Omeprazoli mund të përdoret dhe në endodonci

Ndoshta rrugët e mjekësisë nuk janë të pafundme, por me siguri janë të shumta dhe të paparashikueshme. Ndodh kështu që një bar i famshëm si omeprazoli, inhibitor i pompës protonike (IPP) me një publik të gjerë admiruesish besnikë, mund të bëhet një aleat i vlefshëm në funksionin antibakterial në terapinë endodontike. Kjo është perspektiva e hapur nga kërkimi i përshkruar dhe i publikuar shtatorin e kaluar (Wagner C. Et al. J Endod 2011;37:1253-7).

Baktere të pompuara
Motivet që kanë çuar në këtë eksperimentim origjinal janë të ndryshme. I pari është që disa baktere që lidhen me patologjitë endodontike (si Entereococcus faecalis) disponojnë një pompë protonike në membranën qelizore. Kjo mund të shpjegonte rezistencën e tyre në ambient me pH ekstreme, si ai shumë bazik i nxitur nga mjekimet me hidroksid kalciumi ku një qelizë normalisht nuk mbijeton. I dyti është veprimi antibakterial i dëshmuar nga IPP edhe pse nuk është akoma i qartë mekanizmi i tij themelor, veprimi është treguar i dobishëm edhe pse jo përmbyllës kundër të famshmit Helicobacter pylori.
Së fundmi IPP kanë disa cilësi interesante anti inflamatore ndër të cilat është inhibimi i migrimit neutrofil dhe i sintezës së perkusorëve të citokinave, përveç se kanë dëshmuar in vitro një efekt inhibitor edhe në ripërthithjen kockore.

In vivo veritas
Përtej rezultateve të përftuara, kërkimi i Wagner dhe kolegëve dallohet në panoramën aktuale sepse eksperimentimi in vivo, qoftë edhe në një kafshë, lejon arritjen në konkluzione më të dobishme për anën klinike. Nga shumë anë është sinjalizuar se efikasiteti dhe dobia në irriguesit kanalar ose në materialet e tjera endodontike mund të rriten ndjeshëm në brendësi të një rrënje akoma të futur në kockë krahasuar me atë që ndodh in vitro. Pra është esenciale të përdorim një model in vivo duke shpresuar që të aplikojmë në klinikë rezultatet e përftuara në laborator.
Faktorët
Ndër faktorët që influencojnë më shumë në këtë drejtim janë karakteristikat strukturore dhe biokimike të dentinës dhe të substancave organike të mbetura në kanal dhe në tubat e vegjël si popullimi bakterial, qelizat e mbrojtjes dhe mbetjet pulpore.
Efekti tampon i dentinës për shembull është i njohur mirë dhe i rëndësishëm dhe sigurisht zbut veprimin alkalin të hidroksidit të kalciumit duke çuar pH drejt vlerave më fiziologjike. Edhe hipokloriti i natriumit nuk është i pandjeshëm ndaj këtij efekti dhe i njëjti vlen edhe për dezinfektues të tjerë. Të dhënat e disponueshme thonë se veprimi antibakterial bie me shpejtësi në brendësi të kanaleve; ata që ia dalin më mirë janë çifti canfora-fenol, që zgjat 3-5 ditë dhe trikrezolformalina që mund të arrijë deri në një javë.

Further studies are needed

Është fraza që mbyll shpesh artikujt e revistave shkencore: kërkime të mëtejshme janë të nevojshme. Është si shprehja "jetuan të lumtur përgjithmonë", ndjenja sigurisht të provuara nga autorët që i shtojnë një titull serisë së tyre të publikimeve që kanë për të shfaqur herën tjetër. Më pak të lumtur lexuesit e tyre që nuk dinë ç'të bëjnë me këto kërkime.
Është e vështirë të mos kesh shumë dyshime rreth dobisë (dhe rreth arsyeve të financuesve) të eksperimenteve të tilla si për shembull ai në të cilin është vlerësuar veprimi i tre cementeve endodontike të shtuara me amoksiciklinë në një popullsi bakteresh patogjene in vitro (Bear J, J Endod 2010;36(7):1170-3). Ose ai që gjithmonë in vitro ka matur efektin kundër baktereve të radhës së Uncaria tomentosa (njohur dhe si "thoi i maces"), një bimë e përdorur nga indianët e Amerikës së jugut (Herrera DR,J oral Sci. 2010;52(3):473-6). E bukura është se autorët e studimit të parë përfundojnë se, cementet me amoksiciklinë janë në mënyrë domethënëse më efikase se ato normale. Diçka më pak ekzotike dhe po aq e padobishme? Ekstrakti i Rosa damascena, e admiruar dhe plot aromë, pjesë e shumë kopshteve është e pasur me alkoole dhe vajra esencial (ndër të cilët eugenoli) dhe mund hipokloritin e natriumit kur vihet në kontakt me E. Faecalis dhe P. gingivalis.
Gjithmonë në provëza, natyrisht (Shokouhinejad N, J Calif Dent Assoc 2010;38(2):123-6).

Materiale dhe metoda
Studimi është kryer në një model kafshe (mi) i përdorur me kohë në kërkimet endodontike. Që më parë është krijuar një lezion periapikal në molarin e parë inferior duke lënë të ekspozuar pulpën për 4 javë; më pas kanalet e rrënjëve janë trajtuar në mënyrë të ndryshme sipas grupit: hidroksid kalciumi (kontrolli), hidroksid kalciumi me omeprazol në raportin 1:1 (grup eksperimental). Së fundmi janë marrë kampione mikrobiologjike dhe preparatet histologjike pas dy dhe katër javësh.

Rezultatet
Rezultatet janë në një linjë me pritshmëritë mbi efektin pozitiv të omeprazolit. Në fakt kontrolli radiografik final ka shfaqur një shërim më favorizues në grupin eksperimental krahasuar me atë të kontrollit dhe testi mikrobiologjik ka treguar një efekt më të madh inhibitor në koket gram pozitiv në grupin eksperimental. Por rezultati më i kënaqshëm ishte minimal dhe zonat e riparimit kockor periapikal ishin shumë të dukshme dhe në mënyrë domethënëse më të shtrira krahasuar me grupin e kontrollit.
Nuk është hera e parë që kërkohet të fuqizohet efekti i hidroksidit të kalciumit. Në vitet e fundit në fakt është eksperimentuar shtimi i klorheksidinës me qëllimin për të shtuar kapacitetin antibakterial por rezultatet janë në diskordancë edhe për vështirësitë për të transferuar rezultatet eksperimentale në realitetin klinik.

Cosma Capobianco

Përktheu: Erjola Taga