Dėshtimi klinik i restaurimeve direkte tė kompozitit nė sektorėt e pasmė i atribuohet kryesisht kariesit sekondar dhe frakturave tė vetė restaurimit.
Prandaj, nė pėrpjekje pėr tė pėrmirėsuar suksesin klinik tė restaurimeve tė rezinės sė pėrbėrė dhe qėndrueshmėrinė e ndėrfaqes lidhėse, evolucioni i vazhdueshėm nė fushėn e stomatologjisė ngjitėse ka sjellė nė treg njė larmi tė madhe sistemesh lidhėse.
Aktualisht, ngjitėsit dentarė pėrgjithėsisht klasifikohen nė sisteme etch-and-rinse (ER) dhe self-etch (SE). Pėr mė tepėr, primeri dhe ngjitėsi mund tė kombinohen ose tė ndahen, duke rezultuar nė njė ngjitės me 3 ose 2 hapa.
Pėr ngjitėsit ER (ERA) duhet tė pėrdoret njė acid fosforik paraprak pėrpara infiltrimit tė monomerit, pėr tė tretur shtresėn e njollosjes dhe pėrbėrėsit mineralė tė sipėrfaqes sė dentinės. Megjithatė, pavarėsisht performancės sė fortė tė strategjisė sė ER nė substratin e smaltit, nė dentinė, lidhja varet nga infiltrimi i monomereve nė indin e demineralizuar, tė cilėt zėvendėsojnė kristalet e tretur tė hidroksiapatitit dhe fibrilet e kolagjenit pėrreth.
Fatkeqėsisht, formimi jo i plotė i shtyllės kurrizore tė kolagjenit/rrėshirės mund tė ndodhė pėr shkak tė infiltrimit tė pamjaftueshėm ose mbrojtjes sė fibrileve tė kolagjenit nga monomerėt e rrėshirės, gjė qė rrit ndjeshmėrinė e lidhjes ndaj thithjes sė ujit dhe sulmit nga enzimat proteolitike qė rrjedhin nga bujtėsi, duke kompromentuar kohėzgjatjen e restaurimit.
Nga ana tjetėr, sistemet ngjitėse SE e lėnė jashtė gravimin paraprak pėr shkak tė pranisė sė monomerėve acidikė tė cilėt demineralizojnė pjesėrisht substratin dhe, njėkohėsisht, infiltrojnė ngjitėsin nė rrjetin e kolagjenit, duke ulur numrin e boshllėqeve nė shtresėn ngjitėse.
Nė tė njėjtat linja thjeshtimi janė ngjitėsit universalė (UA), tė prezantuara si njė opsion klinik mė i gjithanshėm. Kjo shkathtėsi lejon pėrdorimin e UA-ve nė ER, SE, ose me strategji selektive tė gravimit tė smaltit nė varėsi tė situatės klinike ose preferencės sė operatorit.
Njė aplikim i tillė i gjerė ėshtė bėrė i mundur nga shtimi nga prodhuesit e monomerėve funksionalė acidė, si 10-metakriloiloksidecil dihidrogjen fosfati (10-MDP), pėr tė siguruar njė lidhje kimike me indet e forta tė dhėmbėve.
Megjithatė, vlerėsimi i strategjive tė ndryshme ngjitėse (ER ose SE) pėr UA-tė ka prodhuar rezultate tė diskutueshme.
Tipologjia e kerkimit dhe modaliteti i analizės
Nė njė studim in vitro, qė do tė botohet nė "Journal of Dentistry", autorėt kanė krahasuar vetitė e lidhjes sė dentinės sė tre ngjitėsve me 2 hapa tė gdhendjes dhe shpėlarjes (2-ERA) kundrejt tre ngjitėsve universalė (UAs) aplikohet me strategjinė e etch-and-rinse (ER) menjėherė dhe pas 1 viti ruajtje nė ujė. Gjashtėdhjetė molarė pa karies u ndanė nė 6 grupe sipas sistemeve ngjitėse tė pėrdorura (n=10).
Sistemet 2-ERA tė pėrfshira ishin:
Adper Single Bond 2 (SB);
Tetric N-Bond (TB);
Ambar (AM).
Sistemet UA tė aplikuara me strategjinė e gdhendjes dhe shpėlarjes tė testuara ishin:
Single Bond Universal (SBU);
Tetric N-Bond Universal (TBU);
Ambar Universal (UMA).
E treta okluzale e ēdo dhėmbi u hoq dhe u vendosėn ngjitėsit. Pas polimerizimit tė pėrbėrjes, mostrat u prenė dhe u testuan pėr forcėn e lidhjes mikrotensile (µTBS) dhe nanulje (NL) menjėherė dhe pas 1 viti ruajtje nė ujė. Shkalla e konvertimit in situ (DC) u vlerėsua vetėm menjėherė.
Pėr testet e pėrthithjes sė ujit (WS), tretshmėrisė (SO) dhe ndryshimit tė masės (MC) u pėrgatitėn mostra (n = 8) dhe u vlerėsuan sipas ISO 4049:2009.
Rezultatet
Ngjitėsit UA treguan vlera mė tė larta μTBS dhe vlera NL mė tė ulėta se ngjitėsit 2-ERA pas 1 viti ruajtje nė ujė (p = 0,001). Pėr sa i pėrket DC, ngjitėsit 2-ERA treguan vlera DC mė tė larta se ngjitėsit UA (p = 0,001). Sa i pėrket WS, 2-ERA tregoi vlera mė tė larta se ato tė UA (p = 0.00001), me pėrjashtim tė AM dhe AMU. Njė WS mė e ulėt u vu re pėr AM sesa pėr 2-ERA-tė e tjera (p = 0.00001).
Konkluzionet
Nga tė dhėnat e kėtij studimi, tė cilat duhet tė gjejnė konfirmim nė punime tė tjera tė ngjashme in vitro dhe in vivo, mund tė konkludohet se pėrdorimi i UA sė aplikuar me strategjinė ER duket tė jetė njė teknikė mė efektive pėr ruajtjen e ngjitjes nė substratin e dentinės sesa nė 2-ERAS.
Implikimet klinike
Ky studim mund tė mbėshtesė dentistėt nė zgjedhjen e sistemit ngjitės mė tė pėrshtatshėm pėr t'u pėrdorur nė strategjinė e ER nė dentinė, duke demonstruar se UA-tė janė efektive.
Pėr mė shumė informacion:
Wendlinger M, Pomacóndor-Hernįndez C, Pintado-Palomino K, Cochinski GD, Loguercio AD. Are universal adhesives in etch-and-rinse mode better than old 2-step etch-and-rinse adhesives? One-year evaluation of bonding properties to dentin. J Dent 2023 maggio;132:104481.