Diagnozë e diferencuar midis granulomës dhe cistit

Dobia e rezonancës magnetike

Nga Figini Lara

Periodontiti apikal mund të ndahet në:

- Absces (proces akut)
- Granulomë dhe ciste (proces kronik)

Periodontiti apikal akut konsiston në një akumulim të dendur të neutrofileve polimorfonukleare (PMN) që lidhet me shenjat klinike të inflamacionit, fryrje dhe dhimbje (Guo et al., 2013). Një granulomë paraqitet si një kapsulë fibroze e zhvilluar mirë, infiltruar nga limfocitet, qelizat plazmatike dhe makrofage (Nair, 1997), përgjithësisht pa simptomatologji. Flitet në fakt për ciste bay ose në formë xhepi nëse gjendemi përballë një kaviteti të veshur me epitel ngjitur me apeksin e dhëmbit të infektuar, ndërsa flitet për ciste të vërteta nëse gjendemi përballë një kaviteti plotësisht të veshur nga epiteli pa komunikim me apeksin dentar.

Aspekti radiotransparent i një lezioni periapikal, pavarësisht nga lloji, shkaktohet nga ripërthithja kockore për shkak të përgjigjes së bartësit ndaj infeksionit intra-radikolar. Analiza histopatologjike është konsideruar standardi i artë për të diferencuar një lezion cistik nga një jo cistik, por kërkon heqje kirurgjikale të lezionit dhe në rastin e një cisti në formë xhepi mund të diagnostikohet vetëm në vijim të një apikoektomie duke ekzaminuar njëkohësisht apekset radikolare të operuara dhe indet e buta të ndryshuara (Schulz et al., 2009).

Tomografia e kompjuterizuar me shumë shtresa (CT) është testi më i saktë për analizimin e lezioneve periapikale në krahasim me radiografitë periapikale ose panoramike nëpërmjet të cilave nuk mund të bëhet diagnostikimi i sigurt i cisteve apo lezioneve granulomatoze. Por CT kërkon një sasi të madhe rrezatimesh jonizuese. Rezonanca magnetike (MRI) përfaqëson një ndihmë të vlefshme për diagnozën duke qenë plotësisht e padëmshme dhe mund të dallojë indet e forta në krahasim me materialin likuid të pranishëm në një lezion dhe mund të përcaktojë praninë e një veshje epiteliale; si edhe zbulon densitetin vaskular.

Tipologjia kërkimore dhe mënyra e analizimit
Në një studim të publikuar në International Endodontic Journal, prill 2018, hetohet efikasiteti i rezonancës magnetike në diagnozën e diferencuar midis cistit dhe granulomës duke krahasuar rezultatet me analizat histopatologjike kryer pas enukleacionit të lezioneve periapikale nëpërmjet apikoektomisë. 34 lezione periapikale radiotransparente mandibulare të enukleuara në mënyrë kirurgjikale janë analizuar nga dy radiologë nëpërmjet rezonancës magnetike dhe janë kategorizuar si lezione granulomatoze cistike apo tjetër. Këto të dhëna janë krahasuar më pas me ato të zbuluara nga testi histopatologjik.

Testi Kappa i Cohen është adoptuar për të ekzaminuar marrëveshjen inter-ekzaminues midis dy radiologëve dhe dy patologëve. Koeficienti lambda i Guttman (λ6) është përdorur për të vlerësuar koherencën e brendshme të elementeve të përdorur për diagnozën e diferencuar nga ana e radiologëve.
Rezultate
Është vërejtur një seriozitet i fortë midis dy radiologëve (k - statistikore = 0.86, p = 0.0001) dhe dy patologëve (k - statistikore = 0.88, p = 0.0001). Konsistenca e brendshme e (elementit) item diagnostikues ka rezultuar të jetë prej 0.605 për cistet dhe prej 0.771 për granulomat. Saktësia (pozitive të vërteta plus negative të vërteta) e radiologëve ka rezultuar më e madhe se ajo e patologëve.

Konkluzione
Nga të dhënat e këtij studimi mund të përmbyllim se rezonanca magnetike ofron besueshmëri dhe saktësi të lartë dhe të krahasueshme me besueshmërinë histopatologjike.

Implikime klinike
Përballë lezioneve periapikale do të ishte me dobi të lartë për stomatologun që para se të fillojë trajtimin, të njohë me siguri natyrën e lezioneve që duhet të trajtojë. Rezonanca magnetike është një teknikë jo invazive dhe një metodë e vlefshme diagnostikuese para trajtimit për lezionet endodontike periapikale.

Për më tepër:
• Guo J, Simon JH, Sedghizadeh P, Soliman ON, Chapman T, Enciso R. Evaluation of the reliability and accuracy of using cone-beam computed tomography for diagnosing periapical cysts from granulomas. Journal of Endodontics 2013;39:1485-90.
• Nair PN. Apical periodontitis: a dynamic encounter between root canal infection and host response. Periodontology 2000 1997;13:121-48.
• Schulz M, von Arx T, Altermatt HJ, Bosshardt D. Histology of periapical lesions obtained during apical surgery. Journal of Endodontics 2009;35:634-42.
• Lizio G, Salizzoni E, Coe M, Gatto MR, Asioli S, Balbi T, Pelliccioni GA. Differential diagnosis between a granuloma and radicular cyst: Effectiveness of Magnetic Resonance Imaging (MRI). Int Endod J 2018 Apr 4.

Përktheu: Erjola Taga