Covid-19 Vs Periodontiti. Hipotezat për lidhjen ndërmjet tyre

Nga një grup kërkuesisht italianë vijnë hipotezat e lidhjes ndërmjet periodontitit dhe evoluimit klinik nga Covid-19

Nga Lara Figini

Sëmundja nga Koronavirusi (COVID-19), e shkaktuar nga SARS-CoV-2, është problematika shëndetësore më e rëndësishme në ditët e sotme në nivel botëror. Ndërsa në pjesën më të madhe të rasteve kjo sëmundje provokon simptoma të lehta, në raste të caktuara që nuk gjurmohen evoluon drejt një pulmoniti të rëndë dhe një insuficience në shumë organe duke shkaktuar për fat të keq edhe vdekjen e pacientit në bazë të moshës dhe bashkë-pranisë së problematikave të tjera sistemike.

Literatura e kohëve të fundit ka theksuar rolin e interleukinë 6 ( IL-6) në mekanizmat patogjenikë të COVID-19. Kur virusi SARS-CoV-2 infekton traktin respirator, nxit lëshimin e citokinave pro-inflamatore, ndërmjet të cilave interleukinën (IL) -1beta dhe IL -6. Një nga mekanizmat që mund ta bëjë koronavirusin vdekjeprurës është induktimi i pulmonitit intersticial që lidhet me mbiprodhimin e IL-6. Për më tepër një studim i fundit ka evidentuar që pacientët me COVID-19, pa sëmundje të tjera, që janë prekur nga diabeti janë në risk më të lartë për të zhvilluar pulmonitin e rëndë, lëshimin e enzimave që lidhen me lezionet e indeve, përgjigjet e tepërta inflamatore të pakontrolluara dhe një gjendje hiperkoagulante që lidhet me çrregullimin e metabolizmit të glukozës. Huang et al. në një rishikim sistematik dhe në një meta-analizë kanë treguar se diabeti mund të lidhet me vdekshmërinë ose evoluimet klinike të rënda nga COVID-19. Nga ana tjetër në vitet e fundit, studime të ndryshme në literaturë kanë konfirmuar lidhjet ndërmjet periodontitit dhe sëmundjeve sistemike.

Ngarkesa inflamatore sistemike e periodontitit është dokumentuar mirë edhe falë evidencës së proteinës C-reaktive me ndjeshmëri të lartë (hsCRP). Lidhja e ngushtë ndërmjet periodontitit, diabetit dhe IL-6 është demonstruar nga studimet e fundit eksperimentale in vivo: diabeti dhe periodontiti kur bashkë-ekzistojnë reduktojnë dukshëm IL-6 në krahasim me rastet e kontrollit. Kjo çon në konkluzionin se periodontiti është në gjendje të shkaktojë ndryshime indikative të inflamacionit sistemik dhe është konsideruar si komplikacioni i gjashtë më i madh tek individët me diabet (Corbella 2013; Graziani 2018). Njihet gjerësisht që diabeti melit është një faktor risku për një prevalencë më të madhe të periodontitit. Për më tepër, individët e shëndetshëm me periodontit paraqesin një kontroll të dobët glicemik dhe një risk më të lartë për të zhvilluar diabetin. Individët e prekur nga diabeti tregojnë një përkeqësim të kontrollit glicemik edhe nëse janë prekur nga periodontiti dhe një prevalencë më të lartë të komplikacioneve që lidhen me diabetin.

Në një letër që i është dërguar redaksisë, të publikuar në Qeios në qershor 2020, disa kërkues italianë (profesorët Giuseppina Campisi Maria Eleonora Bizzoca, Lorenzo Lo Muzio) kanë nxjerrë në pah, në bazë të analizave, lidhjet solide dhe tashmë të provuara ndërmjet periodontitit me IL-6 dhe COVID-19 me IL-6, si edhe lidhjen e mundshme ndërmjet periodontitit dhe evoluimeve klinike nga COVID-19, të paktën te pacientët diabetikë dhe kanë ftuar komunitetet shkencore që të formulojnë hipoteza stimuluese si në vijim e t'i demonstrojnë nëpërmjet studimeve shkencore:
1)Periodontiti mund të jetë një faktorë bashkë-riskues i përfshirë në manifestimin klinik më agresiv të COVID-19 në disa individë, të paktën diabetikë, SARS-CoV-2 pozitivë?
2)Periodontiti mund të jetë i aftë të induktojë një gjendje inflamatore aq kronike duke mbështetur në mënyrë graduale lëshimin e citokinave si IL-6 (i njëjti ndërmjetësues i ngjarjeve negative në COVID-19)?

Për më tepër sipas autorëve mund të jetë e mundur që të vlerësohet dhe monitorohet klinikisht gjendja periodontale e pacientëve diabetikë SARS-COV-2 pozitivë me kalimin e kohës, me qëllim që të verifikohet prodhimi i IL-6.

Konkluzione
Në gjendjen aktuale lidhja ndërmjet periodontitit dhe simptomatologjisë së rëndë nga
Covid-19 është vetëm një "ndjesi klinike" e autorëve nga observimi i pacientëve të tyre stomatologjikë që janë sëmurur me COVID-19 në formën e rëndë, një hipotezë që duhet të konfirmohet më tej me studime shkencore.

Për më shumë informacione:
A new exciting hypothesis: direct correlation between periodontitis and clinical evolution of COVID-19 patients.Giuseppina Campisi, Maria Eleonora Bizzoca, Lorenzo Lo MuzioQeios 13 giugno 2020
Huang I, Lim MA, Pranata R. Diabetes mellitus is associated with increased mortality and severity of disease in COVID-19 pneumonia - A systematic review, meta-analysis, and meta-regression. Diabetes Metab Syndr. 2020;14(4):395-403
Corbella S, Francetti L, Taschieri S, De Siena F, Fabbro MD. Effect of periodontal treatment on glycemic control of patients with diabetes: A systematic review and meta-analysis. J Diabetes Investig. 2013;4(5):502-509.
Graziani F, Gennai S, Solini A, Petrini M. A systematic review and meta-analysis of epidemiologic observational evidence on the effect of periodontitis on diabetes An update of the EFP-AAP review. J Clin Periodontol. 2018;45(2):167-187.

Përktheu: Valbona Spahia