Në rritje zbulimi klinik i lezioneve jo karioze të cervikalit të tretë

Vitet e fundit gjithnjë e më shpesh është e mundur të zbulohet prania e gjendjeve të karakterizuara nga humbja e substancës së fortë të dhëmbit në nivelin e cervikalit të tretë.
Këto lezione në formën e pykës janë bërë edhe më të shpeshtë nga patologjia karioze dhe kanë një atiologji ende të pa qartësuar përfundimisht.
Artikulli nëpërmjet ekzaminimit të literaturës ndërkombëtare, analizon supozimet më të mundshme të përfshira në patogjenezën e këtyre lezioneve, ku dominojnë lezionet jo karioze të cervikalit të tretë ose NCCL (non carious cervikal lesions), që në vëzhgimin klinik nuk paraqesin grumbullime të pllakës bakteriale dhe janë pa indin dentar të zbutur, tipik në fakt te proceset e kariesit (fig. 1 - 4).
Kjo humbje e substancës cervikale dhe formimi që vjen si pasojë e NCCL njohin sigurisht një etiologji multifaktoriale.

Sipas orientimeve aktuale forca e aplikimit të furçës ose veprimi gërryes i pastave të dhëmbëve nuk janë faktorë primar në zhvillimin e tyre por ndërhyjnë si bashkë faktorë kur veprojnë mbi smaltin cervikal të demineralizuar pas ekspozimit të një agjenti gërryes. Gërryerja shfaqet nga kontakti i sipërfaqeve të dhëmbëve me substanca acide që vijnë nga dieta (agjentë gërryes të jashtëm) ose pas kontaktit me acide të pranishëm në lëngun gastrik (agjentë gërryes të brendshëm).
Përveç kësaj është supozuar që kur shfaqen ngarkesa të tepërta okluzale, për shembull gjatë parafunksioneve të përtypjes ose në rast të okluzionit të keq, shihet një ndryshim i forcave të tensionit dhe shtypjes në nivelin cervikal që përgjigjet me mikro-fraktura të strukturës së dhëmbit. Kjo mund të përcaktojë lezione që i referohen humbjes së substancës së fortë të dhëmbit të quajtur abfraction (AB).
Së fundi është avancuar një teori interesante për të shpjeguar shfaqjen e NCCL te pacientët që ekspozohen ndaj agjentëve gërryes: bio - gërryerjes.

Kjo teori merr në konsideratë faktorë të tjerë patogjenetik përveç agjentit gërryes në vetvete.
Ndërsa për smaltin veprimi gërryes mund të përcaktojë demineralizimin dhe amputimin ku trashësia është më e vogël, përparimi i lezionit në dentinë nuk do t'i atribuohet vetëm kontaktit me agjentin acid të brendshëm ose ekzogjen, por edhe pjesëmarrjes së enzimave proteolitike të prodhuara nga mikroorganizma të pllakës bakteriale të organizuar në biofilm.
Në mënyrë të përmbledhur mund të flitet për stres bio - gërryes emërtim që sjell faktorë të ndryshëm që mund të përcaktojnë formimin e NCCL, nga ngarkesa okluzale te agjentët gërryes acid dhe te enzimat proteolitike. Ky fenomen i përket edhe faktit që ngarkesat e aplikuara te dhëmbi janë të gjendje të gjenerojnë një efekt piezo-elektrik në nivel cervikal duke kontribuar që të çojnë jonet e kalciumit dhe pra për të favorizuar humbjen e substancës së fortë.

Përsa i përket praktikës klinike një ndërhyrje bëhet e nevojshme për të kufizuar përparimin e lezionit ose nga shfaqja e fenomeneve të hiperndjeshmërisë së dhëmbëve ose në vijim të kërkesave estetike. Trajtimi i NCCL - ve në fazë të avancuar parashikon një restaurim konservativ që përdor procedura adezive te indet e forta të dhëmbit dhe rezinave kompozitë.

Nën kujdesin e: Anna Maria Melica, Koordinatore Shkencore e Dental Cadmos

Përktheu: Valbona Spahia

Më poshtë janë shembujt klinik të humbjes së substancës së fortë të dhëmbit në nivelin e cervikalit të tretë me pasojë zhvillimin e lezioneve jo karioze të cervikalit të tretë (NCCL)