Titani i pastėr komercial (Ti) ose lidhjet e Ti-sė janė materialet metalike mė tė pėrdorura nė implantologji.
Edhe pse implantet kanė treguar se janė njė trajtim efektiv pėr rikthimin e funksionalitetit dhe estetikės te pacientėt pa dhėmbė, numri nė rritje i sėmundjeve periimplantare po kthehet nė njė shqetėsim pėr profesionistėt e shėndetit dentar.
Ndėrsa ėshtė e dokumentuar mirė se periimplantiti ėshtė njė gjendje inflamatore e shkaktuar nga bakteret, ka faktorė tė tjerė si prania e joneve metalike Ti qė janė sugjeruar si faktorė kontribues.
Implantet Ti janė biokompatibile pėr shkak tė formimit tė njė shtrese mbrojtėse oksidi Ti. Ky film pasiv i qėndrueshėm mbron sipėrfaqen e implantit dentar nga korrozioni; megjithatė, njė mjedis acid ose lustrim i implantit mund tė zvogėlojė rezistencėn ndaj korrozionit tė materialit deri nė humbjen e shtresės sė oksidit Ti, duke lehtėsuar ēlirimin e nanodembirave dhe joneve metalike tė tretshme tė cilat mund tė shkaktojnė reaksione tė padėshiruara.
Pėr mė tepėr, prania e molekulave, si citrati ose tartrati, nė lėngjet biologjike mund tė gjenerojė gjithashtu forma "tė tretshme" tė Ti-sė (Ti-citrat ose Ti-tartrate) tė afta pėr tė shkaktuar reaksione nė trup.
Tipologjia e kėrkimit dhe modaliteti i analizės
Nė njė studim eksperimental in vitro, tė botuar nė "Journal of Periodontology", autorėt kanė vlerėsuar akumulimin e joneve, nė gjak dhe organe, tė grimcave metalike tė titanit (Ti) nė defektet e nofullės te minjtė.
Ata gjithashtu kanė pėrshkruar reagimin lokal tė indit oral ndaj kėsaj mbetjeje aliazh Ti.
Njėzet minj Sprague-Dawley u pėrzgjodhėn nė mėnyrė rastėsore nė tre grupe:
Grupi 1 ose ai eksperimental me njė defekt tė kockės mandibulare tė mbushur me mbetje metalike tė marra nga implantoplastika;
Grupi 2 ose ai i kontrollit pozitiv;
Grupi 3 ose ai i kontrollit negativ.
Tridhjetė ditė pas operacionit, minjtė u eutanizuan dhe iu nėnshtruan analizės sė zonės sė perilesionit. Indet qė rrethonin defektin e nofullės u hoqėn, sė bashku me mushkėritė, shpretkėn, mėlēinė dhe trurin.
U morėn dy mostra gjaku: menjėherė para operacionit dhe para eutanazisė.
Indi periplagė u analizua histologjikisht me ngjyrosje hematoksilin-eozinė dhe u analizua pėrqendrimi i joneve Ti, alumini dhe vanadiumi. Pėrqendrimet e joneve Ti nė gjak dhe organe u matėn me TQ-ICP-MS. U kryen edhe analiza pėrshkruese bivariate tė tė dhėnave.
Objektivi kryesor i kėtij studimi eksperimental ishte tė pėrcaktonte nėse akumulimi i grimcave metalike Ti nga implantet dentare nė defektet e kockave mandibulare te minjtė mund tė rezultojė nė zhvendosje dhe akumulim tė konsiderueshėm tė joneve Ti, alumini (Al) dhe vanadium (V) nė gjak, mėlēisė, shpretkės dhe trurit.
Objektivi dytėsor ishte analizimi i pėrgjigjes sė kockės sė rrethuar dhe indit mukozal ndaj pranisė sė grimcave tė tilla metalike Ti.
Rezultatet
Tė gjithė minjtė me mbetje metalike tė implantuara treguan grimca metalike dhe njė kallus frakture nė defektin e kockės. Grimcat metalike ishin tė rrethuara nga njė reaksion i trupit tė huaj i karakterizuar nga prania e histiociteve dhe qelizave gjigante me shumė bėrthama (MNGCs).
Grupi eksperimental kishte njė pėrqendrim dukshėm mė tė lartė tė joneve Ti nė tė gjitha organet e studiuara, pėrveē indit tė mushkėrive (p <0.05). Mė shumė jone V u gjetėn nė tru nė grupin eksperimental.
Konkluzionet
Nga tė dhėnat e kėtij studimi, tė cilat duhet tė vėrtetohen nė punime tė tjera tė ngjashme in vitro dhe klinike, mund tė konkludohet se prania e grimcave metalike tė Ti nė nofull mund tė rrisė pėrqendrimin e joneve metalike nė organet vitale dhe tė nxisė reagimin e njė trupi tė huaj.
Implikimet klinike
Studimi aktual ka disa kufizime qė duhen marrė parasysh. Sė pari, periudha e studimit ėshtė e kufizuar nė vetėm 30 ditė, kėshtu qė efektet afatgjata tė kėtyre grimcave nuk janė hetuar.
Sė dyti, nė kėtė studim eksperimental nė minjtė, u krijua njė defekt mandibular i mbushur me grimca metalike dhe kjo nuk imiton plotėsisht situatėn klinike tė implantit dhe prania e joneve Ti, Al (alumin) dhe V (vanadium) mund tė vijė edhe nga burime tė tjera, jo vetėm nga prania e mbeturinave tė implantit.
Nė veēanti, jonet Ti dhe Al janė tė vėshtira pėr t'u matur pėr shkak tė sfondit tė lartė mjedisor nga i cili mund tė vijnė, si pėr shembull nga ushqimi dhe uji i pijshėm. Dioksidi i titanit ėshtė njė aditiv i zakonshėm ushqimor, megjithėse i ndaluar sė fundmi nga Bashkimi Evropian (BE).
Pėr mė tepėr, prania e joneve Ti nė ujė tani ėshtė dokumentuar mirė. Nė mėnyrė tė ngjashme, argumenti vlen edhe pėr jonet Al.
Megjithatė, ky ėshtė njė aspekt i implantologjisė qė do tė kėrkonte mė shumė vėmendje dhe studime nė kėtė drejtim.
Pėr mė shumė informacion:
Jorge Toledano-Serrabona, Octavi Camps-Font, Diogo Pompéu de Moraes, Mario Corte-Rodrķguez, Marķa Montes-Bayón, Eduard Valmaseda-Castellón, Cosme Gay-Escoda, M. Įngeles Sįnchez-Garcés. Ion release and local effects of titanium metal particles from dental implants: an experimental study in rats. J Periodontol gennaio 2023;94:119-29.