Teknikat restaurative parciale direkte dhe indirekte posteriore: qasje bashkëkohore e asistuar në mënyrë kirurgjikale

Giuseppe Marchetti

Hyrje
Gjithmonë e më shpesh asistojmë sot në ekzekutimin e teknikave të ripozicionimit të kurorës të margos cervikale (Deep Margine Elevation) në situata klinike në të cilat do të nevojitej kryerja e një kirurgjie të osteo-rezeksionit, me zgjatjen e kurorës klinike.
Nënvizojmë këtu se procedura e ripozicionimit e prezantuar nga profesor Pascal Magne dhe nga doktorët Didier Dietschi dhe Roberto Spreafico, nuk është një procedurë zëvendësuese e kirurgjisë së zgjatjes së kurorës klinike, por aplikohet në situata klinike kufitare në të cilat izolimi me digë gome është i vështirë por akoma i mundshëm, kudo që do të lindë nevoja për të lehtësuar manovrat e gjurmës dhe izolimin më pas me digë gome për të vijuar me cementimin adeziv, në ato situata klinike në të cilat gjerësia biologjike periodontale është akoma e pranishme. Në konceptin e gjerësisë biologjike presupozuar nga Gargiulo et al. në 1961, është një rekuizitë e rëndësishme në stomatologjinë restaurative dhe protetike. Gjerësia biologjike duhet të respektohet si në procedurat e restaurimit si në ato të protezave, përndryshe krijohen xhepat periodontalë iatrogjen. Artikulli shkencor në fjalë ka për qëllim që të qartësojë një procedurë shumë të thjeshtë dhe të përsëritshme në të cilën hapat idealë janë fillimisht pastrimi i kariesit me përgatitjen e një margoje cervikale që më pas nuk duhet të spostohet më në mënyrë apikale, pra ndërhyrja kirurgjikale për ripozicionimin e kreshtës kockore me 3 mm nga margo cervikale tashmë e parapërgatitur dhe në fund, manovrat e restaurimit.

RASTI KLINIK
Në figurat 1-15 propozohen një rast klinik që ilustron qasjen aktuale të problematikës duke sugjeruar një fluks të punës hap pas hapi.

Fig. 1 a) Lastra bitewing pre-operatore: është i pranishëm një karies i madh distal në elementin 1.6, i thellë në nivel cervikal. Megjithatë janë të pranishme kariesi distal të 1.5 dhe mezial të 1.6 dhe 1.7.

Fig. 1 b) Pamja klinike pre-operatore e kuadrantit të parë: vihet re megjithatë prania e një restaurimi të papërfunduar në 1.6

Fig. 2 Detaje të heqjes së restaurimit të vjetër dhe të një lezioni të thellë karioz sekondar në nivel distal të elementit 1.6 me përfshirje të gjerë cervikale

Fig. 3 Pas rikuperimit të një lezioni të tillë karioz dhe pas përgatitjes së margos cervikale distale që nuk do të hiqet më në mënyrë apikale vijohet me një zgjatje të kurorës klinike që parashikon ripozicionimin e indit kockor interproksimal me 3 mm nga margo cervikale e sapo përgatitur

Fig. 4 Detaje të nyjeve të suturës në përfundim të ndërhyrjes kirurgjikale dhe pozicionimit të menjëhershëm të digës së gomës menjëherë pas ndërhyrjes

Fig. 5 Kariesi mezial i elementit 1.6 ekspozohet dhe rikuperohet nën digë dhe kuspidi disto-palatal shembet për shkak të mungesës së trashësisë së duhur

Fig. 6 Kryhet një build-up me izolim të menjëhershëm të tubulave dentinale dhe përgatitet një kavitet për onlay dhe vetëm atëherë vijohet me përgatitjen e kaviteteve për restaurimet direkte

Fig. 7 Restaurimet direkte në 1.5 dhe 1.7 kryhen vetëm me një masë body A2 dhe stain (njollë) kafe për të karakterizuar sulkuset dhe për të rritur sensin e thellësisë së restaurimit

Fig. 8 Heqja e digës së gomës dhe verifikimi okluzal i restaurimit

Fig. 9 Marrja e gjurmëve të saktësisë me qepjet akoma në njësi dhe krijimi i onlay në kompozitë nga ana e laboratorit

Fig. 10 Faza e provës së restaurimit me qepjet akoma në njësi me 48 orë distancë

Fig. 11 Prova e restaurimit me digë gome

Fig. 12 Cementimi adeziv dhe rifinitura me digë

Fig. 13 Kontrolli okluzal menjëherë pas heqjes së digës

Fig. 14 Kontrolli klinik dhe radiografik pas një muaji

Fig. 15 Kontrolli klinik pas 6 muajsh

DISKUTIM
Procedurat e restaurimit të sektorëve latero-posterior përdorin sot materiale estetike gjithmonë e më perfromuese. Në teknikat direkte, kompozitat moderne dhe teknikat adezive kanë bërë situatat klinike gjithmonë e më të parashikueshme dhe rezultatet estetiko-morfologjike gjithmonë e më të vlefshme. Përdorimi i kompozitave me fortësi të lartë Vickers dhe qeramika xhami të gjeneratës së fundit, si me teknikë presofuzioni (derdhja e metaleve të shkrira në kallëp) si me teknikë CAD-CAM, kanë përmirësuar gjithashtu performancën e restaurimeve indirekte në kohë.
Në të dy teknikat kirurgjia periodontale e osteo-rezeksionit bëhen një ndihmesë e rëndësishme për vijimin e rezultateve të precizionit të mbylljes maginale aty ku gjerësia biologjike rezulton e cënuar nga ekzistenca e lezioneve të thella karioze. Në fakt të gjitha këto situata në të cilat kocka nuk është e pranishme, zgjedhja e një teknikë të ripozicionimit të kurorës së margos cervikale nëpërmjet materialeve kompozitë nuk rezulton korrekte, pasi nuk do të garantojë mundësinë e një izolimi marginal perfekt në mungesë të kushtit të izolimit ideal.
Me këtë parashtrim, sot nuk ka asnjë motiv konkret për të mos ndjekur në seancën e radhës së restaurimit një ndërhyrje kirurgjikale të osteo-rezeksionit që të lejojë lehtësimin e manovrave restaurative të radhës për të mos cementuar restaurimin pas 48 orëve nga përgatitja dhe nga kirurgjia, me qëllimin për të lënë pacientin për kohën më të shkurtër të mundshme me restaurime provizore. Sekuenca e duhur operative parashikon kështu përmirësimin e kariesit, terapinë e mundshme endodontike dhe kirurgjinë e osteo-rezeksionit të një zgjatje të kurorës klinike, restaurimi para protetik me build-up, përgatitja e kaviteteve nga restaurimet indirekte dhe vetëm në këtë pikë kryhen restaurimet e mundshme direkte, në mënyrë që të shmangim dëmtimin e tyre nëse do të realizoheshin para përgatitjeve të restaurimeve indirekte. Më pas merren gjurmët në distancë 48 orë nga cementimi i restaurimeve parciale, me digë.

KONKLUZIONE

Të restaurosh do të thotë të rifitosh funksionin dhe estetikën e dhëmbëve të pacientëve tanë duke realizuar një punë precize dhe që të zgjasë në kohë.
Për të përftuar këto objektiva duhet që të ndjekim rregulla dhe protokolle të thjeshtë pa asnjë fluturim të fantazisë. Sa më të realizueshëm, të parashikueshëm dhe të përsëritshëm të jenë këto pasazhe aq më lehtësisht do të përftohen rezultatet e kërkuara.

Përktheu: Erjola Taga