajtjen e karbohidrateve tė biofilmit, ndėrsa biofilmat e trajtuar me 4% Arg-NaF treguan njė pėrqendrim mė tė lartė tė eDNA dhe proteinave sesa grupi i kontrollit NaF.
Shprehja e gtfB, SMU.150 dhe nlmD u reduktua ndjeshėm nė biofilmat e trajtuar me 4% Arg-NaF, ndėrsa 2% e Arg-NaF pėrmirėsoi shprehjen e arcA. Tė dy 2% Arg-NaF dhe 4% Arg-NaF rritėn ndjeshėm shprehjen e sagP.
Konkluzionet
Nga tė dhėnat e kėtij studimi, tė cilat duhet tė konfirmohen nė punime tė tjera tė ngjashme, mund tė konkludohet se pėrfshirja e L-argininės (nė 2% ose 4%) pėrmirėson efektin modulues tė biofilmit nė krahasim me llakut NaF vetėm falė ēlirimit tė Arg dhe F.
Implikimet klinike
Rezultatet e studimit tregojnė se llaku Arg-F (2% -4% w/v. Arg) ka potencialin pėr tė modifikuar biofilmat kariogjenė te individėt me rrezik tė lartė.
Pėr mė shumė informacion:
Mohammed Nadeem Bijle, Usman Ashraf, Mohamed Mahmoud Abdalla, Prasanna Neelakantan, Cynthia Kar Yung Yiu. Biofilm modulatory response of arginine-fluoride varnish on multi-species biofilm. J Dent 2022 Mar 17;104096.