Manifestimet tipike klinike tė periodontitit janė inflamacioni gingival (GI), hemorragjia nga sondimi (BOP), formimi i xhepave periodontalė dhe lėvizja e dhėmbėve. Tartari me sipėrfaqen e tij tė ashpėr mundėson kushte optimale pėr kolonizimin bakterial dhe pėrbėn shkakun primar tė periodontitit.
Objektivi kryesor i terapisė periodontale ėshtė ai qė bashkė me tartarin tė heqim dhe biofilmin bakterial dhe tė gjithė nėnproduktet bakteriale duke mbajtur kėshtu njė sipėrfaqe tė rrėnjės biologjikisht harmonike. Terapia tradicionale elitė jo kirurgjikale pėr heqjen e tartarit mbi dhe nėngingival, ėshtė heqja e gurėzave dhe lėmimi i rrėnjės, trajtime ku vėshtirėsia primare qė haset nga operatori ėshtė ndonjėherė vizibiliteti i dobėt nė sektorin nėngingival, qė mund tė parandalojė suksesin e trajtimit.
Endoskopia periodontale mund tė jetė njė zgjidhje e vlefshme pėr tė zgjidhur kėtė problematikė. Aplikimi nė fakt i teknologjisė endoskopike, prej vitesh tashmė e aplikuar me sukses bashkė me disiplina tė tjera mjekėsore, ēon nė mundėsinė revolucionare tė njė aksesi viziv praktikisht atraumatik dhe ekstremisht tė amplifikuar tė zonės nėngingivale. Sistemi endoskopik periodontal ėshtė i pėrbėrė nga njė sistem imaging qė pėrfshin njė kabllo nė fibėr optike qė ēon njė rreze drite pėr tė ndriēuar sipėrfaqet radikolare dhe transmetuar imazhet nė ekran. Kabllo nė fibėr optike futet nė njė kėllėf qė pengon kontaminimin dhe lidhet me njė pompė qė drejton fluksin e ujit pėr tė larė biofilmin, tartarin e hequr dhe mbetje tė tjera jashtė zonės sė punės. Mjekėt qė adoptojnė sistemin endoskopik periodontal mund tė lokalizojnė nga ana vizive tartarin, sipėrfaqen radikolare dhe indet e buta nėpėrmjet imazheve tė zmadhuara nė kohė reale.
Nė numrin e tetorit 2017 tė JADA shfaqet njė rishikim sistematik qė analizon rezultatet e studimeve tė kontrolluara e tė randomizuara (RCT) mbi efektet e endoskopisė periodontale dhe nėse kjo metodė mund tė jetė njė ndihmė efektive pėr mjekun nė heqjen e tartarit pėr njė sukses mė tė mirė tė terapisė duke analizuar mė specifikisht kohėn mesatare tė nevojshme tė trajtimit dhe parametrat klinik tė periodontitit.
Autorėt kanė kryer njė kėrkim nėpėrmjet PubMed, Embase, Bibliotekės Cochrane, bankės sė tė dhėnave tė Wanfang tė Premier tė mjekėsisė kineze tė tė gjithė artikujve qė kanė tė bėjnė me endoskopinė periodontale tė publikuara deri nė janar 2017.
Kriteret e pėrfshirjes kanė qenė si vijon:
studime tė kontrolluara dhe tė randomizuara (RCT)
studime tė kryera nė njerėz nė moshė tė barabartė apo mė tė madhe se 18 vjeē, me shėndet tė pėrgjithshėm tė mirė me diagnozė tė periodontitit
studime nė tė cilėt krahasoheshin raste tė endoskopisė periodontale
studime nė tė cilėt raportoheshin tė dhėna rreth pėrqindjes sė tartarit tė mbetur, kohės mesatare tė trajtimit dhe matjeve klinike tė BOP, GI dhe thellėsisė sė sondimit (PD)
artikujt e shkruar nė gjuhėn angleze ose kineze
Janė pėrjashtuar studimet qė trajtonin ndėrhyrjet kirurgjikale periodontale dhe studimet nė tė cilat pacientėt vuanin nga patologji sistemike.
Nga tė gjithė artikujt e mundshėm autorėt kanė identifikuar vetėm 8 artikuj si tė pėrshtatshėm pėr kėtė rishikim sistematik. Autorėt e 3 studimeve kanė raportuar rezultate relative me BOP dhe GI dhe kanė zbuluar disa avantazhe tė endoskopisė periodontale nė krahasim me qasjen tradicionale. Autorėt e 4 studimeve kanė eksploruar thellėsinė e sondimit PD dhe nuk kanė gjetur ndryshime midis endoskopisė periodontale nė krahasim me qasjen tradicionale. Autorėt e 4 studimeve kanė eksploruar thellėsinė e sondimit PD dhe nuk kanė gjetur ndryshime midis endoskopisė periodontale dhe trajtimit SRP tradicional. Autorėt nuk kanė mundur tė kryejnė metanalizėn mbi rezultatet e studimeve relative me BOP, GI apo PD. Pėrqindja e tartarit tė mbetur pas debridement endoskopik, ndihmės periodontal, ishte nė mėnyrė domethėnėse inferior ndaj pėrqindjes sė tartarit tė mbetur pas manovrave tradicionale SRP pa endoskopi (diferenca mesatare, -3,18, intervali i besimit 95%, -4,86 nė -1,49, P = 0,002, heterogjenitet I2 = 74%). Ėshtė dėshmuar se endoskopia periodontale kėrkon shumė mė shumė kohė nė krahasim me trajtimin tradicional SRP (diferenca mesatare, 6,01 minuta, intervali i besimit prej 95%, 4,23 nė 7,8, P < 0,0000, heterogjeniteti I2 = 0%).
Endoskopia periodontale mund tė ofrojė avantazhe tė rėndėsishme pėr tė hequr tartarin nėngingival por kėrkon mė shumė kohė pėr kryerjen e trajtimit periodontal. Pėrsa i pėrket vlerėsimit tė treguesve tė periodontopatisė pra BOP, GI dhe PD, autorėt nuk kanė gjetur tė dhėna tė mjaftueshme pėr tė mbėshtetur diferencėn midis pėrdorimit tė endoskopisė periodontale dhe SRP-sė tradicionale duke qenė se janė tė nevojshme kėrkime shkencore tė mėtejshme tė vlefshme nė risk tė ulėt tė bias dhe nė heterogjenicitet tė ulėt pėr tė vlerėsuar efektet e endoskopisė periodontale mbi trajtimin e periodontitit dhe mbi forcimin e suksesit nė distancė.
Nėn kujdesin e: Lara Figini, Koordinatore Shkencore Odontoiatria33
Pėrktheu: Erjola Taga