Diabeti pėrfaqėson njė nga patologjitė qė, pėr tipologjinė e fillimit dhe mėnyrėn e diagnozės, merren mė sė shumti vlerėsime specifike. Reflekset qė sėmundja e diabetit ka pėrballė indeve orale kanė vėnė re prej kohėsh njė ndjeshmėri mė tė madhe pėr fillimin e sėmundjes parodontale, me tė gjitha pasojat qė njė evoluim i saj i shpejtė mund tė sjellė.
Kjo ndjeshmėri ka njė etiologji multifaktoriale, pėrfshin sferėn gjenetike tė vetė sėmundjes dhe si e tillė ėshtė me vėshtirėsi e dominueshme.
Ėshtė gjithashtu e vėrtetė qė kontrolli me pėrpikmėri i treguesve glicemikė lehtėson dhe jo pak fillimin e shenjave dhe simptomave tipike tė sėmundjes parodontale siē janė gjakrrjedhja gingivale, tėrheqja apo hipertrofia e gingivės margjinale deri nė shpėrthimin e kuadrove akute tipike tė abseceve parodontale.
Nė bazė tė kėtyre masave paraprake dhe konsideratave shumė tė rėndėsishme ėshtė e dobishme tė bėhet njė reflektim jo sekondar: pacienti stomatologjik arrin nė vėzhgimin e odonto-stomatologut pasi ėshtė paraqitur disa herė te mjeku i tij.
Nė prani tė njė kuadri parodontal qė shkakton shumė vuajtje verifikimi i gjendjes sė pėrgjithshme tė shėndetit tė pacientit qė, ndoshta pėr shkak tė pakujdesisė, mund tė mos jetė nė dijeni tė gjendjes sė sėmundjes sė diabetit, rezulton me shumė dobi.
Ashtu siē mund tė jetė i dobishėm edhe hetimi paraprak mbi gjendjen e ndėrhyrjes sė rrezikut te pacientėt tė njohur si diabetikė qė kanė vėshtirėsi pėr tė kontrolluar nivelet e glicemisė; mungesa e njė vėzhgimi tė tillė mund tė pėrcaktojė komplikacionet nė proceset e shėrimit tė plagėve qė, mund tė provokojnė ndėrhyrje tė mundshme pak a shumė tė zgjeruara.
Zgjidhja e munguar e procedurave kirurgjike te pacientėt diabetikė nuk ėshtė shumė e zakonshme por ėshtė gjithashtu njė ngadalėsim qartėsisht i dukshėm nė evoluimin e proceseve tė shėrimit.
Si pėrfundim, njė pacienti tė njohur si diabetik nuk i janė pėrjashtuar trajtimet stomatologjike, pėrkundrazi njohja e risqeve do tė limitojė sekuencat e mundshme post-operatore kur kėto tė fundit tė lidhen me procedurat e llojit kirurgjik; qė tė zbulohen nga ana e stomatologut situata parodontale veēanėrisht tė rėnda dhe tė forta ndaj terapisė shkaktare ose vėzhgimi i njė farė ngadalėsimi nė proceset e shėrimit pas ndėrhyrjeve kirurgjike duhet tė merren si shenja qė prodhojnė dyshimin e njė problematike tė llojit diabetik, qė do tė kishte nevojė pėr hetime mė serioze nga ana e mjekut.
Kjo, sigurisht, pa krijuar alarmime tė kota nė krahasim me rolet dhe raportet qė njė odonto-stomatolog i mirė duhet tė ketė me kolegėt e disiplinave tė tjera nė interesin primar tė kujdesit tė pacientit.
Nėn kujdesin e: prof.: Massimo Gagliani, Koordinator shkencor i zonės stomatologjike tė Gruppo EDRA
Pėrktheu: Valbona Spahia