Periodontiti agresiv i lokalizuar

Nga Lara Figini

Periodontiti agresiv i lokalizuar (LAgP) është ashtu siç theksohet edhe në përkufizimin e tij, i lokalizuar dhe prek kryesisht molarët e parë dhe incizivët permanentë.
Ka një fillim të hershëm tek adoleshentët dhe adultët në moshë të re, shpesh me progresion të shpejtë, ku trajtimi i përshtatur më parë në lidhje me sëmundjen mund të ndalojë ose të ndryshojë progresionin e sëmundjes.

Bashkëpunëtorët kryesorë e LAgP janë ndryshimet hormonale që verifikohen gjatë pubertetit dhe fakti që molarët e parë dhe incizivët janë dhëmbët e parë permanentë që eruptojnë, prandaj mjedisi mikrobial mund të ndryshojë në krahasim me atë të dhëmbëve që dalin më vonë.

Studimet e patofiziologjisë së sëmundjes kanë zbuluar edhe diferencat thelbësore ndërmjet LAgP dhe CP (periodontiti kronik) në të dyja përgjigjet mikrobiologjike dhe imunologjike, edhe pse janë të nevojshme shumë kërkime shtesë për të kuptuar plotësisht mekanizmat e tyre.

Tipologjia e kërkimit dhe modaliteti i analizës
Në një rishikim kritik jo sistematik, të publikuar te JADA në nëntor 2019, autorët kanë vlerësuar të dhënat e publikuara në literaturë rreth periodontitit agresiv të lokalizuar (LAgP) në krahasim me periodontitin kronik (CP), duke analizuar më specifikisht diferencat e mundshme në epidemiologji, mikrobiologji, imunologji, gjenetikë dhe në përgjigjen ndaj terapisë.

Qëllimi i këtij rishikimi është që të përmbledhë grupin e gjerë të provave solide në mbështetje të njohjes dhe klasifikimit të LAgP si nënkategori e ndarë dhe e dallueshme nga periodontiti në mënyrë që të stimulohen kërkime dhe studime më të mëdha dhe më specifike.

Rezultate
LAgP ndryshon nga CP për lokalizimin prevalent të incizivëve dhe molarëve të parë. Ky rezulton të jetë fillimi i parakohshëm dhe me progresion të shpejtë tek adoleshentët dhe adultët në moshë të re e ka një prevalencë 10 herë më të madhe te popullsitë afrikane ose ato të lindjes së mesme.
Qoftë CP qoftë LAgP zbulohen shpesh me bakterin Aggregatibacter actinomycetemcomitans dhe neutrofile hiper-aktive. Terapitë antibiotike dhe terapitë jokirurgjikale janë shumë efikase.

Konkluzione
Nga të dhënat e nxjerra nga ky rishikim, që duhet të konfirmohen me rishikime të tjera dhe studime analoge, mund të dalim në përfundimin se LAgP ndryshon në shumë mënyra nga periodontiti kronik (CP) që është më i zakonshëm dhe prek të moshuarit. Provat thelbësore të diferencave të përmbledhura në këtë rishikim mbështesin fortësisht klasifikimin e LAgP si formë e dallueshme e periodontitit.

Implikacione klinike
Të klasifikosh LAgP si një nënkategori e periodontitit do të inkurajojë kërkime të mëtejshme dhe nuk është në konflikt me sistemin e "përcaktimit të shkallës dhe klasifikimit" që është propozuar së fundmi.
Për shkak të fillimit të heshtur dhe progresionit të shpejtë të LAgP, me rëndësi thelbësore është kryerja e diagnozës së hershme dhe follow-up të shpeshtë pas trajtimeve efikase.

Për më shumë informacione:
Fine DH, Armitage GC, Genco RJ, Griffen AL, Diehl SR. Unique etiologic, demographic, and pathologic characteristics of localized aggressive periodontitis support classification as a distinct subcategory of periodontitis. J Am Dent Assoc 2019 Nov;150(11):922-31.

Përktheu: Valbona Spahia