Ėshtė i nevojshėm njė bashkėpunim ndėrmjet dentistėve dhe mjekėve, nė veēanti nė rastin e pacientėve me periodontit infektiv dhe diabet. Ėshtė mesazhi qė del nga Seminari i tretė i JSDEI (Joslin-Sunstar Diabetes Education Initiative), nga titulli "Diabetes, oral care and Nutrition", i zhvilluar nė Frankfurt.
"Ėshtė e sigurt dhėnia e ndihmesės sė dentistėve tek pacientėt me diabet, megjithatė gjithmonė mbahet mend qė, kurdo qė sėmundja tė mos kontrollohet, mund tė jenė nė pritė rreziku i hipoglicemisė dhe mė rrallė, tė hiperglicemisė, pėrveē kėsaj kjo sėmundje ėshtė njė faktor rreziku jo vetėm pėr periodontitin, por edhe pėr dėshtimin e implanteve" shpjegon Robert J. Genco, pedagog i biologjisė orale dhe mikrobiologjisė, Universiteti Shtetėror i New York nė Buffalo.
Ekziston njė lidhje reciproke dy-drejtimėshe mes kėtyre sėmundjeve.
Patologjia periodontike ėshtė njė komplikacion i diabetit dhe ėshtė i pranishėm me gjendje mė tė keqe dhe 2-3 herė mė shpesh tek kėto tė sėmurė, sidomos kur ata kanė njė kontroll tė dobėt tė glukozės. Tek diabeti i pakontrolluar nė fakt periodontiti procedon 4 herė mė me shpejtėsi nė krahasim me individėt e shėndetshėm, pėrveē kėsaj terapia e saj ėshtė mė pak efikase, sidomos tek pacientėt obezė. Problemi nė fakt nuk ėshtė edhe aq shumė diabeti, nė krahasim me kontrollin e duhur tė tij nė termat e glukozės dhe rritjes sė peshės.
Veprimi i koordinuar dhe i kombinuar mjek-dentist do tė lejonte para sė gjithash tė identifikohej nė fillim njėra ose tjera patologji, por edhe tė pėrmirėsonte jo vetėm shėndetin oral por edhe atė sistemik. "Edhe nėse akoma janė tė nevojshme studimet nė kėtė drejtim, ka njė provė nė rritje qė kura e sėmundjes periodontike do tė sjelli njė kontroll tė glukozės mė tė mirė nė krahasim me terapinė e vetme konvencionale, tė paktėn tek disa pacientė, domethėnė, para-diabetik, ato qė nuk janė obezė dhe ato tek tė cilėt diabeti nuk ėshtė i pranishėm pėr njė kohė tė gjatė", pohon Thomas Kocher, Drejtor i departamentit tė periodoncisė nė shkollėn Dental School, nė Greifswald Gjermani.
"Ėshtė gjithmonė e nevojshme njė drejtim i pėrbashkėt mjek-dentist tė parandalimit dhe terapisė sė diabetikėve me sėmundje periodontike, nė veēanti kur nevojitet tė programohen implantet dhe heqjet strategjike" vijon Robert J. Genco, "Ėshtė e kėshillueshme tė trajtohet njė pacient me diabet nė mėngjes dhe t'i jepet gjysma e dozės sė insulinės jo doza e plotė, pėrpara ndėrhyrjes" sugjeron Baptist Gallwitz, zėvendės president i Shoqatės sė diabetikėve gjerman (DDG). Ėshtė e nevojshme tė vendoset nėse ėshtė detyrė e dentistit ajo qė tė bėjė njė konsultim mbi stilin e jetės (duke i kėrkuar qė tė lėnė duhanin, tė praktikojnė aktivitetin fizik, tė reduktojnė peshėn nė rast obeziteti) pėr tė pėrmbajtur rrezikun e periodontitit dhe diabetit tė tipit 2. Pėrveē kėsaj, nė rastin e njė dyshimi konkret qė pacienti me periodontit mund tė jetė diabetik, ėshtė mirė qė vetė dentisti tė kėshillojė (ose ta kryej personalisht) matjen e glicemisė, duke e ftuar nėse ėshtė e nevojshme tek mjeku qė kujdeset pėr kėtė. Periodontiti nė fund mund tė lidhet me njė nivel tė ulėt tė vitaminės D, pėr tė cilin mund tė vlerėsohet edhe njė plotėsim i saj ose thjesht tė ftohet pacienti tė qėndrojė mė gjatė nė ajėr tė pastėr duke u ekspozuar tek rrezet e diellit" pėrfundon Thoman Kocher.
Pėrktheu: Valbona Spahia