Vitaminat dhe shërimi/rigjenerimi periodontal

Periodontiti është një sëmundje inflamatore komplekse e strukturave mbështetëse të dhëmbit, e cila shkaktohet nga disbioza mikrobike dhe lidhet me patologji sistemike të ndryshme. Nëse nuk...

Periodontiti është një sëmundje inflamatore komplekse e strukturave mbështetëse të dhëmbit, e cila shkaktohet nga disbioza mikrobike dhe lidhet me patologji sistemike të ndryshme. Nëse nuk trajtohet, ai mund të shkaktojë dëmtime të pakthyeshme në strukturat periodontale, si dhe humbje të dhëmbëve.

Fillimi i periodontitit nxitet nga biofilmi mikrobik subgingivar oral virulent disbiotik, i cili stimulon përgjigjen imunitare. Në fazën parësore, limfocitet polimorfonukleare (PMN) çlirojnë lizozomat, proteinazat dhe speciet reaktive të oksigjenit (ROS), në përpjekje për të ndaluar pushtimin e indit subgingivar nga patogjenët e pllakës disbiotike subgingivare.

Mendohet se stresi oksidativ e amplifikon dëmtimin e mëpasshëm të indit periodontal. Inflamacioni kronik zmadhon çrregullimin periodontal dhe karakterizohet nga një fagocitozë jo proporcionale dhe nga aktivizimi i makrofagëve M1, citokinave inflamatore që çlirojnë në mënyrë masive interleukinën-1 beta (IL-1β), interleukinën-4 (IL-4), interleukinën-6 (IL-6), faktorin e nekrozës tumorale alfa (TNF-α) dhe interferonin gama (IFN-γ).

E gjitha kjo, shoqërohet me çlirim të tepër të proteinazës dhe ROS të mëtejshme, duke nxitur kështu shterimin e antioksidantëve të trupit dhe duke reduktuar kapacitetin antioksidues total (TAOC).
Në këtë kontekst, mendohet përgjithësisht se një gjendje fiziologjike antioksiduese, me ROS të ulëta, mund të reduktojë dëmtimin e indit të nxitur nga periodontiti, si dhe përparimin e sëmundjes.

Rigjenerimi i periodontit të humbur kërkon orkestrimin e një morie ngjarjesh biologjike në nivel qeliszor dhe molekular. Në këtë kontekst, u sugjerua një grup vitaminash, duke u bazuar në efektet e tyre fiziologjike pozitive, me qëllim mbështetjen e ngjarjeve rigjeneruese biologjike të periodontit në nivel qelizor dhe molekular.

Tipologjia e kërkimit dhe metoda e analizës
Në një studim të publikuar në Periodontology 2000, autorët ilustruan evidencat aktuale të marra nga literatura, mbi efektet e mundshme të vitaminave në shërimin dhe rigjenerimin e plagëve periodontale.

Ata ilustruan edhe karakteristikat dhe veçoritë e vitaminave veç e veç (A, B, C, D, E, K dhe të koenzimës Q10), si dhe të kombinimeve të tyre, duke hedhur dritë mbi efektet e mundshme që mund të kenë në periodont.

Rezultatet
Autorët janë përballur me një numër aktualisht të kufizuar të studimeve të disponueshme mbi këtë argument; disa prej këtyre punëve shfaqën rezultate të kundërta, disa me efekte strukturore, si përmasa e kampionit, metoda e administrimit të vitaminave dhe randomizimi, si dhe kanë një rrezik të lartë për bias.

Shumë evidenca janë kryer mbi nënpopullata, me faktorë (si plakja, duhanpirja, ose menopauza), që në vetvete përbëjnë faktorë rreziku për humbje kockore dhe që kanë më shumë përfitim nga ky suplementimi vitaminik, por nuk përfaqësojnë të gjitha aspektet e popullatave të prekura nga periodontiti.

Shumë pak në numër janë evidencat që kemi në dispozicion mbi efektet e vitaminave në shërimin e plagëve periodontale, sidomos në kontekstin e studimeve klinike të randomizuara shumë cilësore.

Edhe pse kjo analizë demonstron heterogjenitetin aktual të evidencave të disponueshme dhe boshllëqeve të njohurive, rezultatet sugjerojnë se vitaminat (në veçanti, A, B, E, CoQ10), ashtu si edhe kombinimet vitaminike, mund të kenë efekte pozitive në rezultatet periodontale si një shtesë e kirurgjisë ose terapisë periodontale kirurgjikale dhe jo kirurgjikale.