A mund të reduktojë zbardhimi i dhëmbëve grumbullimin e pllakës dhe gingivitin?

Nga Lorenzo Breschi

Estetika po bëhet gjithnjë e më e rëndësishme për pacientët. Në fakt, një nga motivet kryesore për një konsultë dentare është ndryshimi i aspektit të dhëmbit.

Ndryshimet në ngjyrë mund të jenë patologjike ose jo patologjike. Ndër ndryshimet patologjike renditen: ndryshimet e ngjyrës te dhëmbët jo vitalë, fluoroza ose çngjyrosja e induktuar nga tetraciklina. Ndërsa te ndryshimet jopatologjike renditen depozitimi natyral i dentinës sekondare dhe errësimi gradual i ngjyrës së dhëmbëve me kalimin e moshës.

Me qëllim që të përmirësohet aspekti i dhëmbëve, përdoren kryesisht dy agjentë zbardhues: peroksidi i hidrogjenit dhe peroksidi i karbamidës. Të dy materialet janë të sigurt dhe efikasë, edhe pse mund të verifikohen disa efekte anësore. Materialet e ndryshme nga këta janë përshkruar pas zbardhimit të dhëmbëve sipas formulimit, përqendrimit dhe modalitetit të aplikimit, veçanërisht shpërndarja masive e formulimeve "për përdorim në shtëpi", që shiten direkt te konsumatori pa mbikëqyrjen ose kontrollin e një profesionisti të kualifikuar.

Janë shënuar probleme në literaturën për indet e forta dhe të buta, por edhe për cilësinë dhe përqendrimin e baktereve orale. Në veçanti, modifikimi i florës bakteriale ka paraqitur konsiderata që bien ndesh me njëra-tjetrën: nga njëra anë, duket se formimi i pllakës mund të influencohet negativisht nga shtimi i ashpërsisë së sipërfaqes pas zbardhimit; nga ana tjetër, disa studime in vitro kanë demonstruar që produktet zbardhuese mund të kenë veti të mundshme antibakteriale për shkak të lëshimit të oksigjenit dhe formimit të specieve reaktive të oksigjenit.

E dukshme është dhe nevoja për të vlerësuar efektin e agjentëve zbardhues mbi biofilmin oral, jo vetëm mbi formimin e pllakës dhe niveleve të gingivitit afatshkurtër dhe afatgjatë.

Tipologjia e kërkimit dhe modaliteti i analizës
Sanz-Sánchez dhe ekipi i tij kanë publikuar në International Journal of Dental Hygiene në numrin e janarit 2019 një rishikim sistematik mbi këtë argument me qëllim që të vlerësohen efektet e produkteve të ndryshme të përdorura për zbardhimin e dhëmbëve në ndryshimet e treguesve të pllakës dhe gingivitit në krahasim me një grup kontrolli (asnjë trajtim ose placebo). Në këtë studim, dy databaza elektronike janë përdorur si burime të kërkimit.

Kriteret e përfshirjes ishin:
• pacientë pa periodontit;
• pacientë me moshë më të madhe se 18 vjeç të trajtuar me produkte për zbardhimin e dhëmbëve që përmbajnë peroksid hidrogjeni ose peroksid karbamidi.

Kërkimi elektronik ka nxjerrë 382 artikuj. Pas vlerësimit të tyre janë përfshirë shtatë studime dhe gjashtë prej tyre janë përdorur në meta-analizë. Rezultati i këtij kërkimi ka treguar një reduktim të madh të rëndësishëm nga ana statistikore në formimin e pllakës dhe në treguesin e gingivitit gjatë trajtimit të grupit të testit në krahasim me grupin e kontrollit.

Sidoqoftë, në disa studime është treguar që pas zbardhimit të dhëmbëve mund të ketë një grumbullim më të madh të pllakës bakteriale për shkak të modifikimeve të sipërfaqes.

Rezultate
Këto ndryshime të smaltit mund të ndryshojnë nga 4,5 deri në 10,8, duke demonstruar që disa prej produkteve në treg janë nën pikën kritike të demineralizimit të smaltit (pH 5,5). Në fakt, procesi i demineralizimit duket se është lidhur kryesisht me pH e ulët në vend të pranisë së peroksidit të hidrogjenit.

Prandaj me të dhënat e disponueshme, është e vështirë të vlerësohet hipoteza që produktet zbardhuese për dhëmbët mund të çojnë në një shtim të formimit të pllakës dentare afatgjatë për shkak të një shtimi të ashpërsisë së smaltit.

Rëndësia e këtij argumenti nuk duhet të nënvlerësohet. Shtimi i kërkesës për trajtime kozmetike dentare nga ana e popullsisë ka favorizuar rritjen e tepërt të kërkesave për zbardhimin e dhëmbëve, edhe pa mbikëqyrje profesionale.

Në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, 34% e popullsisë adulte ka deklaruar se është e pakënaqur me ngjyrën aktuale të dhëmbëve dhe në një sondazh të kryer në 3215 individë në Mbretërinë e Bashkuar 50% e të intervistuarve ka perceptuar njëfarë çngjyrosjeje.

Siguria dhe efikasiteti i produkteve të përdorura për këtë trajtim janë shfaqur në studime të shumta, por në çdo rast produktet zbardhuese nuk duhet të aplikohen pa mbikëqyrje profesionale dhe pacientët që i nënshtrohen trajtimit duhet të marrin pjesë në vizitat e follow-up për të kontrolluar indet dhe shëndetin oral gjatë trajtimit.

Konkluzione
Autorët kanë dalë në konkluzionet se në limitet e rishikimit sistematik, përdorimi i produkteve zbardhuese për dhëmbët lidhet me një reduktim statistikisht të rëndësishëm të niveleve të pllakës dentare dhe gingivitit gjatë trajtimit. Megjithatë, nuk ka të dhëna të disponueshme për të konfirmuar këto rezultate afatgjata dhe për të mbështetur që këto ndryshime janë klinikisht të rëndësishme.

Sidoqoftë, është e rëndësishme që të ruhen nivelet e mira të higjienës orale përpara, gjatë dhe pas trajtimit.

Për më tepër: Sanz‐Sánchez I, Oteo‐Calatayud J, Serrano J, Martín C, Herrera D. Changes in plaque and gingivitis levels after tooth bleaching: a systematic review. Int J Dent Hygiene 2019;17(2):117-29.

Përktheu: Valbona Spahia