Sipas klasifikimit tė fundit tė vitit 2018 mbi sėmundjet periodontale, periodontiti kronik (CP) dhe periodontiti agresiv (AgP) janė grupuar tė dy nė tė njėjtėn kategori gjenerike tė quajtur periodontitis.
Gjatė dekadave tė kaluara, njė gamė e gjerė studimesh janė botuar me qėllim pėr tė hetuar ndryshimet specifike midis AgP dhe CP, nė lidhje me pėrgjigjen e strehuesit, njė rishikim sistematik (Duarte, 2015) raportoi prova tė pamjaftueshme pėr tė mbėshtetur ekzistencėn e profileve tė dallueshme tė citokinės pėr pacientėt me AgP dhe CP.
Pėr sa i pėrket mikrobiologjisė, asnjė rishikim i kohėve tė fundit nuk e ka krahasuar mikrobiotėn nė kėto dy gjendje klinike (periodontiti kronik vs periodontiti agresiv), duke ngritur dyshime nėse CP dhe AgP mund tė shoqėrohen me profile specifike mikrobike / patogjene periodontale.
Tipologjia e kėrkimit dhe modaliteti i analizės
Nė njė pėrmbledhje sistematike, tė botuar nė "Journal of Periodontology" nė nėntor 2020, autorėt u pėrpoqėn tė hetonin nėse ndryshimet nė mikrobiotėn subgingivale janė tė pranishme tek pacientėt me periodontit agresiv AgP krahasuar me pacientėt me periodontit kronik.
Ky rishikim sistematik u krye sipas deklaratės PRISMA, duke pėrdorur bazat e tė dhėnave si Medline, Embase dhe Cochrane, sipas njė strategjie tė paracaktuar kėrkimi, deri nė qershor 2019 pėr studime (pėrveē raporteve, serive tė rasteve dhe rishikimeve) krahasimi i tė dhėnave mikrobike subgingivale nga pacientėt me CP dhe AgP.
Rezultate
Nga 488 artikuj tė identifikuar dhe potencialisht tė pėrshtatshėm, 56 u pėrfshinė nė shqyrtimin pėrfundimtar. 13 studime zbuluan se aktinomicetemitėt e agregatibakterit janė rritur nė pacientėt me AgP krahasuar me ata me CP, ndėrsa disa studime gjetėn Fusobakterium nukleatum, Parvimonas micra dhe Campilobacter rektus si tė ngritur nė AgP ndėrsa asnjė nga kėto specie nuk ishte i rritur nė pacientėt me CP.
Sidoqoftė, numri i studimeve qė nuk tregojnė ndryshime tė rėndėsishme statistikore midis CP dhe AgP janė numerikisht mė tė larta se ato qė tregojnė ndryshime.
Konkluzione
Nga tė dhėnat e kėtij rishikimi, tė cilat duhet tė konfirmohen nė dokumente tė tjerė tė ngjashėm, mund tė konkludohet se ekziston njė lidhje midis pranisė sė aktinomicetemitėve me AgP, por as kjo specie dhe as tė tjerat e studiuara deri mė sot nuk janė unike ose mund tė bėjnė dallimin midis CP dhe AgP.
Implikimet klinike
Limiti kryesor i kėtij rishikimi sistematik ėshtė mungesa e standardizimit tė disa karakteristikave metodologjike tė studimeve tė pėrfshira, tė tilla si testet mikrobiologjike diagnostike tė pėrdorura, mėnyra e shprehjes sė tė dhėnave, numri i individėve tė pėrfshirė pėr ēdo grup dhe kriteret e pėrfshirjes tė pėrdorura pėr zgjidhni pacientėt me AgP dhe CP. Pėr mė tepėr, ashpėrsia e periodontitit dhe mėnyra nė tė cilėn u raportuan tė dhėnat klinike ndryshuan dukshėm midis studimeve tė pėrfshira.
Pėr mė shumė informacion:
Duarte PM, Bastos MF, Fermiano D et al. Do subjects with aggressive and chronic periodontitis exhibit a different cytokine/chemokine profile in the gingival crevicular fluid? A systematic review. J Periodontal Res 2015; 50:18-27.
Sheyla Christinne Lira Montenegro, Belen Retamal- Valdes Bruno Bueno-Silva, Poliana Mendes Duarte, Marcelo Faveri, Luciene Cristina Figueiredo, Magda Feres. Do patients with aggressive and chronic periodontitis exhibit specific differences in the subgingival microbial composition? A systematic review. J Periodontol 2020 Nov;91(11):1503-20.